به مناسبت درگذشت محمد علی اسلامی ندوشن نخستین مترجم بودلر

شاعر شهر مدرن

 به محضِ دیدن یا شنیدنِ خبر درگذشت هرکدام ازاستادان بارع، متفکران ژرف‌اندیش و دقیق‌النظر، نویسندگان‌باریک‌بین، شاعران گرانمایه و دانشمندان برجسته این سرزمین، بی‌اختیار به یاد آموخته‌هایم از آنها و آثارشان می‌افتم. با خواندنِ خبر درگذشت روانشاد دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن، یادم آمد که نخستین‌بار با شارل بودلر، شاعر شهیر فرانسوی در قرن نوزدهم، به واسطه اثری درخور و با اهمیت از ایشان آشنا شدم.

پاسداشتی برای محمدعلی اسلامی ندوشن

مراسم پاسداشتی برای محمدعلی اسلامی ندوشن برگزار می‌شود.

چهار شباهت اسلامی ندوشن به سعدی

مصطفی ملکیان در نوشتاری به شباهت‌های محمدعلی اسلامی ندوشن به سعدی پرداخته است.

در هوای لودویگ و سهراب| سروش دباغ

در این نوشتار بلند به بررسی تطبیقی آرای لودویگ ویتگنشتاین و سهراب سپهری ذیلِ پنج موضوع «معنای زندگی»، «امر متعالی»، «ایمان‌ورزی»، «نگرش به هستی» و «مرگ» خواهم پرداخت.

آموزه مهدویت و الهیات امید| همایون همتی

دکتر همایون همتی در جمع طلاب و دانشجویان به مناسبت نیمه شعبان در سخنرانی‌ای که به صورت مجازی برگزار شد از آموزه مهدویت و الهیات امید سخن گفت. متن تحریر شده این سخنرانی در اختیار دین‌آنلاین گذاشته شده است.

ضرورت سیرشناسی در مطالعات هایدگر

شریف‌منش با بیان اینکه برای مطالعه هایدگر سیرشناسی ضرورت دارد، گفت: عناصر مهمی از دوران پختگی او به زبان ساده و واضح در این دوران ابتدایی وجود دارد. از جمله این عناصر مفهوم دازاین است. وقتی به این دو اثر مراجعه می‌کنیم با مفاهیم تجربه تاریخ، تجربه بی‌میانجی زیست خویشتن مواجه می‌شویم که پدران مفهوم دازاین‌اند.

تشیع و تصوف؛ عامل احیا مفهوم ایران

صفویه علی‌رغم همه دلخوری‌هایی که از آن وجود دارد، دوره‌ای بود که مفهوم ایران احیا شد. چرا مفهوم تاریخی ایران در این دوره احیا توانست احیا شود ؟ پاسخ را باید در زمینه تاریخی که درآشتی دو عنصر تشیع و تصوف در دوره مغول اتفاق افتاد جست. این دو مفهوم در دوره تیموری و ایلخانی وقتی با هم آشتی می‌کنند بدل به عاملی برای احیا هویت تاریخی ایران در دوران صوفی می‌شوند. مساله زبان فارسی و جغرافیا هم هست اما در برآمدن صفویان، این صوفی و شیعه بودن‌شان بود که به ایشان قدرت داد تا ایرانی متحد و بزرگ را بسازند و نه زبان واحد.

اعوانی: اگر مطهری بود وضع فرهنگ به گونه دیگری بود/ دینانی: مطهری فلسفه اسلامی را در دانشگاه مطرح کرد

غلامرضا اعوانی ضمن اشاره به ویژگی‌های شخصیتی شهید مطهری بیان کرد: اکنون افراط و تفریط‌های زیادی دیده می‌شود ولی اگر ایشان بود از بسیاری از این کج‌روی‌ها جلوگیری می‌کرد و غلامحسین دینانی معتقد است شهید مطهری از کسانی بود که از حوزه با تحصیلات کامل وارد دانشگاه شد و فلسفه اسلامی را در دانشگاه مطرح کرد و از این جهت خیلی مدیون خدمات ایشان هستیم.

استاد مطهری همواره به مسائل و پرسش‌های زمان می‌اندیشید

رضا داوری اردکانی در پیامی تصریح کرد: استاد مطهری همواره به مسائل و پرسش‌های زمان می‌اندیشیده و آنها را در آثار و گفتارهای خود آورده است و آنچه در مورد زبان و قوم ایرانی گفته شد یکی از آنهاست.

رمضانی دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور شد

مهدی رمضانی با حکم وزیر ارشاد به عنوان دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور منصوب شد.

