-
۱۳۹۹/۱۱/۱۲
جایگاه ابن‌سینا در تاریخ فلسفه در گفتاری از حسین معصومی همدانی؛
بنیانگذار آکاد میای فلسفه اسلامی
بن‌سینا در بسیاری از موارد، در طرح برخی از مسائل طبیعی می‌گوید من از دوستان مشایی‌ام یک کلمه حرف حساب در این زمینه نشنیده‌ام! یعنی در برخی مسائل تا این اندازه منتقد آرای فیلسوفان مشایی بوده است. او در بسیاری موارد در منطق و طبیعیات از دیدگاه‌های آنها تجاوز کرده است. در الهیات که دیگر بحث مفصل و جداگانه‌ای است. اما به هر حال، این ایده که ابن‌سینا شارح ارسطو بوده، دیدگاه درستی نیست. ابن‌سینا فیلسوفی است که مثل همه فیلسوفان، متکی بر یک سنتی موجود است که در آن سنت تصرف کرده و مسائل جدید و راه‌حل‌های جدید ارایه کرده است و از این حیث می‌توان او را یک فیلسوف بزرگ و درخور توجهی دانست.
-
۱۳۹۹-۱۱-۰۵ ۱۰:۱۶
حسین مجتهدی؛
رویا و نقد ادبی
در فصل VII تعبیر رویا فروید تصریح می‌کند با رویا چون متن مقدّس رفتار می‌کنیم و از ابرازهای کلامی رویا سخن می‌گوید. رویا در ساحت تصویری است، که در هنگام بیان و تعبیر به ساحت نمادین در می‌آید و متن بیان رویابین در اینجا بسیار مهم و محوری است. امّا این ابزار تصویری نیز سناریوی نگاشته دارد، که حقیقت مندرج در ضمیر ناآگاه است، که تحریف شده از سانسور عبور کرده، به تصویری درآمده است که در تعبیر و نقل بازخوانی می‌شود.
-
۱۳۹۹-۱۱-۰۴ ۱۰:۴۹
خوانشی سلبی از نسبی‌انگاری؛
نسبی‌انگاری به مثابه اقتصاد خشونت
تفاوت میان نسبی‌انگاری به معنای ضدمطلق‌انگاری و نسبی‌انگاری به معنای اعتبار یکسان باورها، تفاوت میان تساهل موجه از دید عمل‌گرایانه و بی‌مسئولیتی نابخردانه است. خوانشی سلبی از نسبی‌انگاری، به مثابه‌ی یک فرم زندگی خشونت را کمینه می‌کند و بیش از مطلق‌انگاری «امکان» دیالوگ را برقرار می‌کند و پذیرای تنوع و تکثر و معرفت شبکه‌ای است که در آن «دیگری» سرکوب نمی‌شود.
-
۱۳۹۹-۱۰-۳۰ ۰۸:۵۱
اشارتی به مفهوم توسعه و کارگر؛
" قفس آهنین" جامعه مدرن
توسعه در هیچ نقطه ای از جهان عملی مانند اعمال پیش از مدرنیته غربی نمی تواند باشد . به دیگر سخن ، توسعه در همه جای جهان اندیشه و عملی" فاوستی" است، و این اندیشه و عمل پیش از مدرنیته غربی وجود نداشته است. اندیشه و عمل فاوستی طبیعتاً به نابودی حلبی آبادها، کوخ نشینی ها، حاشیه نشینی ها و چادرنشینی های فقرا و مساکین خواهد انجامید و فقر و بیچارگی و فلاکت را تشدید خواهد کرد. توسعه مدرن در همه جای جهان دوروی دارد : روی علم و تخصص و روی استثمار و استعمار، روی آزادی و روی سلطه، روی ارباب و صاحب کارخانه (بورژوا) و روی عمله و مستخدم کارخانه (کارگر).
