علم

کل اخبار:408

  • علم و فضیلت ۱۳۹۶-۰۷-۰۵ ۱۲:۳۸

    علم و فضیلت جستاری درباره تاثیر ذهنیت علمی بر منش اخلاقی

    لوییس کاروئانا

    دکتر کاروئانا در این کتاب، با پیمایش قلمروهای جدیدی در مرز میان علم و اخلاق، نشان می‌دهد چگونه ذهنیت علمی بر شکل‌گیری شخصیت فرد یا کسب فضایل اخلاقی او اثر می‌گذارد.

  • ۱۳۹۶-۰۶-۰۷ ۱۳:۴۰

    برای فهم عالم هستی نیاز به فهم مفهوم علم داریم/ ماهیت علم چیست؟

    پارسانیا، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: اگر اهمیت مفهوم علم تبیین گردد و به آن ارزش داده شود، جهان اجتماعی و سایر موضوعات مربوط به آن فهم می‎گردد.

  • ۱۳۹۶-۰۶-۰۱ ۱۷:۰۰

    علم سیاست به مثابه بیان دولت/ سخنرانی عادل مشایخی درباره «تبارشناسی خاکستری است»

    باید بپرسیم چگونه و از چه طریق کنش‌های کلامی این قابلیت را می‌یابند که چیزی را در تصویر بصری رویت پذیر کنند که به خودی خود در تصویر بصری دیده نمی‌شود. برای پاسخ به این پرسش باید توجه کنیم که در سینمای ناطق با حضور یک «دیگری» در عرصه تصویر بصری مواجهیم. این «دیگری» چیست؟

  • ۱۳۹۶-۰۵-۳۰ ۱۶:۳۰

    نسبت علم و دین در دنیای معاصر

    خسرو باقری با بیان اینکه نقش دین در علم تجربی ارائه یافته‌ها نیست، ابراز کرد: «آیات و روایات متقبل پاسخگویی به تمام پرسش‌های علوم نیستند.»

  • ۱۳۹۶-۰۵-۲۴ ۱۰:۰۰

    انتشار کتاب «فلسفه علم پدیدارشناسی هرمنوتیک» با مقدمه رییس جمهوری

    کتاب «فلسفه علم پدیدارشناسی هرمنوتیک» نوشته محمدحسین ملایری با مقدمه‌ای از دکتر حسن روحانی منتشر شد.

  • ترازو ۱۳۹۶-۰۵-۲۲ ۱۰:۰۷

    ارزیابی اثربخشی پژوهش‎های ایران (۲)؛

    وزن یافته‌های پژوهش در ایران

    آنچه بسیار عجیب است این است که دست‎اندرکاران پژوهش در ایران نه تنها با مشاهدۀ «عدم اثربخشی پژوهش‎ها» از سرعت رشد آن‌ها نکاسته و بر «شناسایی علل این بی‎اثری» متمرکز نشده‎اند، بلکه اصولاً نسبت به این مهم بی‌تفاوت بوده و رشد کمّی «علم و پژوهشی که از طبیعت خود خارج شده است» را به شکلی تصاعدی افزایش داده‎اند!

  • ۱۳۹۶-۰۵-۱۷ ۱۵:۰۰

    «علم‌بازی» در فضای مجازی

    امروزه رسانه‌های مجازی، بسیاری را فریب داده‌اند. مباحث شبه‌علمی، بسیاری را به تصور فعالیت علمی قانع کرده است. آنچه در شبکه‌های مجازی درباره خواص سنگ‌ها، جزیره‌ برمودا، هاله‌بینی، تأثیر الفاظ بر بلورهای آب و یخ، موجودات و اشیای ماورای فضایی یا یوفوها و... اطلاعات «دردسر ساز» بی‌دردسری هستند که نمی‌توان آنها را علم نامید.

