-
۱۳۹۷-۰۸-۲۱ ۰۸:۴۵
چند پیشنهاد ساده به سازندگان «مستند کوتاهی از زندگی مرحوم محمدعلی مرادی»(۱)؛
رویاهای یک فیلسوف-آنارشیست
در مورد خاص مرادی، اگر جز کمک به روشن شدن واقعیت هیچ مصلحت دیگری را در نظر نداشته باشیم، باید بگوییم نبوغ در او به عاملی آسیبزننده تبدیل گشت. آشوب ذهنی ناشی از نبوغ آموزشندیده و پرورشنیافته در او (به هر دلیل) نه تنها به عاملی مثبت تبدیل نشد که همچون سدی در همۀ مراحل زندگی در برابر او قد علم کرد. همین آشوب ذهنی بود که بر افکار و رفتار او چیره گشت و در آخر او را به گفتۀ خودش به یک «آنارشیست» و یا به گفتۀ دوستانش به «فیلسوف کف خیابان» بدل کرد؛ و نهایتاً بر زبان آورد که: «من اصلاً الف تا ی این جهان مدرن را باهاش مسئله دارم».
-
۱۳۹۷-۰۸-۲۰ ۱۱:۵۹
نگاهی به حکمت و سیاست در رسالۀ «سه اصل» ملاصدرا؛
حجابی بر علم حقیقی
ملاصدرا در رسالۀ «سه اصل» با برشمردن سه اصلِ «جهل به معرفت نفس»، «حب جاه و مال و میل به شهوات و لذات و سایر تمتعات» و «تسویلات نفس اماره و تدلیسات شیطان مکاره»، آنها را موجب حجاب بر علم حقیقی (حکمت) میداند؛ و بدین صورت، مردم علم ظاهر (فقه، کلام و حدیث) را علم حقیقی تصور میکنند. این حجابها موجب میشود که حکمت در جامعه به غیبت رود و لذا راه سعادت بسته شود و جامعه و حکومت به تباهی گرایش پیدا کنند.
-
۱۳۹۷-۰۸-۱۹ ۱۰:۱۸
واکاوی و تفسیر مفاهیم مرکزی دو اثر سینمایی تهمینه میلانی؛
زمین خشونت، آسمان حقوق و میدان جامعه
میلانی تلاش دارد تا در دو فیلم «ملی و راههای نرفتهاش» و «واکنش پنجم» ساختارهای حقوقی را در ارتباط با خشونت به چالش بکشد و در پرتو به چالش کشیدن این ساختارها به نقد اجتماعی دست بزند. دیدگاه میلانی در این دو فیلم بر رابطۀ دیالکتیکی میان حقوق و جامعه مبتنی است. حقوحقوق شهروندی (در اینجا حقوق زنان) بدون بسترهای اجتماعی و فرهنگی بهنوعی ایستایی و عدم نتیجهبخشی مبتلاست و آزادی عمل اجتماعی و اعتبار و شأنیت فردی، بدون توجه و شناخت حقوقی ناقص است. حقوق و جامعه در این دو اثر سینمایی، حیاتی وابسته و پیوسته دارند.
-
۱۳۹۷/۰۸/۱۵
تفسیری فلسفی از مفهوم پدرسالاری در تاریخ ایران در مصاحبه با سیاوش جمادی (۸)؛
در زنجیر مناسبات شاهی-بندگی
ما نه در خواص نه در عوام یا تودۀ مردم، هیچ اثری، هیچ اثری از اینکه جز مناسبات شاهی-بندگی ساختار دیگری نیز ممکن است نمیبینیم. در این صورت حتی ستمدیدگان و مدافعان ستمدیدگان راهی جز این نمیشناسند که با احکامی که روی کاغذ است، حاکمی را که متکی به زور عریان است وادارند تا از خشیتاش بکاهد و بر رحمتاش بیفزاید و اگر جان به لبشان رسید شاهی را ببرند و شاهی دیگر به جایش نشانند. نمونۀ اسطورهای آن داستان کاوه است و نمونۀ تاریخی آن فراوان.
