اندیشه

گفتوگو با محمدعلی اکبری؛
ابرچالشی به نام فقدان فهم اکنون تاریخی
اکنون نیازمند آن هستیم که با ابرچالش مهم خود یعنی فقدان فهم درست مواجه شویم. آیا کسانی نیستند که فهم درست داشته باشند؟ ای بسا که باشند، اما مشکل گشای ما این نیست، زیرا فهم درست را به نحو جمعی حاصل نمیکنیم. آن زمان است که می توانیم به نتیجه درست و علمی برسیم و در موقعیت عمل و حل مسئله قرار بگیریم. باید بدانیم اگر از لحظه طلایی تدبیر بگذرد، آن زمان قوانین تاریخ کار خود را می کنند.
-
۲۴ روز قبل
خیام؛ حکیمی که در شعرهایش از راز هستی سخن میگوید
خیام، حکیمی که با فراخوان حیرتهایش، انسان را به عبور از فطرت اول (عالم محسوس) به سوی فطرت ثانی (عالم معقولات) دعوت میکند، با مطالعه آثارش، باب حکمت را به روی مخاطب باز میکند. دعوتی که به تعبیر ارسطو، اولین منزل حکمت است.
-
۲۴ روز قبل
سینما و ادبیات به یکدیگر اعتماد ندارند
فریدون فرهودی معتقد است با توجه به شرایط موجود، به نظر میرسد که سینماگران ایرانی در آینده میتوانند به سمت اقتباسهای موفقتر از آثار ادبی حرکت کنند، به شرطی که بر روی تنوع تولیدات سینمایی و تعامل بیشتر با دنیای ادبیات تمرکز کنند. اگر این روند ادامه یابد، شاید شاهد آثار بیشتری باشیم که هم از نظر محتوایی غنی و هم از نظر فنی در سطح بالاتری قرار دارند.
-
۲۴ روز قبل
«بیتفاوتی اجتماعی»از اقتصاد و سیاست تا اخلاق؛ آیا جامعه بیتفاوت است؟
بیتفاوتی اجتماعی صرفاً یک پدیده منفرد نیست و اگرچه واکنشی حاصل از عوامل گوناگون است اما به قطع مبنایی فرهنگی دارد، موضوعی که مورد پژوهش جامعه شناسان قرار میگیرد.
-
۲۴ روز قبل
سیاست متعالیه در برابر سیل سکولاریسم ایستاده است
رئیس بنیاد علوم وحیانی اسراء گفت: در دنیایی زیست میکنیم که فضای غالب، سکولار است و ما در برابر سیل فکری سکولار در حال مقاومت هستیم تا واقعیت را به جامعه بشری نشان دهیم و اگر ما ضعف داریم و در برابر سکلولاریسم موفق نیستیم ضعف در عمل و نوع حکمرانی ماست.
-
۲۵ روز قبل
بازگشت فوکویاما به سرچشمه؛احیای لیبرالیسم در عصر نئولیبرالیسم
مقصود من به آنچه در ایالاتمتحده به آن لیبرتاریانیسم که یک دکترین خاص مبتنی بر معارضه با نهاد دولت میباشد نیست. مراد من، مفهوم لیبرال در معنای اروپایی که ناظر بر احزاب راست میانه و بدبینی آنان نسبت به سوسیالیسم است را نیز شامل نمیشود. لیبرالیسم کلاسیک، چادر بزرگی است که فراز طیفی وسیع از دیدگاههای سیاسی قرار میگیرد. با این وجود، تمامی آنها بر اهمیت اساسی حقوق فردی، قانون و آزادی همگانی توافق دارند
-
۲۵ روز قبل
جایگاه حاکمیت فرهنگی در احیای زبان پارسی
زبان فارسی، پس از دو قرن خاموشی و سلطه، با همت پادشاهان ایراندوست، شاعران بزرگ و جریانهای فرهنگی زنده ماند و این سوال را مطرح میکند که امروز، در روزگاری که دایره واژگان روز به روز محدودتر میشود و سرچشمههای زایش زبان در حال خشکیدن است، ما برای حفظ و تداوم این میراث چه کردهایم؟
-
۲۵ روز قبل
۴ ضلع فرهنگی و سیاسی تاثیرگذار در جهان اسلام
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی گفت: چهار ضلع فرهنگی و سیاسی در جهان اسلام وجود دارند که شامل محور مقاومت، الازهر، سعودی و ترکی _ قطری هستند که سه ضلع اول همگرایی بیشتری با هم دارند ولی محور ترکی _ قطری با بقیه همگرایی ندارد.