-
۱۳۹۹-۱۰-۲۲ ۱۰:۳۷
نگاهی انتقادی به اظهارات اخیر دکتر عبدالکریم سروش؛
وداع «روشنفکری دینی» با دین
تلقی‌ای که البته ریشه در آرای مرحوم اقبال لاهوری در این زمینه دارد و مرحوم استاد مطهری درباره‌اش گفته بود «خاتمیت» نزد اقبال، «خاتمیت دیانت» است و نه «خاتمیت نبوت»! به گمان نگارنده با درک و تلقی دکتر سروش از خاتمیت، بی‌دینان عالم از هر مسلمانی، مسلمان‌ترند و اگر اصول مسلمانی برای‌شان احصا شود از هر اصل دیگری به این یکی دلبسته‌تر خواهند بود!
-
۱۳۹۹-۱۰-۲۱ ۱۴:۰۳
رضا داوری اردکانی؛
علوم انسانی و مهندسی اجتماعی
مهندسی اجتماعی سودای ساختن پیکره‌ای است که اجزاء و اعضایش باهم تناسب ندارند و در جای خود نیستند و در آن پروای چه می‌توان و چه نمی‌توان کرد وجود ندارد به این جهت در آن به علوم اجتماعی هم اعتنا نمی‌شود. حزب بلشویک به هیچ یک از علوم اجتماعی جز علم زبان مجال نداد و علم زبان و نقد ادبی را هم از آن جهت آزاد گذاشت که در آن خطری برای انقلاب نمی‌دید و نمی‌دانست که زبان و ادبیات اگر نه در کوتاه مدت، در زمانی نه چندان دور نظم تصنعی و سست بنیان را از هم می‌پاشاند.
-
۱۳۹۹/۱۰/۱۶
زندگی و هنر محمدرضا لطفی در گفت‌وگو با همسرش ربکا جلیلی؛
یک بار به دنیا آمد و دیگر نرفت
لطفی مصاحبه‌ای دارد اگر درست در خاطرم باشد مربوط به سال ١٣٩٠ که در آن به همین پرسش پاسخ می‌دهد: در ایران هنرمند باید بندباز باشد تا بتواند کار هنری‌اش را پیش ببرد. چنین در خاطر دارم که در آن مصاحبه می‌گوید، در عرصه آموزش مشکلی ندارد چون به عنوان یک موسسه و آموزشگاه خصوصی تبادلی با بیرون از سیستم آموزشگاه ندارد. مشکل از آنجا آغاز می‌شود که بخواهد به عنوان یک هنرمند و موسیقیدان کنسرت برگزار یا اثری تولید کند. در کشوری که هنر و بالاخص موسیقی بلاتکلیف است، مگر می‌شود کار موسیقی آن هم در سطح استاد لطفی بی‌دغدغه و سنگ‌اندازی پیش برود.
-
۱۳۹۹-۱۰-۱۴ ۱۱:۳۱
گفت‌وگو با محمد غفوری مترجم کتاب «هایدن وایت»؛
چرا وایت فیلسوف تاریخ رهایی بخش است؟
وایت متفکری سنت‌شکن است و کاستی‌های نگاه پیشاانتقادی به تاریخ‌نگاری و نقش ایدئولوژی را در آن به خوبی آشکار ساخته است. مهمترین نقشی که وی می‌تواند در حوزه تاریخ‌نگاری در ایران ایفا کند این است که مورخان را وادارد تا پیشفرض‌ها و بینش‌های رشته‌ای خود را بازبینی کنند و برخی از جزمیات را کنار گذارند.
-
۱۳۹۹-۰۹-۲۵ ۱۱:۴۳
در دفاع از ایده ایران؛
آذربایجان سر ایران است
آنجا که ساکت نشستیم و از ایران به لحاظ فکری و فرهنگی دفاع نکردیم از قدرت های مرکز تا ریز کشورهای منطقه نه تنها توهین که به خاک ایران چشم طمع پیدا کرده اند. دانشگاه و حوزه در ایران باید امر ملی را در جهت دولت کشور ایران ترویج دهند. ما جز ایران خانه و کاشانه ای نداریم و همه هستی و سهم ما از جهان وطنی است که به آن افتخار می کنیم.
