-
۱۳۹۲-۱۰-۱۸ ۱۰:۰۱
گفتاری از «حسین کچویان»؛
به دنبال چه نوع تغییری در علم هستیم؟
گاهی اوقات متوجه می‌شویم که حقیقتی پیدا شده است، اما بر اساس داده‌ها و فهم تازه و اطلاعات جدیدی می‌فهمیم که این حقیقتی که فکر می‌کردند حقیقت نیوتنی است، حقیقت نیوتنی نیست و بنابراین، اهل علم آن تئوری جدیدی را بر اساس استدلال‌هایی که در درون خود آن علم می‌شود، به جایش می‌نشانند. اما این دسته از تغییراتی که ما از آن صحبت می‌کنیم، این نوع تغییرات را چه چیزی الزام‌آور می‌کند و ضرورتش از کجا ناشی می‌شود؟
-
۱۳۹۲-۱۰-۱۵ ۱۲:۰۶
علی پایا؛
آینده‌ی علوم انسانی در ایران
آینده‌ای که در این مقاله مورد نظر است، آینده‌ی علوم انسانی است. علوم‌انسانی در دنیای کنونی از اهمیت زیادی برخوردار است. در کشور ما نیز بسیاری از افراد به این دسته از علوم که حائز اهمیت است، توجه کرده‌اند. هرچند که احیاناً برای بسیاری از ایشان هنوز به درستی روشن نیست که چرا و به کدام علل یا دلایل علوم انسانی دارای اهمیت می‌باشند.
-
۱۳۹۲-۱۰-۱۵ ۰۹:۳۵
سیدحسین سیدحسینی؛
کدام علوم انسانی!؟
وضعیت جامعه چه رابطه ای با علوم انسانی دارد؟ علوم انسانی در تعیین مسیر جامعه چه نقشی را ایفا می‌کند؟ آیا علوم انسانی شرح وقایعی است که در جوامع رخ داده است؟
-
۱۳۹۲-۱۰-۱۲ ۱۶:۵۹
مرتضی منشادی/کتاب «ساختار انقلاب‌های علمی» تا کنون سه مرتبه به فارسی ترجمه شده است؛
پارادایم‌های علمی چگونه شکل می‌گیرند؟
به باور کوهن، تشخیص علم از غیرعلم، از طریق پارادایم ممکن است. پارادایم، سنت‌های پژوهشی و فعالیت‌های دانشمندان را در یک حوزه (میدان) علم سامان‌دهی می‌کند. به عبارت دیگر، نتیجه‌ي فعالیت در خارج از پارادایم، چیزی کمتر از علم است، چون فاقد یک مجموعه از معتقدات مورد قبول است.
-
۱۳۹۲-۱۰-۰۷ ۱۲:۰۶
حسین سوزنچی؛
چگونگی بازتولید فلسفه‌های علوم انسانی با تکیه بر فلسفه‌های اسلامی(2)
در فلسفه‌ی صدرایی، با اثبات اصالت وجود و به تبع آن وحدت تشکیکی وجود، تمامی اجزای عالم به هم مرتبط هستند و این ارتباط یک ارتباط حقیقی در مقام وجود و هویت حقیقی اشیاست، نه فقط در حد روابط خارجی و بیرونی اشیا.
-
۱۳۹۲-۱۰-۰۴ ۰۸:۱۴
حسین سوزنچی؛
چگونگی بازتولید فلسفه‌های علوم انسانی با تکیه بر فلسفه‌های اسلامی(1)
تبیین‌های مناسب از وجودشناسی انسان در هر یک از رشته‌های علوم انسانی، توان عظیمی در نقد و هضم تحلیل‌هایی که در علوم انسانی مدرن رایج است، می‌دهد و تدوین این چنینی فلسفه‌های علوم انسانی، می‌تواند طلیعه‌ی تحولی جدی در عرصه‌ی علوم انسانی شود.
-
۱۳۹۲/۰۹/۲۷
به مناسبت روز وحدت حوزه و دانشگاه(2)؛
عبدالحسین خسروپناه: وحدت حوزه و دانشگاه مقدمه تاسیس تمدن اسلامی
برای تمدن اسلامی نیاز به تئوریپردازی است و یکی از مهمترین مولفههای آن، دانش است. و دانش اسلامی نیز بدون همکاری حوزه و دانشگاه امکانپذیر نیست. منظور از وحدت حوزه و دانشگاه، وحدت ساختاری و مدیریتی نیست؛ بلکه مقصود تعامل و همکاری، برای تولید دانش اسلامی، برای رسیدن به پیشرفت و تمدن اسلامی است.