  • داوری ۱۳۹۶-۰۵-۰۸ ۰۹:۰۸

    رضا داوری اردکانی/ مقدمه‌ای برای همه آینده‌نگری‌ها (۲)؛

    لزوم خروج علم از فضای انتزاعی

    آینده‌نگری با درک و شناخت امکان‌ها و توانایی‌ها در نسبت با علم میسر می‌شود یعنی بسته به اینکه تا چه اندازه علم در جامعه جای خود را یافته و از غربت بیرون آمده باشد در ساختن آینده مشارکت می‌کند. علم محصور در دانشگاه، اگر ظهور داشته باشد ظهورش بیشتر در فهرست‌های علم‌نگاری و مقاله‌شماری است. این علم نه به آینده‌نگری مدد می‌رساند و نه با آن آینده محقق می‌شود و تا زمانی که علم و عزم آینده توأم نشوند علم در مقام خود قرار نمی‌گیرد و از قدرت تغییر جهان برای زندگی مدرن برخوردار نمی‌شود.

  • رضا داوری اردکانی ۱۳۹۶-۰۵-۰۳ ۰۹:۰۸

    رضا داوری اردکانی/ مقدمه‌ای برای همه آینده‌نگری‌ها (۱)؛

    کدام زمان

    مهم نیست که پیرو کدام ایدئولوژی باشیم، هرچه باشیم صبر نداریم و منتظر آینده نمی‌مانیم و بی‌درنگ می‌خواهیم با ایجاد تدابیر صوری و احیاناً به پشتوانه خشونت هر آنچه با مقبولات رسمی و مشهورات سیاسی مناسبت و موافقت ندارد از میان برود. هیچ‌یک از صاحبان ایدئولوژی‌ها به اینکه چه می‌توان و چه نمی‌توان کرد و چه آثاری بر کرده‌ها و گفته‌هایشان مترتب می‌شود نمی‌اندیشند بلکه اجابت درخواست و تحقق فوری سودایشان را می‌خواهند.

  • ۱۳۹۶-۰۴-۲۴ ۱۴:۰۰

    دانشگاه با فرهنگ چه می­ کند؟/ علم را بازاری نکنیم

    علم را بازاری نکنیم اما آن را از زندگی هم جدا نینگاریم بلکه بیندیشیم که بهترین راه ارتباط علم و زندگی در شرایط کنونی چیست؟ شاید این مهم را هیچ سازمانی جز دانشگاه نتواند به عهده گیرد.

  • علم در ایران ۱۳۹۶-۰۴-۱۴ ۱۶:۳۳

    مسئلۀ علم در ایران (از تاریخ و فلسفه علم تا فرهنگ دانشگاهی)

    موسی اکرمی

    پاسداشت دستاوردهای سترگ پیشینیان در روش و نگرش علمی از یک سو، و فلسفه‌ورزی دقیق و سنجیده و معیارین از سوی دیگر وظیفة همگان، به ویژه نزد سکانداران برنامه‌ریزی آموزشی و پژوهشی و آموزگاران و پژوهشگران در تراز عالی آموزش و پژوهش است.

  • ۱۳۹۶-۰۲-۲۵ ۱۷:۰۰

    زبان فارسی به عنوان زبان علم دنیا ۱۴ درصد رشد کرد

    سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) گفت: رشد تعداد مقالات ثبت شده در پایگاه اسکوپوس ۲۰۱۶ میلادی نسبت به سال ۲۰۱۵ میلادی بیانگر رشد ۱۴ درصدی زبان فارسی به عنوان زبان علم دنیا است.

  • ۱۳۹۶-۰۲-۲۵ ۱۴:۱۸

    دفاع موسی اکرمی از دستاوردهای برجسته سنت فلسفه تحلیلی

    موسی اکرمی کتابی با عنوان «مسئله علم در ایران» نوشته است. نگرش حاکم بر گفت‌وگوها، سخنرانی‌ها، و یادداشت‌های کتاب واقع‌گرایی علمی است که از دستاوردهای برجسته سنت فلسفه تحلیلی است و نویسنده سال‌ها است که همواره از آن دفاع کرده و در ترویج آن کوشیده‌ است.