-
۲۵ روز قبل
جلوه خِرَد در شعر خراسانی: از حکمت خیام تا حماسه فردوسی
به عقیده استادان ادبیات و ایرانشناسی، در گستره ادب فارسی، شعر سبک خراسانی با رویکردی خردمحور و عقلگرایانه شکل گرفته است؛ از فردوسیِ حماسهسرا که خرد را سنگ بنای روایتهای ملی خود میداند، تا خیامِ فیلسوفمآب که با زبان رباعی، پرسشهای عقلانی ژرفی را طرح میکند.
-
۲۵ روز قبل
فرهنگ، در برزخ مدیران تغییرناپذیر!
فرشید ذاکری ـ منتقد و پژوهشگر موسیقی:«آشفتگی در حوزه فرهنگ و هنر و شرایطی که در آن به سر میبریم از هیچ نگاه خاص و حتی عامی پنهان نیست. این وضعیت که معلول سالهای طولانی مدیریتها و تصمیمسازیهای اشتباه است را در گوشه گوشه شئونات اجتماعی مشاهده میکنیم. بسیاری از سردرگمیها در مسائل خانواده، حجاب، مسائل اعتقادی و حتی معضلات اقتصادی مانند اختلاس و ... بهدلیل آسیب دیدن فرهنگ است.
-
۲۶ روز قبل
بقای ایران و پویایی طبقات اجتماعی در تحلیل فراستخواه از شاهنامه
شاهنامه، منبعی بیهمتا و چندوجهی در تاریخ اجتماعی ایران به ویژه برای مطالعات بین رشته ای به شمار میرود. در این بحث، گفتم اگر ایرانیان هیچ ابتکار عملی از خود نشان نمیدادند، چگونه نبوغ بقای آنان در طول هزارهها تداوم یافته است؟ در این راستا، تلاش کردهام ضمن احترام به دکتر احمد اشرف، نقدی بر دیدگاه ایشان مبنی بر عدم وجود تحرک عمودی و افقی طبقاتی مشابه اروپا در ایران انجام بدهم...از این رو معتقدم با مطالعه شاهنامه، میتوان به نوعی خودشناسی و بازاندیشی در توانمندیها و ظرفیتهایمان برای توسعه پایدار در عصر حاضر دست یافت.
-
۲۶ روز قبل
چگونه کتاب زکریای رازی الگویی برای شیخ صدوق شد
یک پژوهشگر علوم حوزوی گفت: از شیخ صدوق درخواست شد تا برای شیعیانی که به فقها دسترسی ندارند کتابی بنویسد تا بتوانند از آن استفاده کنند و ایشان کتاب «من لا یحضرهالفقیه» را نوشتند که اثر ارزشمندی است و در طول تاریخ جایگاه آن حفظ شده است.
-
۲۶ روز قبل
جلوه خِرَد در شعر خراسانی: از حکمت خیام تا حماسه فردوسی
به عقیده استادان ادبیات و ایرانشناسی، در گستره ادب فارسی، شعر سبک خراسانی با رویکردی خردمحور و عقلگرایانه شکل گرفته است؛ از فردوسیِ حماسهسرا که خرد را سنگ بنای روایتهای ملی خود میداند، تا خیامِ فیلسوفمآب که با زبان رباعی، پرسشهای عقلانی ژرفی را طرح میکند.
-
۲۶ روز قبل
خیام نیشابوری؛ نابغهای فرازمان و فرامکان
خیام نیشابوری شخصیتی فرازمان و فرامکان و در همه امور سرآمد است به گونهای که علاوه بر ادبیات و شعر، در علوم مختلف نظیر ریاضیات و کیهانشناسی نیز دستی بر آتش دارد.
-
۲۷ روز قبل
روشنفکران ارگانیک جبهۀ سرمایه چگونه پروژۀ نولیبرالیسم را جا انداختند؟/بخش دوم
دور باطل فاسدسازی دموکراسی
در شیلی، در ادامۀ سیاست جنایتکارانۀ نیکسون/کیسینجر در ۱۹۷۳ که پینوشه را با کودتا علیه آلنده به روی کار آورد، و فریدمن و هایک و دستپروردههای آنها سیاست نولیبرالیسم را در یک کشور جهانسومی پیاده کرده بودند، در دوران ریگان این سیاستها با شدت بیشتری ادامه یافت.
