-
۱۳۹۹-۰۹-۱۰ ۱۱:۲۵
شاعران در شهر در گفتاری از رضا داوری اردکانی؛
بالله‌که شهر بی‌تو مرا حبس می‌شود
بودلر گرچه از مدرن‌سازی پاریس از جهتی استقبال کرده، تضادهای درونی مدرنیته و آثار و عوارض مدرن‌سازی را نیز از نظر دور نداشته است. او در ملال پاریس نشان داده است که چگونه فقر حاشیه شهر پاریس با ساختن خیابان‌های سراسری و بلوارهای روشن به درون شهر می‌آید و تضادهای جامعه جدید با پیشرفت مدرنیته آشکارتر می‌شود. او همچنین توجه کرده که شاعر نیز در جامعه جدید دیگر شأن و مقام سابق را ندارد و حکایت کرده است.
-
۱۳۹۹-۰۹-۰۸ ۱۰:۳۹
مقاله موسی اکرمی در در نقد فردریش فون هایک؛
«عدالت اجتماعی: سراب هایکی برخاسته از بازگشت آرزوی نیاکانی یا آرمان دیرین تحقق‌پذیر در همکاری علم و فلسفه؟»
این تجلی نولیبرالیسم ملهم از اندیشه‌های کسانی چون هایک است که هوادارنش چنان آن را بر سر بازار جار زدند که بسیاری را، حتی در حکومت ایران، فریفته و شیفتۀ آن کردند؛ و چنان شد که ایران نیز، همچون آمریکا و انگلستان و شیلی و آرژانتین و برزیل و بسا کشورهای دیگر، در مسیری قرار گرفت که کاش هایک زنده بود و می‌دید و به ما پاسخ می‌داد آیا همین آرزو را برای حذف دخالت دولت در اقتصاد داشته است؟
-
۱۳۹۹-۰۸-۲۸ ۱۲:۰۴
به بهانه انتشار کتاب "رساله‌ای در باب مدارا و بردباری”؛
ولتر و گشایشی بر تعصب‌زدایی
ولتر بسط اندیشه و گسترش تفکر در سطحی جهانی را توصیه می‌کند. او با ذکر نمونه های تاریخی واقعی، به پوچی،بطلان و بیهوده گی سبعیت، تعصب و عدم‌بردباری پرداخته وبه سردمداران مدعی دین‌داری ،طبقه ی روحانیت و بزرگان کلیسا تاخته انتقاد و عده ای از آنان را متهم به قدرت‌طلبی،مال‌اندوزی وثروت طلبی می‌نماید.
-
۱۳۹۹-۰۸-۲۶ ۱۰:۲۶
۲۵ آبان ، سالروز فقدان ارسطوی زمان؛
شمس العقل تبریزی
در روزگاری که آثار راسل به زبان فارسی ترجمه شد و فضای دانشگاهی ما را تحت تأثیر خود قرار داد، ایشان به نقد و بررسی دو اثر راسل پرداخت تا دانش پژوهان تصویری دقیق و همه جانبه از شخصیت فکری این متفکر داشته باشند و تحت تأثیر اندیشه های منفی او قرار نگیرند. هنگامی که ماتریالیست ها از نظریه جبر اجتماع طرفداری می کردند، استاد به بررسی همه جانبه پیرامون مسأله جبر و اختیار پرداخت و سرانجام کتاب نفیس جبر و اختیار را منتشر ساخت.
-
۱۳۹۹-۰۸-۱۹ ۱۰:۴۵
درنگی بر نگاه جدید داود فیرحی؛
اندیشه ایرانشهری مرده است؟!
داود فیرحی می بایستی با بسط و نقد نظریه جدید خویش مشخص کند نهاد دولت ، فرهنگ و تمدن ایران ، حفظ کیان ملی و تمامیت ارضی ایران در ارتباط با سرنوشت ایران چگونه با "فقه شبیه حقوق " جایگاه فکری عملی خواهند یافت؟!