  • ژیرو ۱۳۹۶/۰۲/۱۶

    گفت‌وگو با هنری ژیرو دربارۀ آموزش عالی و اغواگری نئولیبرال؛

    دانشگاه به‌مثابۀ شرکت چندملیتی

    اکنون بسیاری از دانشگاه‌ها با توجه به ملاحظات حرفه‌ای، نظامی و اقتصادی اداره می‌شوند و بیش‌ازپیش تولید دانش آکادمیک را از ارزش‌ها و پروژه‌های دموکراتیک جدا می‌کنند. آرمان دانشگاه به‌عنوان محلی برای تفکر و پرداختن به تأملات متفکرانه، ارتقای دیالوگ و آموختن چگونگی پاسخ‌گو نگاه ‌داشتن قدرت، همچون تهدیدی برای شکل‌های نئولیبرال حکومت تلقی شده است. هم‌زمان رهبران بنیادگرایی تجاری، آموزش عالی را به‌مثابۀ فضایی برای تولید سود، تربیت نیروی کار رام و سربه‌راه و نهادی قدرتمند برای تربیت دانشجویانی می‌شناسند که فرمانداری مطلوب شرکت‌های بزرگ را بپذیرند.

  • داوری ۱۳۹۶-۰۲-۰۴ ۰۹:۰۵

    گفتاری از رضا داوری اردکانی در باب آینده‌نگری - آینده‌نگاری و برنامه‌ریزی(۱)؛

    میل ذاتی تجدد به زمان آینده

    پیداست که علم جدید علم به هستی جهان و آنچه هست نیست بلکه علم سازنده است و علم سازنده می‌تواند رویی به سوی آینده داشته باشد. لازم نیست که دانشمندان همه به فکر آینده باشند و برای آینده کار کنند. آنها کار خودشان را می‌کنند و به علم خودشان مشغولند و بدون اینکه معمولاً بدانند با علمشان جهان مبدل و متحول می‌شود اما به اعتبار دیگر دانشمند اگر دانشمند است در علم کاری جز تحقیق حقیقت ندارد و در بند اینکه علمش چه سود دارد نیست و نباید هم باشد اما علم جدید در ذاتش تکنولوژیک است.

  • ابراهیم توفیق ۱۳۹۶/۰۱/۲۰

    گفت‌وگو با ابراهیم توفیق؛

    لهجه های مدرنیته

    در واقع گفتمان علمی ما با جامعه بی ارتباط است. اتفاقاتی که در واقعیت می افتد را نمی تواند بازتاب بدهد چون دستگاه مفهومیش از چنین ظرفیتی برخوردار نیست. اگر در حوزه ی علم ما اتفاقی نمی افتد یا فهمی وجود دارد که ما حالا به آن نقد می کنیم به معنای این نیست که در دل جامعه اتفاقی نمی افتد. معضل  این است که بین این دو پیوندی وجود ندارد. یعنی نهاد علم، بجای تولید دانش درباره امر اجتماعی، آن را پنهان و از دسترس خارج می سازد.

  • ۱۳۹۶-۰۱-۱۶ ۱۳:۴۰

    با طلایه داران علم ایران آشنا شوید/ معرفی ۲۲۸ دانشمند برتر ایرانی

    فهرست ۲۲۸ پژوهشگر ایرانی که در جمع پژوهشگران یک درصد برتر دنیا قرار گرفتند نشان می دهد محققان دانشگاه تهران و محققان رشته مهندسی بیشترین سهم را در این فهرست دارند.

  • ۱۳۹۵-۱۲-۲۴ ۱۱:۴۰

    دعوای علم و دین در غرب سیاسی است نه علمی/ پساسکولاریسم و دین

    سید مرتضی هاشمی گفت: دعوای میان علم و دین بیشتر یک دعوای سیاسی بوده است تا یک بحث علمی. پساسکولاریسم آگاهی به گسست روایت های سکولاریستی در تضعیف قطعی دین و دین داری است.