-
۱۳۹۷-۰۸-۱۴ ۱۰:۵۱
حامد صفاریان/نقدی بر ترجمۀ سویههای تئودور آدورنو به فارسی؛
نفی و ایجاب در نسبت آدورنو با هگل
مترجمان دربارۀ خود آدورنو، و رویکرد او، و نسبت او با فلسفۀ هگل توضیحی ارائه نمیدهند، و از زمینه و زمانۀ پدیدآمدن متن و جایگاه آن چیزی نمیگویند، و بنابراین خواننده را در مواجهه با متن دستتنها میگذارند. متأسفانه باید گفت که از این منظر، ترجمۀ انگلیسیِ اثر بر ترجمۀ فارسی برتری قابل توجهی دارد – و اساساً عالَمِ زبان انگلیسی قوت خود را نه لزوماً از ترجمههای دقیق، بلکه در اصل بیشتر از همین پُرشماری تألیفها و پژوهشها میگیرد. بایسته میبود مترجمان فارسی نیز دستکم همین مقدمۀ ترجمۀ انگلیسی را به فارسی برمیگرداندند.
-
۱۳۹۷-۰۸-۱۳ ۱۰:۳۶
پاتریشیا کرونه و تاثیر روش او بر مطالعات اسلامی؛
غروب روش «بازنگریستها»
کتابهای جان ونز برو، مایکل کوک و پاتریشیا کرونه اساس معرفتی جریان تجدیدنظرخواهی را تشکیل میدهد. جریانی که به دنبال برکندن زمینۀ تاریخی از نص قرآنی است و استدلال میکند قرآن در شکل متداول امروزی، ساختهپرداختۀ مسلمانان در اواخر قرن دوم هجری است. این جریان مبتنی است بر تشکیک در روایتهای اسلامی و تشکیک در هرآنچه در منابع و مصادر اسلامی رایج و شایع است و در همان حین، اعتماد بر منابع غیرکلاسیک سنتی و نیز منابع دیگری که به زبانهای غیرعربی نگاشته شدهاند.
-
۱۳۹۷-۰۸-۱۲ ۱۲:۴۶
کوئنتین اسکینر/ نظریهپردازان انگلیسی نظریۀ حاکمیت تا پیش از هابز (۲)؛
در ستایش ونیز
شماری از مفسران اوایل دوران مدرن جانی تازه یافته و محکم از ترجیح «دولتهای آزاد» حمایت کردهاند. رسالۀ «سیاست تازهبنیادِ» ترایانو بوکولینی از نمونههای تأثیرگذار است که در سال ۱۶۲۶ به انگلیسی منتشر شد. بوکولینی پس از به سخره گرفتن و تقبیح پادشاهیهای اروپای معاصر، بحث خود را با مجموعهای از خطابهها به پایان میبرد که در آن گروهی از سخنوران متبحر در ستایش ونیز باهم رقابت میکنند.
-
۱۳۹۷-۰۸-۱۰ ۰۹:۴۹
نگاهی به تئاتر ملاقات با مرد دوزخی؛
عاشورا به روایت برشت
معمول و معقول آن است که در درام قهرمان و ضد قهرمان – پروتاگونیست و آنتاگونیست - است که قصه را پیش می برد و کشمکش بین این دو تعلیق ایجاد می کند، اما در نمایش اخیر قهرمان همان ضد قهرمان است، هرچند بخشهایی از نمایش قهرمانی به نمایش در می آید ولی در نهایت او نیز قهرمان نیست، و این خاصیت و ویژگی نمایشنامه این اثر است، فضای ذهنی نمایشنامه سرشار از شماتت خویشتن است گویی نویسنده جدالش با خویشتن را به صورت قصه ای روایت کرده است و در هر لحظه به خودش نهیب می زند.
-
۱۳۹۷-۰۸-۰۹ ۱۲:۵۸
یادداشت مدیرمسئول؛
تاوان کمکاری
آنگاه که اهل درس و بحث و دانشگاه که تخصص حوزه تاریخ را دارا هستند و همچنین مسئولین مرتبط، با معضلات رشته تاریخ با خونسردی عبورکرده و تلاشی برای عرضه تاریخ برای نسل نو نمیکنند شاهد اتفاقاتی در کف جامعه هستیم که چیزی جز تاوان کمکاری آنان نیست.