-
۱۳۹۹-۰۸-۱۴ ۰۰:۰۹
با انتشار بیانیه ای اعلام شد
حمایت انجمن صنفی مدیران رسانه از پدرام پاک آیین
انجمن صنفی مدیران رسانه با انتشار بیانیه ای از نامزدی پدرام پاک آیین، کاندیدای فراجناحی حقوقدان و مدیر کل پیشین مطبوعات داخلی در انتخابات نماینده مدیران مسئول در هیئت نظارت بر مطبوعات حمایت کرد.
-
۱۳۹۹/۰۸/۰۷
چیستی و چرایی ایرانشهر در گفت‌وگو با تورج دریایی، استاد تاریخ دانشگاه کالیفرنیا؛
ایرانشهر توهم و اغراق نیست
من کاملا با نظر دکتر طباطبایی هم‌عقیده هستم و فکر می‌کنم که ایشان درست می‌فرمایند. اما برای من مساله ایرانشهر اولا یک مساله تاریخی در دوره ساسانی است ثانیا یک مساله فرهنگی است. به نظر من ابعاد فرهنگی ایرانشهری یا ایرانی با ما هست و ما هر قدر هم سعی کنیم، نمی‌توانیم این را انکار کنیم. البته در طول تاریخ این ایده دستخوش تغییر و تحول می‌شود.
-
۱۳۹۹-۰۷-۲۷ ۱۱:۰۸
معرفی‌کتاب چشم‌انداز ژئوپلیتیک آذربایجان و قراباغ‌کوهستانی؛
به دنبال استراتژی منطبق با منافع ملّی
منطقه آسیای میانه و قفقاز منطقه ای است که از نظر ترانزیتی، انرژی،امنیت، قومیت و بسیاری دیگر از جهات حایز اهمیت است و این ارزش پس از فروپاشی اتحاد شوروی افزایش پیدا کرده است. با این وجود پتانسیل های درگیری در قفقاز جنوبی به ویژه با وجود یه شبه دولت شناسایی نشده فرصت های ترانزیتی و فرهنگی ناحیه را تهدید کرده و ظرفیت گسترش دامنه درگیری به سرزمین های همجوار موضوع را به یک مشکل بزرگ امنیتی تبدیل می‌کند.
-
۱۳۹۹-۰۷-۲۲ ۱۶:۳۵
سطحی نگری مدرن
جامعه امروز در شرایطی روزگار می‌گذراند که غلبه حوزه اقتصاد و معیشت دامنه بسیاری از دل مشغولیهای افراد را تصاحب کرده است.
-
۱۳۹۹-۰۷-۱۳ ۱۲:۲۶
تاملاتی در باب یادگیری زبان مادری در مدارس؛
آموزش زبان‌های محلی تکلیف دولت نیست
هرچند در برخی از اسناد بین‌المللی، بر حق اقلیت‌ها در یادگیری زبان مادری تصریح شده است، اما آموزش زبان اقلیت‌ها - و به طریق اولی آموزش به زبان مادری برای اقلیت‌ها - چه از منظر حقوق بین‌المللی و چه از منظر حقوق داخلی، تکلیفی برای دولت نیست و بنابراین مطابق تعریفی که پیش از این آمد، این دست حقوق، آزادی (به‌معنای حقوقی که در قبال آن تکلیفی نیست) تلقی می‌گردند.
-
۱۳۹۹-۰۷-۰۸ ۱۱:۲۱
نگاهی به کتاب «کانت و مسئله متافیزیک»؛
تفسیر انقلابی هایدگر از فلسفه کانت
هایدگر در «کانت و مسئله‌ی متافیزیک» به دنبال تفسیر «نقد عقل محض» به مثابه «شالوده‌گذاری متافیزیک» است. او مسئله‌ی متافیزیک در تفسیر «نقد عقل محض» را در چهار بخش پیگیری می‌کند.