  • ۱۳۹۵-۱۲-۲۲ ۱۲:۰۰

    علم خنثی نیست/ نیازمند یک ابرنظریه در علوم انسانی اسلامی هستیم

    حجت الاسلام غلامی گفت: تلقی ما از علم هر چه باشد؛ یعنی چه علم را به معنای معلوم بگیریم و چه آن را به معنای عملیات کشف بدانیم بخاطر عدم تضمین برای رسیدن به عین واقع، علم خنثی نداریم.

  • ۱۳۹۵-۱۲-۱۷ ۱۱:۲۰

    داوری‌اردکانی: توسلی با درنیامیختن علم و ایدئولوژی به جامعه‌شناسی ایران خدمت کرد

    رضا داوری اردکانی گفت: توسلی خدمت بزرگی به جامعه‌شناسی کرده و با تعلق خاطر، استقلال رای، مناعت طبع، اعتقاد به علم، رعایت مقام علم و درنیامیختن علم با ایدئولوژی به جامعه‌شناسی ایران خدمت کرده است.

  • ۱۳۹۵-۱۱-۱۶ ۱۲:۴۰

    داوری: برای توسعه علم باید به تاریخ علم توجه کرد

    رضا داوری اردکانی در سمینار «کیمیاگر شرق» گفت: برای توسعه علم باید به تاریخ علم توجه کرد چرا که ما به سرچشمه ها نیاز داریم.

  • صلح ۱۳۹۵-۱۱-۰۵ ۰۹:۵۷

    چگونه به صلح پایدار دست پیدا کنیم؟

    معرفت‌شناسی، مسئولیت اخلاقی  و صلح

    اندیشۀ کانت دربارۀ وضعیت طبیعی بشر ساده‌لوحانه نیست، ولی در عین حال خوش‌بینی به امکان حرکت به سمت کمال و صلح پایدار را از دست نمی‌دهد و تلاش در این راستا را وظیفۀ اخلاقیِ متفکران و اندیشمندان می‌داند. این عناصر و مؤلفه‌های نگرش کانت برای بهبود وضع موجود بسیار مهم است، بنابراین فلسفه‌هایی که در هر یک از این مؤلفه‌ها و عناصر با اندیشۀ کانت زاویه دارند، زمینۀ مناسبی برای بهبود اوضاع ایجاد نمی‌کنند یا حتی شرایط را بدتر می‌کنند.

  • تاریخ ۱۳۹۵-۱۰-۱۵ ۱۱:۲۳

    نگاهی به فلسفه تاریخ(۱)؛

    سهلِ ممتنعِ اندیشیدن به تاریخ

    مورخ به جزئیات می‎رود، نام افراد و اماکن را ثبت می‎کند، اعداد و تقویم‌ها را یادداشت می‎کند و گفته‎ها و گویندگان برایش مهم هستند؛ اما فیلسوف به کلیات می‎پردازد، برای او مفاهیم و تفاسیر و نظام اندیشه جالب است. هرچه مورخ می‎کوشد پای خود را به متن بسته‎تر کند، فیلسوف بال تفسیر و تأویل را بیشتر می‎گشاید و به کلیات می‎رود.

  • ۱۳۹۵-۱۰-۱۲ ۱۷:۰۰

    مقدمه‌ای بر تاریخ علم ازدیدگاه جرج سارتن

    راقم این سطور که خود در جوانی احساس می‌کرد که مردم ایران به تاریخ و تاریخ علم خود بسیار بی‌اعتنا هستند، نمی‌توانند فقط با شعار دادن به گذشته خود افتخار کنند. افتخار وقتی است که ما بتوانیم گذشته خود را بشناسیم و از آن درس عبرت بگیریم؛ کاستی‌های آن را نشان دهیم و نقایص آن را برطرف کنیم و به کارهای مثبتی که شده افتخار کرده و آنها را به همعصران خود به‌ویژه دانشجویان و دانش‌پژوهان معرفی کنیم.