-
۲۸ روز قبل
روشنفکران ارگانیک جبهۀ سرمایه چگونه پروژۀ نولیبرالیسم را جا انداختند؟/بخش نخست
نابغههای اهریمنی
دو هفته قبل از انتشار این کتاب، مانیفستی با خواستهایی کاملاً مغایر با آنچه که رایش بر آن تأکید داشت، تحت این عنوان که تنها «مسئولیت اجتماعی کسبوکار کسب سود بیشتر است»، در روزنامۀ نیویورک تایمز منتشر شده بود؛ نویسندۀ آن میلتون فریدمن، اقتصاددان نولیبرال دستراستی و استاد دانشگاه شیکاگو بود که خشمگین از سیاستهای ترقیخواهانه، از شرکتها میخواست که تنها به منفعت خود فکر کنند.
-
۳۱ روز قبل
برای خروج از توسعهنیافتگی به اندکی «تواضع» نیاز داریم
چهره ماندگار فلسفه معتقد است؛ برای خروج از وضعیت توسعهنیافتگی، به اندکی تواضع نیاز داریم. یعنی نیاز داریم به تواناییها، ناتوانیها و نقاط قوت، نقصها و داناییها و نادانیهای خود بیشتر توجه کنیم. نقش سیاست را نیز نباید نادیده گرفت. حکومتها اگر اراده اصلاح داشته باشند، تا حدودی بر موانع فائق میآیند و اگر امکانها و نیازها را بشناسند، موفق میشوند.
-
۳۱ روز قبل
سریع القلم: کشورهایی که با هوش مصنوعی کار نکنند از تمدن عقب می مانند
جهاد دانشگاه سمینار «حکمرانی در عصر هوش مصنوعی» را با سخنرانی دکتر محمود سریع القلم استاد اقتصاد سیاسی و بین الملل دانشگاه شهید بهشتی برگزار می کند.
-
۱ ماه قبل
عرفان قرآنی و معرفت ایرانی؛ دو بال پرواز عطار
۲۵ فروردین در تقویم فرهنگی کشورمان مزین به نام روز بزرگداشت و پاسداشت شیخ فریدالدین عطار نیشابوری خالق «منطق الطیر» و «الهینامه» است که این هر دو با بلندای معنای عرفان قرآنی و معرفت ایرانی خود بدل به دو بال پرواز عطار بر آسمان نیلوفری ادب ایرانزمین شده است.
-
۱ ماه قبل
خواندن عرفان نه تنها جایز که واجب است
اشارات در حوزه تدریس می شود ولی شفا چیز دیگری است. استقبال حوزه بسیار کم است؛ بعضی ها می آیند سر کلاس می نشینند و تمام وقتی که مشغول تدریس هستم آن ها خوابند. البته بعضی هم گوش می دهند، بعضی می نویسند. اما استقبال اصلاً قابل توجه نیست. به خصوص بعد از کرونا که طلبه ها حوزه را رها کردند و رفتند دنبال کار. وقتی کرونا تمام شد دیگر برنگشتند. در مدرسه خان که ما تدریس می کنیم، قبلاً پر از طلبه بود. الان بسیاری از حجره ها خالی است. بعضی اساتید می گویند: فقط یک شاگرد داریم. اوضاع طلبگی بعد از کرونا خیلی خراب شد. استقبال از کلاس ما هم بسیار کم است.
-
۱ ماه قبل
حیات اجتماعی جریان اصلی است نه تضاد توییتری ها و خشک مقدس ها
ما در ایران از درون یک حیات دوقطبی به مسائل نظر می افکنیم که یک لحظه اش چریک توئیتری اینستاگرامی است، و لحظه دومش نوعی زهد خشک و محتسبیسم تهی شده است. این دولایه آن گونه جیغ می کشند که گویی هستی اجتماعی، به این دو محدود است. در صورتی که چنین نیست. مسئله بر سر ضرب آهنگ هایی است که هنوز در آن حیات اجتماعی جاری است و منتظر وضعیت را پایش می کند تا در وهله نهایی از تک تک دریچه هایی که برای زندگی بهتر باز می شود، همانند مشروطه استفاده کند.