-
۱۳۹۷-۰۸-۰۹ ۰۸:۵۱
معرفی و بررسی کتاب تاریخ مختصر عدالت توزیعی؛
تقدم فلسفه سیاسی بر اندیشه اقتصادی
ساموئل فلای شاکر با اذعان به تحولات مفاهیم معطوف به عدالت معتقد است که اگرچه ارسطو مطالبی درباره آنچه «عدالت توزیعی» می نامید نوشته است، و افلاطون هم مطالبی پیرامون چگونگی تقسیم دارایی در جامعه مطلوب دارد، و حتی در برخی متون قدمایی و الهیاتی نظیر تلمود مباحثی درباره دعاوی مالکانه متعارض برمی خوریم اما با تصویری گمراه کننده در این زمینه مواجهیم، نویسنده سپس دو فرضیه باطلکننده تصویر رایج باستانی بودن عدالت توزیعی را اینچنین مطرح می کند
-
۱۳۹۷-۰۸-۰۷ ۰۹:۲۱
تأملی در باب نقش فلسفه در توسعه/ در توضیح سخنان محسن رنانی؛
رسالت فلسفه آسمان است یا زمین؟
فیلسوف میتواند در مسیر توسعه کمک کند و گاه به مسائل آن بیندیشد، اما رسالت او اندیشیدن به توسعه و لوازم و مبانی آن نیست. رسالت و کار فیلسوف پرداختن به پرسشهای بنیادین است که عقل معاش و اکثریت جامعۀ انسانی بسیار کم و بهصورت آشفته در مورد آن میاندیشند و البته در غالب موارد، کار ایشان تلاش برای فرار و مواجه نشدن با این پرسشهای بنیادین است.
-
۱۳۹۷/۰۸/۰۵
تفسیری فلسفی از مفهوم پدرسالاری در تاریخ ایران در مصاحبه با سیاوش جمادی (۷)؛
صغیر ماندگی یا روشنگری عقیم شده
مسئلۀ نسل ما بی تاریخی یا کمداشت حافظۀ تاریخی نیست. ما با ناخودآگاهی تاریخی زندگی می کنیم و آنچه کم داریم خودآگاهی تاریخی است ، از همین روست که همچنان حامل برخی از فراداده های خوگرفتۀ فرهنگ گذشته ایم ؛ آزادی اندیشه نیاز ناگزیرمان نشده و خودگردانی و خودسالاری در فکر و امورهمگانی مان را دشوارتر از سپردن امورمان به یک شاه چارساله می یابیم.از اندیشمندان چپ دربارۀ اتمیزه شدن انسان ها و فقدان خود آیینی در سرمایه داری پسین بسیار آموخته ایم اما تفاوتی عظیم است میان دگرسالاری پسمانده از فرهنگ قرون وسطی و خودآیینی خنثا شده در غرب پیشرفته.
-
۱۳۹۷-۰۸-۰۲ ۰۸:۳۵
ملاحظهای درباره موانع توسعه در اندیشه سیدجواد طباطبایی؛
پرواز ناموفق غازها
در تغافل از اهمیت تلاش برای تأسیس «موضع جدید آگاهی» با تکیه بر نقادی «سنت» و تأمل بر الزامات زندگی اجتماعی و منطق سیاست در دوران جدید، توسعه و تحولات صنعتی در ایران بسیار شکننده و تابع بخت و تصادف بوده است.
-
۱۳۹۷-۰۸-۰۱ ۰۸:۵۹
نگاهی به کتاب « سارتر در ایران» نوشته احمد راسخی لنگرودی؛
سیمای سارتر در سپهر روشنفکری ایرانی
کتابهای شریعتی را که باز میگشودم پر بود از نام سارتر و نظرات وی که طی چند دهه در جهان و ایران نامی افسانهای پیدا کرده بود. تو گویی مجموعه آثار شریعتی کمابیش بوی « سارتر زدگی» میداد. این هوای « سارترزدگی» را در آثار روشنفکران دیگری نیز میشد دید؛ جلال آلاحمد از جمله آنهاست. نه او که نسلی از همنسلان او در آن دوران تاریخی، بخشی از جوانی خود را به پای اندیشههای سارتر ریخت. اندیشههایی که در عرصههای متنوع راه گشود؛ عرصههایی چون هنرهای نمایشی و ادبیات داستانی، کافههای به اصطلاح روشنفکری و جریانات فزاینده سیاسی
-
۱۳۹۷-۰۷-۳۰ ۰۸:۲۸
علی صلحجو؛
ویرایش ساختاری، حلقۀ مفقود رمان جوان ایران
ویراستار داستان ممکن است داستانی ننوشته باشد و اساساً نتواند بنویسد، اما دو قابلیت لزوماً باید در او باشد: آگاهی از اصول و ظرافتهای داستاننویسی از یک سو؛ و خواندن داستانهای گوناگون در ژانرهای متفاوت. ناتوانی ویراستار داستان در خلق اثر ادبی مانعی در کار او نیست. نوشتن کاری فعالانه است، حال آنکه ویرایش امری انفعالی است.