-
۱۳۹۹-۰۹-۲۳ ۱۲:۵۰
به مناسبت درگذشت مارادونا؛
مارادونا، ورزشکاری سیاسی و نمادی برای ژئوپولیتیک ورزش
مارادونا هیچ وقت در دوران فوتبال در ایالات متحده آمریکا بازی و مربیگری نکرد و حرفش با عملش یکی بود نه مثل بعضی سیاست مداران که علیه آمریکا و سیاست های غربی شعار می دهند اما فرزندانشان در آمریکا و دیگر کشورهای غربی زندگی و تحصیل می‌کنند. او حتی با سیاست مداران کشورخودش نیز رابطه خوبی نداشت چنانکه یک بار با لباس غیر متعارف به حضور رئیس جمهور آرژانتین رفت.
-
۱۳۹۹-۰۹-۲۲ ۰۰:۴۲
نگاهی به مولفه های ایرانشهر؛
ایرانشهر یعنی ادب، رواداری و مردم آزاری نکردن
ایرانشهر یا دولت کشور ایران دارای مولفه هایی در سیاست داخله و خارجه است که در غیبت آن کشور با بحران مواجه شده است. رعایت ادب، تشریفات، در جای خود بودن، فهم منافع ملی، تلاش برای ایران، حکومت قانون، نظام مند بودن و رعایت ترتیبات و اصول با رویکردهای واقع گرایانه و محافظه کارانه اساس سیاست ایرانشهری است.
-
۱۳۹۹/۰۹/۱۲
رویارویی هایدگر با کانت در گفت‌وگو با مهدی نصر
هستی در هاله‌ای از فراموشی مدفون شده
هایدگر رویکرد انسان‌شناسانه را نگاه غالب تفکر معاصر نسبت به جهان و انسان می‌داند. امروزه ما با رویکرد سوژه‌گرایانه مدرن آنقدر اطلاعات جورواجور درباره انسان داریم که انبان‌مان لبریز شده است...از نظر کانت، شخص‌مندی انسان، ترکیبی از قانون اخلاقی و احترام است. احترام گذاشتن برای چیزی، به معنای دسترس‌پذیر کردن قانون است و این یعنی نفی خودبینی و به‌درآمدن از خویشتن خویش. یعنی خویشتن انسان به پیشگاه خود خویشش، تسلیم شده است.
-
۱۳۹۹-۰۹-۱۱ ۱۶:۳۰
گفت‌وگو با بهروز افخمی
سروش توطئه‌اندیش بود
از دکتر سروش بعید بود که فکر کند هیچ‌کس در سوره فکر نمی‌کند و در مورد مسائل مختلف، تحلیل و تعمق و تفکر نمی‌کنند. من آنجا متوجه شدم که ایشان شاید مطالب را نمی‌خواند یا دنبال نمی‌کند و خیلی بهروز مطالعه نمی‌کند. سروش فکر نمی‌کند که شاید ما هم حرف‌های جالب توجهی داشته باشیم و همین‌که فکر می‌کرد ما نسبت به او موضع انتقادی داریم یا سرمقاله‌های سوره موضع انتقادی نسبت به تفکرات پوپری دارد، پس ما یک باند هستیم، درحالی‌که اصلاً این‌طور نبود.
-
۱۳۹۹-۰۹-۱۰ ۱۱:۲۵
شاعران در شهر در گفتاری از رضا داوری اردکانی؛
بالله‌که شهر بی‌تو مرا حبس می‌شود
بودلر گرچه از مدرن‌سازی پاریس از جهتی استقبال کرده، تضادهای درونی مدرنیته و آثار و عوارض مدرن‌سازی را نیز از نظر دور نداشته است. او در ملال پاریس نشان داده است که چگونه فقر حاشیه شهر پاریس با ساختن خیابان‌های سراسری و بلوارهای روشن به درون شهر می‌آید و تضادهای جامعه جدید با پیشرفت مدرنیته آشکارتر می‌شود. او همچنین توجه کرده که شاعر نیز در جامعه جدید دیگر شأن و مقام سابق را ندارد و حکایت کرده است.