-
۱۳۹۲/۰۹/۲۷
به مناسبت روز وحدت حوزه و دانشگاه(1)؛
مهدی گلشنی: «حوزه» بیش‌تر تلاش کند
وقتی گفته شد وحدت حوزه و دانشگاه، تلقی اولیه این بود که منظور این است که دروس حوزوی در دانشگاه وارد شود و یا بعضی دروس دانشگاهی در حوزه تدریس شود. در صورتی که آن چیزی که ابتدا، حداقل کسانی که آگاه به قضیه بودند، انتظار داشتند این بود که تفکر دینی در جامعه حاکمیت پیدا کند.
-
۱۳۹۲-۰۹-۱۲ ۰۹:۴۱
گفتاری از سید محمدتقی موحد ابطحی؛
چیستی علوم انسانی
بدون داشتن شناخت دقیقی از علوم انسانی، بحث از تحول و ارتقا و همچنین بومی‌سازی و اسلامی‌سازی علوم انسانی بحثی بی‌فایده خواهد بود، گویا ناگزیر از آن هستیم که تعریفی از علوم انسانی ارائه کنیم.
-
۱۳۹۲/۰۹/۱۰
معضله علوم انسانی در مصاحبه با عماد افروغ؛
علوم انسانی گرفتار معضل کمیت‌گرایی
کشورهایی که به اصطلاح توسعه یافته هستند، در وهله اول علوم انسانی توسعه یافته‌ای دارند، بسیاری از کتاب‌هایی که اکنون در شاخه‌های مختلف علوم انسانی ترجمه می‌شود، از این کشورها است، به هر حال نمی‌توانیم این موارد را نادیده بگیریم و فی نفسه پرداختن به علوم انسانی و تعداد کتاب‌های منتشره در این باره یک شاخص توسعه‌یافتگی است.
-
۱۳۹۲-۰۷-۱۶ ۰۹:۳۸
نگاهی آینده‌شناسانه به مسائل علوم انسانی در ایران؛
ما و آینده‌ی علوم انسانی
سؤال اصلی این است که اصولاً عوامل مؤثر در تحول، تقویت و پیشرفت علوم انسانی در ایران چیست؟ به عبارت دیگر می‌توان این گونه پرسید که برای تحول در علوم انسانی و رسیدن به آینده‌ای درخشان در ارتباط با سعادت انسان‌ها در دنیا و آخرت، چه باید کرد و چه راهکارها، الزامات و عواملی در این زمینه مؤثر است؟
-
۱۳۹۲-۰۷-۰۵ ۱۱:۳۰
عبدالحسین خسروپناه/ مباني فلسفي علوم انساني(2)
نقد مبنای معرفت شناختی علوم انسانی سكولار و اسلامی
معرفت‌شناسی، دانشی است که معرفت و شناخت را از حیث حکایت‌گری و کاشفیت از واقع و نفس‌الامر بحث می‌کند و به تبیین امکان و ابزار و منابع و معیار و شرایط و موانع و انواع معرفت می‌پردازد. نفی شکاکیت و نسبی‌گرایی، یکی از مهمترین وظایف معرفت‌شناسی رئالیستی است.
-
۱۳۹۲-۰۶-۳۰ ۰۸:۱۴
علی‌اکبر میرسپاه؛
نقش فلسفه در تولید علوم انسانی
تولید یا بازتولید و یا بازسازی یک علم از علوم انسانی و یا هر علمی دیگر، یک فرایند صددرصد آگاهانه است. در غیر این صورت، عناوین مزبور، به نحو حقیقی قابل اطلاق بر آنها نخواهد بود. به همین دلیل، نقش فلسفه‌ی مضاف در تولید علوم انسانی، عظیم و بی‌بدیل است.
-
۱۳۹۲-۰۶-۲۴ ۱۷:۰۱
عبدالحسین خسروپناه/ مباني فلسفي علوم انساني(1)
هستي از دریچه علوم انسانی سکولار و اسلامی
یکی از مهمترین مبانی که خواسته یا ناخواسته بر علوم مدرن تحمیل شدهاست، هستی‌شناسی ماتریالیستی است. علوم مدرن به گونه‌ای درباره هستی جهان و جان یا عالم و آدم سخن می‌گوید که گویا هستی برابر با ماده و مادیات است و ساحت تجرد در هستی معنا و وجود ندارد.