  • مقاله نویسی ۱۳۹۵-۰۹-۲۳ ۱۰:۰۹

    نقدی به مقاله‌نویسی در علوم انسانی؛

    پایانی برای تفکر

    یک مقالۀ خوب در علوم انسانی در بهترین حالتش، شرح و تفسیر یک مفهوم، روش یا بصیرت در نظام فکری یک متفکر است؛ یعنی متنی منقطع و دست‌چندم که کعبۀ آمالش یا ارائۀ نظام‌مند وجهه‎ای از تفکر یک متفکر است و یا تلاشی است برای ساده‌سازی گلوگاه‎های پرابلماتیک یک تفکر، برای هضم آسان آن توسط هاضمه‎های حساس! مقاله در نهایت خود وجودی لغیره دارد؛ یا ابزاری کمک آموزشی است، یا وسیله‎ای است برای تثبیت وضعیت موجود فکری: پایانی برای تفکر!

  • ۱۳۹۵-۰۹-۲۲ ۱۳:۴۰

    نشست «هوسرل و بحران علم و فرهنگ اروپایی» برگزار می‌شود

    معاونت پژوهشی و آموزشی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی نخستین نشست از مجموعه نشست‌های فلسفه و دانشگاه را با عنوان «هوسرل و بحران علم و فرهنگ اروپایی» برگزار می‌کند.

  • ۱۳۹۵-۰۹-۱۶ ۱۰:۲۰

    چرا فلسفه اسلامی نتوانسته در علوم فرودست خود جریان یابد؟

    فلسفه اسلامی در عین اینکه تلاش کرده محتوای خود را در بستر زمان، الهی‌تر کند، ولی به شدت از این نقیصه رنج می برد که بر اساس یک ارتکاز غلط، می‌خواهد واقع را در قالب حیثیت‌های متباین بشناسد.

  • ۱۳۹۵-۰۹-۱۶ ۰۹:۳۸

    نشست هوسرل و بحران علم و فرهنگ اروپایی برگزار می شود

    پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی نشست هوسرل و بحران علم و فرهنگ اروپایی را برگزار می کند.

  • پوزیتیویسم ۱۳۹۵-۰۹-۱۵ ۰۹:۵۳

    فصلی از کتاب منتشر نشده فلسفه علم (۲)؛

    تمییز قانون از غیرقانون

    دانشمندان و فلاسفه در قرن نوزدهم برای تبیین پدیده‌های طبیعی می‌کوشیدند از خصوصیات و توانمندی‌های خود طبیعت استفاده کنند و نه از نیروهای ماورای طبیعی یا قدرت‌های اسرارآمیز آسمانی. در این عصر چنین فرض می‌شد که شناخت علمی یا ادعاهای علم را می‌توان بدون رجوع به عوامل فوق طبیعی و نیروی برتر توجیه یا تبیین کرد، درحالی‌که شناخت‌های مذهبی و الهیات لزوماً بر معرفت فوق طبیعی مبتنی بود؛ بدین‌ترتیب، شناخت علمی از معرفت دینی متمایز شده بود.

  • نظریه علمی ۱۳۹۵-۰۹-۰۷ ۱۰:۰۲

    فصلی از کتاب منتشر نشده فلسفه علم (۱)؛

    قانون و نظریه در علم

    گاهی گزاره‌های عمومی وجود دارند که گرچه بر اساس استقراء تعمیم یافته‌اند، اما متفاوت از قوانین علمی هستند، مثل همۀ زاغ‌ها سیاهند؛ اگرچه این گزاره هم عمومی و هم ابطال‌پذیراست، اما یک قانون علمی یا طبیعی تلقی نمی‌شود، چون بین «زاغ» و رنگ «سیاه» تنها رابطه‌ای که وجود دارد رابطۀ «اسنادی» است و نه رابطۀ علّی.