-
۱۳۹۹-۰۷-۰۷ ۱۱:۲۸
به بهانه سخنان تازه سروش درباره فقه؛
عبدالکریم سروش و مبارزه سیاسی با سیاست فقهی
سروش در مقام یک روشنفکر دینی که مرید غزالی است و مدتی هم از نزدیک با فقیهان حشر و نشر و همکاری داشته، به این نتیجه رسیده که فقه عامل اصلی آشفتگی، فلک زدگی و غقب افتادگی جامعه ماست. او با این تز و ادعا، به مقابله با حاکمان دینی و فقیهان صاحب منصب ایران برخاسته است. مبارزه سیاسی یک چیز است اما اندیشیدنِ مشکل عظیم جامعه توسعه نیافته یک چیز دیگر. فقه چرا و از کجا و از کدام راه تاریخی آمده است؟ مدرنیته بر اثر کدام ضرورت‌های تاریخی وارد شده است؟
-
۱۳۹۹/۰۷/۰۶
مصاحبه با محمد درودیان، پژوهشگر تاریخ جنگ:
جنگ چرا و چگونه آغاز شد؟
من معتقدم که بنی‌صدر در فهمش اشتباه کرد و خیانت نکرد به این معنی که مایل باشد عراق به ایران حمله کند. در آزادسازی مناطق اشغالی، بنی‌صدر واقعا مایل بود که دشمن از سرزمین ما بیرون برود و واقعا در این زمینه خیانت نکرد. عین این حرف را آقای شمخانی در زمان قبلش هم گفته؛ یعنی در همان زمان هم گفته و این حرف را تکرار کرده. این‌طور نبوده که حرف جدیدی را زده باشد و ایشان موضع ثابتش این بوده.
-
۱۳۹۹-۰۷-۰۱ ۱۰:۲۶
اسلام ایرانی هانری کربن در گفتارهایی از رحمتی، مرادخانی، هوشنگی و اعوانی؛
بیش از یک سده دچار افسون تجددیم
معمولا از نظر فهم دینی قرن هفدهم یا دوران جدید را با منازعه دکارتیان و هابزیان می‌شناسیم: دکارت الهی در مقابل هابز ملحد. ولی اهمیت این کتاب در آن است که کربن در اینجا می‌گوید در این زمانه دعوایی جدی‌تر میان افلاطونیان کمبریج و دکارتیان در جریان بود. جالب اینکه افلاطونیان کمبریج چندان با هابز مشکلی نداشتند بلکه مشکل عمده‌شان با دکارت بود، چراکه دکارت با پدید آوردن ثنویتی که نمی‌شد آن را هم آورد، جهان را از جان عاری می‌کرد. این پیکار در غرب به شکست افلاطونیان کمبریج انجامید.
-
۱۳۹۹-۰۶-۲۴ ۱۸:۰۴
درباره کتاب «بنیان‌های عقلانی و اجتماعی موسیقی» ماکس وبر؛
عقل در موسیقی
اوج تحلیل‌های روش‌شناختی وبر از ادوات موسیقی وقتی است که به سراغ پیانو می‌رود، چنان‌که گویی عوامل اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، تکنیکی و حتی آب‌وهوایی کنار هم جمع میشوند تا به بررسی این ساز بپردازند. اگرچه پیانو در جنوب اروپا (ایتالیا) اختراع شد، اما اصلاح و توزیع آن در شمال اروپا (آلمان) سرعت بیشتری داشت و وبر علت آن را شرایط آب‌وهوایی می‌داند.