-
۱۳۹۷-۰۷-۲۹ ۱۰:۱۳
گفتوگوی فرهنگ امروز با میشل لنگفورد؛
سینمای ضدرئالیستی آدمهای مطرود و بیگانه
هانکه و شهیدثالث هر دو به جنبههای تاریک جامعه و انواع وضعیتهای اجتماعیای که منجر به بدبینی و بیگانگی میشوند علاقهمندند؛ هر دو روی جراحات جامعه انگشت نهاده و زیباییشناسیهای متمایزی را بسط میدهند که همقد همین مضامین هستند. غیر از هانکه، به نظر من شهیدثالث تأثیر مهمی روی بسیاری از فیلمسازان ایرانی داشت، ازجمله عباس کیارستمیای که نخستین فیلمهایش مثل خانۀ دوست کجاست خیلی شبیه فیلمی مثل یک اتفاق ساده است.
-
۱۳۹۷-۰۷-۲۸ ۱۶:۵۶
سیدحسین نصر؛
مهدی حائری؛ جامع فلسفه شرق و غرب
حائری میان زبانی که درباب عرفان است و زبان خود عرفان تمایز قایل است. وی به شیوه ای استادانه بحث های ویلیامز جیمز و و.ت. استیس را درباب فلسفه تصوف به نقد می کشد. بحث حائری از توصیف ناپذیری در تصوف نه تنها آشنایی بر علم و آگاهی وی از تصوف دلالت دارد بلکه حاکی از آن است که او خود به لحاظ وجودی نیز در این مسیر قدم گذارده است. در عین حال تحلیل فلسفی او درباره زبان تصوف در پرتو علم حضوری چشم انداز وسیعی را برای فلسفه تصوف در محیط تفکر غربی می گشاید.
-
۱۳۹۷-۰۷-۲۸ ۱۶:۱۲
آیا ایرانشناسی در ذیل سنت خاورشناسی استعماری قرار میگیرد؟/ زهره زرشناس؛
نگاهی به گفتمان ایرانشناسی در ایران
پژوهشهای پسااستعماری همواره کوشیدهاند با نقد و تحلیل گفتمان «خاورشناسی» نشان دهند که بازنمایی «غرب» از «شرق» یکسویه، خودمحورانه و به سود غرب بوده و آن چهرۀ شرق، که برساختۀ غرب است، منفی، غیرواقعی و مخدوش نمایانده شده است. بر این پایه، مطالعات ایرانشناختی، بهعنوان جزئی از مفهوم کلی خاورشناسی نیز به چالش کشیده شده است.
-
۱۳۹۷-۰۷-۲۴ ۱۰:۵۸
نگاهی به کتاب عهد عتیق؛
«بهر خدایم نغمهای بر دفها ساز کنید...»
کتاب استر همانند کتاب یهودیت، راوی رهایی ملت به پایمردی زنی است. یهودیان ساکن پارس به سبب کینهتوزی وزیری مقتدر به نام هامان تهدید به قتلعام میشوند و به پایمردی هموطنی جوان به نام استر که ملکة خشایارشا شده است و عموی او مردِخای وی را راهنمایی میکند، نجات مییابند. ورق یکسره برمیگردد: هامان به دار آویخته میشود و مردخای جای او را میگیرد و یهودیان دشمنان خود را به هلاکت میرسانند.
-
۱۳۹۷/۰۷/۲۳
تفسیری فلسفی از مفهوم پدرسالاری در تاریخ ایران در مصاحبه با سیاوش جمادی (۶)؛
چرا پیشرفت پرشتاب مدرن از اروپا آغاز شد؟
از سدۀ هیجده واژۀ دسپوتیسم در ادبیات سیاسی غرب معنای تورانی و جباریت و در اسناد به سلطان های شرقی رایج شد.دسترس به آب و الوار و فاصله کم تر میان قلمرو شاهان و خیلی از عوامل دیگر در اروپا را در پاسخ به پرسش مطرح شده آورده اند. اما آثار فرهنگ نادیده گرفتنی نیست. درست از میانۀ قرون وسطی که در اروپای مسیحی ایدئولوژی حاکم به بهای جان ها و خطر های هولناک رو به پیله شکافی رفت ، در ایران وارون آن رخ داد.