-
۱۳۹۹-۰۹-۰۸ ۱۰:۳۹
مقاله موسی اکرمی در در نقد فردریش فون هایک؛
«عدالت اجتماعی: سراب هایکی برخاسته از بازگشت آرزوی نیاکانی یا آرمان دیرین تحقق‌پذیر در همکاری علم و فلسفه؟»
این تجلی نولیبرالیسم ملهم از اندیشه‌های کسانی چون هایک است که هوادارنش چنان آن را بر سر بازار جار زدند که بسیاری را، حتی در حکومت ایران، فریفته و شیفتۀ آن کردند؛ و چنان شد که ایران نیز، همچون آمریکا و انگلستان و شیلی و آرژانتین و برزیل و بسا کشورهای دیگر، در مسیری قرار گرفت که کاش هایک زنده بود و می‌دید و به ما پاسخ می‌داد آیا همین آرزو را برای حذف دخالت دولت در اقتصاد داشته است؟
-
۱۳۹۹-۰۸-۲۸ ۱۲:۰۴
به بهانه انتشار کتاب "رساله‌ای در باب مدارا و بردباری”؛
ولتر و گشایشی بر تعصب‌زدایی
ولتر بسط اندیشه و گسترش تفکر در سطحی جهانی را توصیه می‌کند. او با ذکر نمونه های تاریخی واقعی، به پوچی،بطلان و بیهوده گی سبعیت، تعصب و عدم‌بردباری پرداخته وبه سردمداران مدعی دین‌داری ،طبقه ی روحانیت و بزرگان کلیسا تاخته انتقاد و عده ای از آنان را متهم به قدرت‌طلبی،مال‌اندوزی وثروت طلبی می‌نماید.
-
۱۳۹۹-۰۸-۲۶ ۱۰:۲۶
۲۵ آبان ، سالروز فقدان ارسطوی زمان؛
شمس العقل تبریزی
در روزگاری که آثار راسل به زبان فارسی ترجمه شد و فضای دانشگاهی ما را تحت تأثیر خود قرار داد، ایشان به نقد و بررسی دو اثر راسل پرداخت تا دانش پژوهان تصویری دقیق و همه جانبه از شخصیت فکری این متفکر داشته باشند و تحت تأثیر اندیشه های منفی او قرار نگیرند. هنگامی که ماتریالیست ها از نظریه جبر اجتماع طرفداری می کردند، استاد به بررسی همه جانبه پیرامون مسأله جبر و اختیار پرداخت و سرانجام کتاب نفیس جبر و اختیار را منتشر ساخت.
-
۱۳۹۹-۰۸-۱۹ ۱۰:۴۵
درنگی بر نگاه جدید داود فیرحی؛
اندیشه ایرانشهری مرده است؟!
داود فیرحی می بایستی با بسط و نقد نظریه جدید خویش مشخص کند نهاد دولت ، فرهنگ و تمدن ایران ، حفظ کیان ملی و تمامیت ارضی ایران در ارتباط با سرنوشت ایران چگونه با "فقه شبیه حقوق " جایگاه فکری عملی خواهند یافت؟!
-
۱۳۹۹-۰۸-۱۴ ۰۰:۰۹
با انتشار بیانیه ای اعلام شد
حمایت انجمن صنفی مدیران رسانه از پدرام پاک آیین
انجمن صنفی مدیران رسانه با انتشار بیانیه ای از نامزدی پدرام پاک آیین، کاندیدای فراجناحی حقوقدان و مدیر کل پیشین مطبوعات داخلی در انتخابات نماینده مدیران مسئول در هیئت نظارت بر مطبوعات حمایت کرد.
-
۱۳۹۹/۰۸/۰۷
چیستی و چرایی ایرانشهر در گفت‌وگو با تورج دریایی، استاد تاریخ دانشگاه کالیفرنیا؛
ایرانشهر توهم و اغراق نیست
من کاملا با نظر دکتر طباطبایی هم‌عقیده هستم و فکر می‌کنم که ایشان درست می‌فرمایند. اما برای من مساله ایرانشهر اولا یک مساله تاریخی در دوره ساسانی است ثانیا یک مساله فرهنگی است. به نظر من ابعاد فرهنگی ایرانشهری یا ایرانی با ما هست و ما هر قدر هم سعی کنیم، نمی‌توانیم این را انکار کنیم. البته در طول تاریخ این ایده دستخوش تغییر و تحول می‌شود.