-
۱۳۹۹-۰۶-۱۸ ۱۲:۰۵
گفت‌وگو با تورج اتابکی درباره مشروطه و تجددخواهی در ایران به بهانه تجدید چاپ کتاب «تجدد آمرانه»؛
تاریخ‌سازانی که صدای‌شان شنیده نمیشود
روحانیت چون دیگر اقشار یا گروه‌های اجتماعی یکدست یا یک قشر نیست. واقعیت این است که جانمایه مشروطه حکومت مردم و حکومت قانون بود که قرار بود متشرع هم نباشد. مشروطه‌خواهان همیشه تلاش می‌کردند بگویند که ما دین‌ستیز نیستیم اما با الهیات کاری نداریم و خودمختاری فردی‌مان را می‌خواهیم. مشروطه می‌خواست بگوید آحاد مردم در برابر قانون برابرند و هیچ کس از جمله روحانیت قرار نیست که جایگاه ویژه‌ای داشته باشد.
-
۱۳۹۹-۰۵-۱۹ ۰۰:۴۵
چرا محاکم قضایی جای مناسبی برای مواجهه با انتقادات آکادمیک نیست؟
پروندۀ گشودن رمان در محکمۀ وجدان‌های آگاه
دوازدهم مرداد بیست نفر از استادان رشته‌های مختلف علوم انسانی مطلبی را در روزنامۀ شرق منتشر می‌کنند و از دستگاه قضایی تقاضا می‌کنند، کار بررسی این مسئله را به نهادهای دانشگاهی واگذار کند. آنان بیان می‌کنند که چنین رفتارهایی، باعث می‌شود آزادی بیان محدود شود و باب نقد بسته شود. فردای انتشار آن مطلب، پاینده می‌گوید که «به احترام» امضاکنندگان نامه شکایتش را پس می‌گیرد و قضاوت را به «وجدان‌های آگاه جامعۀ ادبی» واگذار می‌کند.
-
۱۳۹۹/۰۵/۰۶
گفت‌وگو با دکتر نصراله پورجوادی؛
پشیمانم درباره فرهنگ ایرانی بیشتر کار نکردم
من هر روز صبح اولین کاری که می‌کنم تماشای کوه البرز از پنجره اتاقم است و این تماشا به من آرامش می‌دهد و خاطرم را جمع می‌کند که در کجا هستم و در کنار این کوه‌ها قرار گرفتم و در این خاک هستم و خورشیدی که به اینجا می‌تابد، به من حس تعلق به خاک وطن را می‌دهد.
-
۱۳۹۹/۰۴/۲۵
مصاحبه رضا داوری اردکانی با روزنامه اعتماد به همراه توضیحات داوری در خصوص این مصاحبه؛
سیاست در هیچ جای جهان مبتنی بر علم نیست
اکنون دیگر پیر و ناتوان و خسته‌ام و مثل شما از طولانی‌شدن مدت ریاستم در فرهنگستان هم ناخشنودم و بارها استعفا کرده‌ام و اکنون هم خود را مستعفی می‌دانم./ اینکه گفته اند من مطلب گزینش شده روزنامه نگار محترم را «مورد بازبینی، ویرایش و اضافات مکتوب» قرار داده ام، به کلی نادرست نیست، اما طوری حرف زده اند که گویی قرار بوده است که ایشان از بین گفته های من هر چه را که می خواهند برای انتشار انتخاب کنند و من حق نداشته باشم که در این انتخاب دخالتی بکنم.
-
۱۳۹۹/۰۴/۱۱
گفت‌وگو با رسول جعفریان درباره ۴ دهه تاریخ‌نگاری و کتابداری:
اندیشه دیروز پاسخگوی ایران فردا نیست
از سال ۶۰ در راه حق رفتم. آنجا پاتوق نگارش آثاری از آقای مصباح علیه مارکسیسم بود. بحث‌هایی که در تلویزیون میان آقای مصباح و سروش از یک طرف و احسان طبری وگویا فرخ نگهدار از طرف دیگر بود. این جزوات را وقتی به اصفهان می‌رفتم با خودم می‌بردم و یادم است که حداقل یک‌بار سال ۵۹ یک‌بار این جزوات را جلوی دانشگاه اصفهان می‌فروختم، از هر کدام از جزوات ۱۰ تا ۲۰ نسخه برده بودم و از جمله آن نقدهای ۷ جلدی درباره حرکت، علت و معلول و غیره که تقریبا بهترین نوشتههای آن موقع بود. برخی را آقای مصباح و بخشی را شاید مثل جزوه حرکت، آقای دکتر احمدی نوشته بود.