روایت‌هایی کم حجم از تاریخ معاصر ایران عرضه می‌شود

مرکز اسناد انقلاب اسلامی چهار کتاب جیبی کم حجم از تاریخ معاصر ایران را برای مطالعه به مخاطبان پیشنهاد می‌کند. این کتاب‌ها را در اتوبوس و مترو نیز می‌توان مطالعه کرد.

نقش شیخ بهایی در شکل‌گیری تمدن ایرانی اسلامی

شیخ بهایی در قریب هشتاد سال عمر با برکت خود بیش از ۱۲۰ جلد کتاب و اثر علمی در علوم مختلف از خود بجای گذاشت. او دانشمندی فقیه، اصولی، حکیم، عارف، ریاضیدان،‌ فیزیک‌دان، شیمی‌دان، منجم و ستاره‌شناس، شاعر و ادیب و در تمامی علوم زمان خود متبحر بود.

اعمال محدودیت برای روزه‌ناداران؛ آری یا خیر| عباسعلی منصوری

آیا اعمال محدودیت در خوردن و آشامیدن در ماه رمضان برای کسانی که روزه نمی‌گیرند، اخلاقاً رواست؟ آیا این کار سبب حفظ حرمت رمضان و به نفع دین است؟

نشست شهید مطهری و امتداد اجتماعی حکمت و فلسفه اسلامی برگزار میشود

نشست «شهید مطهری و امتداد اجتماعی حکمت و فلسفه اسلامی» توسط مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه اسلامی در روز شنبه، ۱۰ اردیبهشت به صورت مجازی برگزار می‌شود.

در سوگ استاد سترگ ادبیات فارسی

استاد فقید اسلامی ندوشن پس از بازنشستگی به سال ۱۳۵۹، ارتباط خویش را با دانشگاه تهران و دیگر محافل علمی و آکادمیک قطع نکرد و در کنار پژوهش‌های ادبی و ترجمه کماکان به پرورش شاگرد ادامه داد.

محمدجعفر یاحقی: اسلامی ندوشن، قطعه بزرگی از پازل ادبیات فارسی معاصر بود

محمدجعفر یاحقی، پژوهشگر و استاد دانشگاه فردوسی مشهد تاکید دارد که محمدعلی اسلامی ندوشن در کنار امثال زریاب خویی، خانلری و ژاله آموزگار از قطعه‌های اصلی فرهنگ و ادبیات معاصر کشورمان بود که فقدانش خلا بزرگی محسوب می‌شود.

انتشار «ملاحظات و محاکمات» با اضافات و الحاقات

کتاب «ملاحظات و محاکمات» به جز اهمیتی که در تاریخِ دیپلماسی نانوشته دوره قاجار دارد، برای آگاهی از راه و روش، و تجربه زیسته مأمور و دیپلماتی همچون میرزا محبعلی‌خان که پرورده مکتب میرزا تقی­‌خان امیرکبیر و میرزا جعفرخان مشیرالدوله بود، مفید و آموزنده است.

در کوی بهدینان، خاکستری ز کاروان رفته به دور

کتاب «روزها، (سرگذشت)» دربردارنده‌ سرگذشت مردی است که روزگاران گذشته با روزگار کنونی در سرشت وی پیوند خورده است. افزون بر این ویژگی اسلامی‌ندوشن در کشوری که پُل میان شرق و غرب بوده زیسته است.

چرا کوفیان علی (ع) را تنها گذاشتند؟

یک پژوهشگر نهج البلاغه گفت: مردم زمان امام علی، تربیت شده نظام علوی نبودند علاوه براینکه خواصی که می‌توانستند بر مردم اثرگذار باشند هم حضور نداشتند و به شهادت رسیده بودند.

ارتباط حکمت اشراق سهروردی و عرفان ابن عربی بررسی می‌شود

هشتمین نشست از مجموعه درس‌گفتارهای سهروردی در مرکز فرهنگی شهر کتاب روز چهارشنبه ۷ اردیبهشت به واکاوی شباهت آثار سهروردی و ابن عربی اختصاص دارد.

منطق آزمودن افتادن در دام دور باطل خطاهای پی‌به‌پی نیست

حکمت و خرد و منطق آزمودن در تکرار پی به پی خطاها نیست. در ادامه و استمرار کژروی‌ها نیست. در تصحیحشان است. در راست کردن قامت کژی‌ها و کژروی‌ها است.