-
۱۳۹۹-۰۷-۲۷ ۱۱:۰۸
معرفی‌کتاب چشم‌انداز ژئوپلیتیک آذربایجان و قراباغ‌کوهستانی؛
به دنبال استراتژی منطبق با منافع ملّی
منطقه آسیای میانه و قفقاز منطقه ای است که از نظر ترانزیتی، انرژی،امنیت، قومیت و بسیاری دیگر از جهات حایز اهمیت است و این ارزش پس از فروپاشی اتحاد شوروی افزایش پیدا کرده است. با این وجود پتانسیل های درگیری در قفقاز جنوبی به ویژه با وجود یه شبه دولت شناسایی نشده فرصت های ترانزیتی و فرهنگی ناحیه را تهدید کرده و ظرفیت گسترش دامنه درگیری به سرزمین های همجوار موضوع را به یک مشکل بزرگ امنیتی تبدیل می‌کند.
-
۱۳۹۹-۰۷-۲۱ ۱۲:۲۵
متن منتشرنشده به قلم فریدون مشیری درباره محمدرضا شجریان؛
برای او که در قله شهرت ایستاده است نگرانم
دو، سه سال پیش، در چایخانه ولی‌آباد در سر راه کلاردشت (اگر یادش باشد) نشسته بودیم، چای می‌خوردیم. خانم و آقایی (از همین مردم) سر میز ما آمدند و با صمیمانه‌ترین و پاک‌ترین کلمات، با تمام وجود و از کمال صفای قلب و محبت محض، از او و هنرش ستایش کردند و شجریان همچنان از شوق و شرم سرخ می‌شد و سرخی در چهره‌اش می‌ماند. آن دو، هنگام خداحافظی چند بار التماس‌کنان تکرار کردند: «آقای مشیری، تو را به خدا مواظبش باشید، تو را به خدا حفظش کنید. نگذارید سرما بخورد، تو را به خدا...». اما من، کی دیگر دستم به دامان او می‌رسد که بر قله شهرت ایستاده است و من نگرانش هستم.
-
۱۳۹۹-۰۷-۱۳ ۱۲:۲۶
تاملاتی در باب یادگیری زبان مادری در مدارس؛
آموزش زبان‌های محلی تکلیف دولت نیست
هرچند در برخی از اسناد بین‌المللی، بر حق اقلیت‌ها در یادگیری زبان مادری تصریح شده است، اما آموزش زبان اقلیت‌ها - و به طریق اولی آموزش به زبان مادری برای اقلیت‌ها - چه از منظر حقوق بین‌المللی و چه از منظر حقوق داخلی، تکلیفی برای دولت نیست و بنابراین مطابق تعریفی که پیش از این آمد، این دست حقوق، آزادی (به‌معنای حقوقی که در قبال آن تکلیفی نیست) تلقی می‌گردند.
-
۱۳۹۹-۰۷-۱۲ ۱۳:۳۰
شماره سی‌ام فرهنگ امروز منتشر شد؛
جامعه‌شناس فیلسوف
هشتم مهر ماه وقتی شماره سی‌ام نشریه فرهنگ امروز با تصویر منوچهر آشتیانی در چاپخانه زیر چاپ بود خبر درگذشت ایشان همگان را متاثر کرد. پیش از این فرهنگ امروز در چندین مصاحبه در شماره‌های مختلف در موضوعات گوناگون اعم از خاطرات، هایدگر، حزب توده، کودتای ۲۸ مرداد و چندین موضوع دیگر از آرا و نظرات منوچهر آشتیانی بهره‌مند شده بود. اما در این شماره تلاش شد با تشکیل پرونده‌ای مجزا و مفصل به کارنامه ایشان پرداخته شود.
-
۱۳۹۹-۰۷-۰۸ ۱۱:۲۱
نگاهی به کتاب «کانت و مسئله متافیزیک»؛
تفسیر انقلابی هایدگر از فلسفه کانت
هایدگر در «کانت و مسئله‌ی متافیزیک» به دنبال تفسیر «نقد عقل محض» به مثابه «شالوده‌گذاری متافیزیک» است. او مسئله‌ی متافیزیک در تفسیر «نقد عقل محض» را در چهار بخش پیگیری می‌کند.