-
۱۳۹۹-۰۴-۰۷ ۱۰:۰۶
درآمدی بر سیر فرزانگی و حکمت در ایران باستان؛
از آیین مغان تا مکتب جندی شاپور
پولس پارسی را باید بزرگترین فرزان و حکیم مکتب جندی شاپور یا خسروانی بدانیم که تا حدودی ، البته نه چندان زیاد ، توانست حکمت و فرزانش باستانی ایرانی را با فلسفه یونانی پیوند دهد و آن را به حکمای ایرانی مسلمان انتقال دهد کاری که بعدها حکیم بزرگ ایرانی یعنی سهروردی و بعدها صدرالدین شیرازی آن را پی گرفته و به اوج رساندند البته کار پاولوس پارسی در نگارش برخی متون و شروح به پارسی پهلوی کار بسیار ارزشمندی است و شاید بتوان گفت زبان فارسی بعد از زبان یونانی دومین زبان در جهان است که متون فلسفی برهانی بدان نگارش شده اند .
-
۱۳۹۹/۰۳/۳۱
گفت‌وگو با حمیدرضا یوسفی، استاد دانشگاه کوزانوس آلمان؛
جهان پیش و پس از کرونا
اگر روند افزایش قدرت مثلث چین، روسیه و ایران ادامه پیدا کند و میزان ریسک‌پذیری آنها با سیاست صلح جویانه و گفت‌وگویی در جهان افزایش پیدا کند، نظم فعلی جهان که سرنخ‌های پنهان قوه مقننه، قضاییه و مجریه گفت‌وگو و کلیه مراودات آن در دست‌های پنهان و آشکار غرب است، دچار لرزش جدی خواهد شد. کشورهایی مثل برزیل و هندوستان نیز در مسیر مشارکت جهانی حرکت می‌کنند و در نظم نوین جهان به عنوان کانون‌های قدرت حضور خواهند داشت. ویروس کرونا و همکاری‌های بین‌المللی فراسوی همه سیاه‌نمایی‌ها و سیاسی‌کاری‌ها نشانگر این است که تکتازی امریکا یا قبیله‌گرایی سیاسی غرب یا باید به پایان برسد یا تغییرات اساسی و بنیادین در آن صورت بگیرد.
-
۱۳۹۹-۰۳-۲۱ ۰۹:۱۳
رضا داوری اردکانی؛
انسان، زندگی و دانایی
ما کمتر اندیشیده ایم که علم در چه شرایطی رشد و بسط می‌یابد و چگونه می‌تواند به سیاست مدد برساند. مخصوصاً درنیافته ایم که سیاست‌ها به استقلال نمی‌توانند جایگاه علم و شرایط پیشرفت آن را معین کنند، زیرا این دو به هم بسته اند و با هم پیش می‌روند یا با هم شب و روز را تکرار و دوره می‌کنند. در زمان ما سیاستی که نتواند مقام و شرایط علم را درک کند امکان‌های عمل سیاسی را هم نمی‌شناسد. سیاست وقتی علم را نشناسد که خود معرف خویش است، مدیریت و برنامه ریزی و اولویت کارها را چگونه بشناسد؟
-
۱۳۹۹-۰۳-۱۷ ۱۲:۰۵
تاملی در یونان دوستی اشکانیان و غرب دوستی مشروطه خواهان؛
امری از سر ناچاری
باید غرب دوستی مشروطه خواهان را همانند یونان دوستی اشکانیان امری از سر ناچاری و اضطرار و یا فرمایشی و دستوری دانست که خود در حکم مقدمه و تمهیدی برای ارتقا به وضعیت بهتر و پیشرفته تر بود ، نه ناشی از خود باختگی و وادادگی فرهنگی و هویتی .