-
۱۳۹۷-۰۷-۲۱ ۱۲:۱۵
گزارشی از میزگرد بررسی ماهیت علوم انسانی؛
علوم انسانی راهنما و راهگشای توسعه است
ایده پژوهش هر چه باشد خوبست اما هیچ وقت و در هیچ تاریخی سابقه ندارد که کسانی طالب علمی بشوند که معلوم نیست عالمش کیست و معلومش چیست. معهذا میزان کردن علم با ملاکهای اعتقادی هر چند که کاری عجیب به نظر آید، قابل فهم است. علم و دین هر دو ناظر به حقیقتند و معمولا توجه نمیشود که حقیقت دینی عین حقیقت علمی نیست و نسبت مردمان نیز با حقایق دینی و علمی متفاوت است. همچنین علم هم مثل دین چیزی نیست که با تصمیم شخصی بتوان آن را ساخت.
-
۱۳۹۷-۰۷-۱۸ ۱۲:۰۴
رضا داوری اردکانی؛
مدعیان و منتقدان علم دینی با هم قرابت دارند
روشنفکران و روشنفکرمآبان که گاهی در مبارزه قدرت وارد می شوند اگر شکست بخورند نمی پذیرند که شرایط برای تحقق شعارهایشان مساعد نبوده یا فهم سیاسی و استعداد رهبری نداشته و تاکتیک مبارزه را نمی دانسته اند. بعضی از آنها به جای اینکه شکست خود را ناشی از جهل و ناتوانی خود و برتری رقیب سیاسی بدانند چون جانشان هنوز با خرافات پیوسته است آن را به دخالت یک اندیشه شیطانی مخالف نسبت می دهند. البته این مشکل بیشتر مشکل روشنفکر دهه های اخیر در جهان توسعه نیافته است که هنوز خود را پاسدار آزادی و حقیقت می داند و اگر در مبارزه برای آزادی شکست بخورد، سپر حقیقت به دست می گیرد و حتی ممکن است از مخالفان خود به عنوان مخالف حقیقت انتقام بگیرد.
-
۱۳۹۷/۰۷/۱۸
نگاهی به کارنامۀ روشنفکری در ایران معاصر در گفتوگو با محمدتقی قزلسفلی؛
از ستیز تا تعامل
شوربختانه وقتی به کارنامۀ روشنفکران منتقد حکومت که مدام بر بیرق تعهد و مسئولیت تکیه میکردند، رجوع میکنیم، کمتر نشانی از تلاش برای تدوین و طرح بنیادین در باب دموکراسی و به همین نسبت، اندیشههای فلسفی زیربنایی، میبینیم. آن همه نشانههای برانداختن، تاختن و سوختن، کمتر به سیراب کردن اندیشههای کهنسال درخت ما منجر شده است.
-
۱۳۹۷-۰۷-۱۷ ۱۱:۰۵
عوامل تاثیرگذار بر هنر اسلامی؛
هنر اسلامی و پیام روحانی آن
به منظور فهم روح واقعی هنر اسلامی، پیام معنوی و اهمیت آن، باید به طور خلاصه منشا و بعضی از اشکال اصلی آن مانند خوشنویسی، معماری، نقاشی، موسیقی، شعر و هنرهای تزئینی به طور کلی و با اشاره خاص به ایران درک شود چون دخالت ایران در این اشکال هنر اسلامی را می توان بی همتا دانست. به طور کلی، هنر اسلامی هنر تمدن بر اساس مذهب اسلام است.
-
۱۳۹۷/۰۷/۱۶
گفتوگو با کمال پولادی دربارۀ اندیشۀ سیاسی ژان بدن؛
مسئلۀ حاکمیت حاکم بلامنازع
از یک جهت میتوانیم بگوییم بدن ایدئولوگ دولت مطلقه است. هرچند که نمیتوانیم بگوییم بهطور خاص ژان بدن ایدئولوگ دولت مطلقه است، اما نظریۀ حاکمیتش با توجه به تعبیری سنتی که او از نظریۀ حاکمیت دارد، در نهایت منجر میشود به تأیید دولت مطلقه و ازاینحیث میتوانیم به یک معنا ژان بدن را ایدئولوگ دولت مطلقه هم به حساب بیاوریم.