چه از این به ارمغانی که تو خویشتن بیایی

ابومحمد مشرف‌الدین مصلح بن عبدالله بن مشرف (606-690 ه.ق.) ملقب به سعدی، بی‌شک یکی از ارکان شعر و ادب و به تعبیر دقیق‌تر زبان فارسی است. شاعر و نویسنده‌ای چیره‌دست که با قلم سحارش تلخ داروی پند را به شربتی سودمند تبدیل کرده است، برآمیخته به شهد ظرافت و بیخته به پرویزن معرفت. بی‌دلیل نیست که نه فقط همه ایرانیان بلکه عموم شیفتگان زبان فارسی، سعدی را دوست دارند و کوچک و بزرگ در گلستان او می‌آسایند و بهره‌مند می‌شوند.

نمایش قرآن‌های خطی ۴۰۰ ساله در موزه رضا عباسی

همزمان با ماه مبارک رمضان و در شب‌های قدر دو نسخه از قرآن‌های خطی موجود در گنجینه موزه رضا عباسی ۳۱ فروردین‌ماه ۱۴۰۱ در تالار خوشنویسی به نمایش گذاشته می‌شود.

تأثیر فرهنگ و تمّدن پیش از اسلام در نشر و گسترش «آیین جوانمردی» / امیرحسین مدنی

شکست حکومت ساسانی در مقابل اعراب، دورة جدیدی را به لحاظ «تاریخی» برای سرزمین ایران رقم زد، ‌اما فرهنگ پربار و کهن ایران باستان، هرگز با این شکست، دچار زوال و فراموشی نشد؛ بلکه در دورة اسلامی ‌به حیات خود ادامه داد.

نگاهی جدید به دعای سحر | محمدعلی عسگری

هر سال با حلول ماه مبارک رمضان، هنگام سحر، شیعیان دعایی را زمزمه می‌کنند که بسیار ساده و درعین حال عمیق و پرمحتواست اما همین دعا درترجمه های مرسوم به صورت یک سری ورد یا زمزمه‌هایی در می آیدکه تقریباً خالی از محتوا شده و طبعاً اثر گذاری خود را از دست می‌دهد. این اتفاق ممکن است در بسیاری از ادعیه دیگر هم رخ داده باشد اما به نظر می‌رسد درباره دعای سحر به شکلی عجیب و غیر قابل باور اتفاق افتاده باشد.

آنکه زینت خلافت بود و نه خلافت زینت او | عظیم محمودآبادی

تفاوت حکومت امیرالمؤمنین علی‌بن ابی‌طالب(ع) با خلفای پیشین

نیروهای شکل دهنده واقعیت جامعه‌شناختی یک نهاد دینی| سید یاسین حسینی

جهش‌ها در حوزه دینی، به‌ویژه جهش‌های نظام‌ها و نهادهای دینی، علی‌رغم برداشتی که ممکن است در خوانش سریع بخش قبلی بدست آمده باشد، صرفاً محصول ساختارها و درگیری‌های اجتماعی نیستند. ساختارها و تضادهای اجتماعی، جهش‌های خاصی را در حوزه دینی (و در نظام‌ها و نهادهای این حوزه) ممکن می‌سازد. در واقع، ساختارها و تضادهای اجتماعی، به طرق مختلف، دگرگونی‌ها را در حوزه دینی محدود کرده و جهت می‌دهد.

اسلام و یهودستیزی: نقدی بر ارنست نولته| عدنان فلاحی

تمکّن و تخصص نولته در بررسی جنبش‌های سیاسی طبعاً او را به این مهم سوق می‌دهد که بررسی جنبش اسلام‌گرایی رادیکال، بدون عطف نظر به تولد اسراییل و جنبش صهیونیسم، ناقص و ابتر خواهد بود. فلذا تمرکز بر جنبش ناسیونالیسم یهودی (صهیونیسم) و گذری به تاریخ تحولات نزاع اعراب و اسراییل، بخش بزرگی از حجم کتاب را به خود اختصاص می‌دهد.

امام علی (ع) در نگاه مسیحیان| محمد مسجدجامعی

مسیحیان عرب‌زبان در دوران جدید به بیانی که خواهد آمد از طریق خصوصاً نهج‌البلاغه با امام آشنا شدند و فارغ از «تحمیلات عقیدتی» یاد شده به بررسی شخصیت و سخنان و رفتار و کیفیت حکمرانی حضرت پرداختند. این یکی از معدود مواردی در طول تاریخ است که امام را خودش را با خودش و با آ ثارش می‌شناسند و بسیاری از آنان عمیقاً تحت تأثیر شخصیت و اندیشه‌ها و سیره حضرتش قرار گرفتند.