-
۱۳۹۹/۰۲/۲۷
فردوسی و شاهنامه در گفت‌وگو با جلال خالقی مطلق؛
شاهنامه آچار فرانسه نیست
مساله این نیست که شاهنامه چه مشکلی را حل می‌کند، مشکل حل کردن با یک اثر ادبی متعلق به هزار سال پیش است که معنایی ندارد. ضمن آنکه شاهنامه حس ملیت را در ما تقویت می‌کند و پشتوانه بزرگی برای زبان فارسی ماست. این امور نشان‌دهنده اهمیت شاهنامه است.
-
۱۳۹۹-۰۲-۲۴ ۰۹:۰۹
نگاهی به نمایش ترس و لرز در گفتگو با فرزاد امینی و روزبه صدرآرا؛
تامل با فیگورها
فرزاد امینی: در نظر من فیگور نه به معنای مایم است. مثلا من می‌خواهم نشان بدهم که طناب می‌کشم. طناب کشیدن را مایم می‌کنم. فیگور نه به مثابه مایم که پانتومیم از او تولید می‌شود این فیگور که مد نظر است، فیگور اکسپرسیونیستی است.
-
۱۳۹۹-۰۲-۲۱ ۰۹:۴۵
کرونا یک بیماری پست‌مدرن در گفتار رضا داوری اردکانی؛
نجات آنجاست که خطر آنجاست
کرونا با حمله قلبی و سرطان تفاوت دارد. آنها امور ممکنند و معلوم نیست که کجا هستند و کی می‌آیند، پس بهتر است به حکم طبع خویش و به سفارش بعضی فیلسوفان مانند اسپینوزا بگوییم، زندگی باید کرد و مرگ را باید به فراموشی سپرد.
-
۱۳۹۹/۰۲/۱۵
کرونا و روزگار ما در گفت‌وگو با احسان شریعتی؛
تهاجمی که بشریت را خانه‌نشین کرده است
در این ماجرا خود انسان و انسانیت او، به زبان فیلسوفان وجود-اگزیستانس- چون کرکگور و..، مبتلا به نوعی نومیدی یا «بیماری تا پای مرگ» شده یا به تعبیر نیچه انسانیتی مستهلک، فرسوده و «خسته» شده است. آنجا که می‌گوید: «هیچ‌انگاری امروز چیست اگر همین خستگی نیست؟... ما، امروز از انسان خسته شده‌ایم.
-
۱۳۹۹-۰۲-۱۴ ۱۴:۰۸
میراث لنین در زادروز ۱۵۰ سالگی او؛
یادگاری های لنین
اتحاد جماهیر شوروی به عنوان بزرگترین دستاورد سیاسی لنین آنقدر ارزشمند است که حتی ولادیمیر پوتین نمی‌تواند ارزش آن را نادیده بگیرد. پوتین که قدرت خود وامدار پایان بخش اتحاد جماهیر شوروی، یعنی بوریس یلتسین است، فروپاشی شوروی را بزرگترین فاجعه ژئوپلتیک قرن بیستم می‌داند.
-
۱۳۹۹-۰۲-۱۰ ۱۰:۰۱
رسالتِ فرزند کشی در تراژدی یونانی؛
مده آ به مثابه یک زن طاغی
میتوانیم مده آ را زنی الگو برای تمامیِ امروزِ روزِ جهان بنامیم . زنانی که از هر طرف با فشار ها و ظلم های نابرابرانه تهدید میشوند شاید شخصیت طاغی مده آ بتواند آن ها را از نو بزایَد و آن ها را متذکر به قدرت در حال کمون داخل خویش بکند .