-
۱۳۹۲-۰۶-۲۱ ۱۴:۵۷
محمدامین قانعی‌راد؛
روش‌شناسی و خلاقیت علمی
روش‌شناسی شرط کافی موفقیت علمی نیست و بر خلاف «اسطوره‌ی روش‌شناسی» چنان نیست که جدی‌ترین مشکلات علم از مقوله‌ی روش‌شناسی و دستیابی به روش‌شناسی درست باشد و پیشرفت سریع و مطمئنی در پی داشته باشد.
-
۱۳۹۲-۰۶-۱۹ ۱۴:۰۵
مجتبی مصباح؛
تأثیر ارزش‌ها بر علوم انسانی
در این مقاله با اشاره به دیدگاه‌های موجود درباره‌ی تأثیر ارزش در علوم انسانی، به دسته‌بندی انواع قابل فرض این تأثیر پرداخته، با تعیین محل بحث، دیدگاه خود را در این باره بیان خواهیم کرد. در پایان نیز به بیان نمونه‌هایی از تأثیر ارزش در علوم انسانی خواهیم پرداخت.
-
۱۳۹۲-۰۶-۱۹ ۱۳:۵۰
روش شناسى نظريه پردازى در حوزه علوم انسانى(2)؛
تأمّلى بر رويكرد انديشمندان اسلامى در حوزه روش‌شناسی علوم انسانی
بايد توجه داشت كه روش علم صرفا تحليلى، و روش فلسفه فقط تركيبى نيست. آن‌چه مىتواند به انسان معرفت دقيق دهد، هماهنگى دو روش تحليلى و تركيبى است. در روش تركيبى، علوم در سيستم يا نظامى منسجم ديده مىشود و روابط آنها با يك‌ديگر و نيز بهرهبردارى از ثمرات و نتايج هم مطمحنظر مىباشد.
-
۱۳۹۲-۰۶-۱۹ ۱۳:۱۹
حسین بستان؛
ساختار علم
مفهوم علم، داراى تعاریف اصطلاحى متعددى است که تفکیک آنها از یکدیگر در این مباحث ضرورت دارد. بر حسب اینکه آیا مسائل و قضایاى علم باید کلى باشند، یا مىتوانند شخصى هم باشند; آیا باید ناظر به واقع باشند یا مىتوانند جنبه اعتبارى و قراردادى داشته باشند.
-
۱۳۹۲-۰۶-۱۹ ۱۲:۲۲
سعید زیباکلام؛
آیا اعتبار حقیقت، همان اعتبار جامعه است؟
سوالى که به طور معقول در اینجا متصور مىشود این است که اگر معناى هر چیزى «همان شیوهاى است که [آن چیز] عموما به کار مىرود»، در این صورت چگونه امکان دارد عضوى از یک گروه در موقعیتى قرار گیرد که معنى کردار اجتماعى گروه دیگر را، به مثابه پیش شرطى براى نقادى، فهم کند؟
-
۱۳۹۲-۰۶-۱۷ ۱۲:۲۸
بررسی چیستی علوم اجتماعی اسلامی در گفت‌وگو با محمد لگنهاوسن؛
تقویت فلسفه اسلامی شرط لازم تحول علوم انسانی
ارتباط بین جامعه‌شناسی و دین همیشه از ابتدا تا امروز دچار مناقشه بوده و اختلاف نظر در آن زیاد است. این کاملاً روشن است که بعضی جامعه‌شناسان ضد دین هستند و جامعه را به گونه‌ای تبیین می‌کنند که اهمیت دین کم یا سرانجام حذف شود، اما بعضی از آنها وقتی می‌خواهند به جامعه‌شناسی بپردازند، قصد دارند از دین دفاع و اهمیت آن را در جامعه تبیین کنند.
-
۱۳۹۲-۰۶-۱۶ ۱۴:۰۹
روششناسى نظريه پردازى در حوزه علوم انسانى(1)؛
تأمّلى بر رويكرد انديشمندان اسلامى در حوزه روش‌شناسی علوم انسانی
ساختار مقاله حاضر بدين شكل است كه ابتدا سه رويكرد توسعه علم مبتنى بر يافتههاى مكاتب غربى معرفى، بنيانهاى هستى شناسانه و معرفت شناسانه آنها تبيين، و متدولوژى هريك بر اساس مبانى نظرى و جهانبينىشان تشريح مىشود؛ سپس سهم هريك از رويكردهاى سهگانه در نسبىانديشى مشخّص مىگردد. در ادامه، موضع اسلام پيرامون نسبىانديشى معرّفى مىگردد.