-
۱۳۹۹-۰۷-۰۷ ۱۱:۲۸
به بهانه سخنان تازه سروش درباره فقه؛
عبدالکریم سروش و مبارزه سیاسی با سیاست فقهی
سروش در مقام یک روشنفکر دینی که مرید غزالی است و مدتی هم از نزدیک با فقیهان حشر و نشر و همکاری داشته، به این نتیجه رسیده که فقه عامل اصلی آشفتگی، فلک زدگی و غقب افتادگی جامعه ماست. او با این تز و ادعا، به مقابله با حاکمان دینی و فقیهان صاحب منصب ایران برخاسته است. مبارزه سیاسی یک چیز است اما اندیشیدنِ مشکل عظیم جامعه توسعه نیافته یک چیز دیگر. فقه چرا و از کجا و از کدام راه تاریخی آمده است؟ مدرنیته بر اثر کدام ضرورت‌های تاریخی وارد شده است؟
-
۱۳۹۹/۰۷/۰۶
مصاحبه با محمد درودیان، پژوهشگر تاریخ جنگ:
جنگ چرا و چگونه آغاز شد؟
من معتقدم که بنی‌صدر در فهمش اشتباه کرد و خیانت نکرد به این معنی که مایل باشد عراق به ایران حمله کند. در آزادسازی مناطق اشغالی، بنی‌صدر واقعا مایل بود که دشمن از سرزمین ما بیرون برود و واقعا در این زمینه خیانت نکرد. عین این حرف را آقای شمخانی در زمان قبلش هم گفته؛ یعنی در همان زمان هم گفته و این حرف را تکرار کرده. این‌طور نبوده که حرف جدیدی را زده باشد و ایشان موضع ثابتش این بوده.
-
۱۳۹۹-۰۷-۰۱ ۱۰:۲۶
اسلام ایرانی هانری کربن در گفتارهایی از رحمتی، مرادخانی، هوشنگی و اعوانی؛
بیش از یک سده دچار افسون تجددیم
معمولا از نظر فهم دینی قرن هفدهم یا دوران جدید را با منازعه دکارتیان و هابزیان می‌شناسیم: دکارت الهی در مقابل هابز ملحد. ولی اهمیت این کتاب در آن است که کربن در اینجا می‌گوید در این زمانه دعوایی جدی‌تر میان افلاطونیان کمبریج و دکارتیان در جریان بود. جالب اینکه افلاطونیان کمبریج چندان با هابز مشکلی نداشتند بلکه مشکل عمده‌شان با دکارت بود، چراکه دکارت با پدید آوردن ثنویتی که نمی‌شد آن را هم آورد، جهان را از جان عاری می‌کرد. این پیکار در غرب به شکست افلاطونیان کمبریج انجامید.
-
۱۳۹۹-۰۶-۲۴ ۱۸:۰۴
درباره کتاب «بنیان‌های عقلانی و اجتماعی موسیقی» ماکس وبر؛
عقل در موسیقی
اوج تحلیل‌های روش‌شناختی وبر از ادوات موسیقی وقتی است که به سراغ پیانو می‌رود، چنانکه گویی عوامل اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، تکنیکی و حتی آب‌وهوایی کنار هم جمع می‌شوند تا به بررسی این ساز بپردازند. اگرچه پیانو در جنوب اروپا (ایتالیا) اختراع شد، اما اصلاح و توزیع آن در شمال اروپا (آلمان) سرعت بیشتری داشت و وبر علت آن را شرایط آب‌وهوایی می‌داند.
-
۱۳۹۹-۰۶-۱۸ ۱۲:۰۵
گفت‌وگو با تورج اتابکی درباره مشروطه و تجددخواهی در ایران به بهانه تجدید چاپ کتاب «تجدد آمرانه»؛
تاریخ‌سازانی که صدای‌شان شنیده نمی‌شود
روحانیت چون دیگر اقشار یا گروه‌های اجتماعی یکدست یا یک قشر نیست. واقعیت این است که جانمایه مشروطه حکومت مردم و حکومت قانون بود که قرار بود متشرع هم نباشد. مشروطه‌خواهان همیشه تلاش می‌کردند بگویند که ما دین‌ستیز نیستیم اما با الهیات کاری نداریم و خودمختاری فردی‌مان را می‌خواهیم. مشروطه می‌خواست بگوید آحاد مردم در برابر قانون برابرند و هیچ کس از جمله روحانیت قرار نیست که جایگاه ویژه‌ای داشته باشد.