-
۱۳۹۷/۰۷/۱۵
تفسیری فلسفی از مفهوم پدرسالاری در تاریخ ایران در مصاحبه با سیاوش جمادی (۵)؛
اشتراوس چگونه بر مدرنیته میتازد؟
اشتراوس در مقام یک مدرن ستیز و مدافع فلسفۀ یهودی قرون وسطی دارد به ما می گوید که فلسفۀ سیاسی حکمای قرون وسطی افلاتونی و افلوتینی بوده است./ خودِ اشتراوس در نوشته ای با عنوان «پیشرفت یا بازگشت» می نویسد که پیشرفت مدرن و تمدن غرب به بحران و آستانۀ مغاک رسیده است.مکرراً با کاربرد ضمیر «ما » حکم می دهد که ما باید آلترناتیو دیگری برگزینیم ، ما باید چنین و چنان کنیم.
-
۱۳۹۷-۰۷-۱۴ ۱۲:۰۱
نظریات دلوز و گواتاری چه به کار فلسفه میآید؟
خانه لاک انسان است
نظریات دلوز در باب مفهوم ریزوم در نوعی معماری به نام معماری فولدینگ تأثیر شگرفی نهاد. فولدینگ بهمثابه یک روند مولد در طرح معمارانه اساساً تجربی: لاادری، غیرخطی و از پایین به بالا است. ریزوم پدیدهای زیستشناختی است که در فلسفۀ دلوز و گتاری برای توصیف روابط و اتصال چیزها به کار میرود. دلوز و گتاری ساختار ویژۀ ریزوم را در تقابل با ساختار درختی (بهمثابه مظهر قدرت متمرکزِ مسلط بر تمدن غربی به تعبیر آنها) به کار میبرند.
-
۱۳۹۷-۰۷-۱۱ ۱۴:۱۵
همبستگی ملی و آموزش عالی با تاکید بر زبان مادری؛
آموزش زبان مادری؛ حقوق طبیعی،حقوق و آزادی ها
دولت ها خواسته شده است که از تکلم و استفاده شهروندان از زبان محلی شان «جلوگیری نکنند» ولی این ماده در حقیقت ماهیت سلبی دارد یعنی برای دولتها تعیین نمی کند که در قبال اقلیت های زبانی چه باید کرد، بلکه دولت ها فقط از برخی امور نهی می شوند یعنی "نباید کردها" احصا شده اند. بنابراین حقوق قراردادی بین الملل (در متون مادر و اصلی) هم از چیزی به اسم حق زبان مادری خبر نمی دهند.
-
۱۳۹۷-۰۷-۱۱ ۱۰:۴۱
آیا ایرانیان نژادپرست هستند؟/ نقدی بر سخنان محسن رنانی؛
جدال با دلاوران میدان وَهم
آقای رنانی میگویند «هیتلر درست میگفت که ایرانیها و نازیها [کذا] همخون هستند»؛ اولاً، کجا هیتلر چنین حرفی گفته است (در نبرد من اسمی از ایران نیامده است)؟ دوماً، اگر هم گفته، بر چه مبنایی آقای رنانی ادعای منتسب به هیتلر را درست میدانند؟ استاد در اتهاماتی که به ایرانیان میزنند خود را از استناد و ارائۀ شواهد بینیاز میبینند، اما شگفتا که به سخن هیتلر استناد میکنند! همانطور که گفتیم، آقای رنانی برای تحقیر ایرانیان با صفت نژادپرستی و تأیید اتهام موهوم مجبور است به موهومات پناه ببرند!
-
۱۳۹۷-۰۷-۱۰ ۱۰:۵۴
تقی آزاد ارمکی و یوسف اباذری در دانشگاه تهران در نقد جواد طباطبایی به اندیشه ایرانشهری تاختند؛
جواد طباطبایی؛ سرشتنمای وضع فکری دهه ۹۰
طباطبایی بیشتر روی گسست سوار است و به همین دلیل هم خیلی کمتر به واقعیت معاصر جهان ایرانی وصل است و دارد ایدولوژی میسازد. ما باید توجه کنیم که در علوم اجتماعی ما به طباطبایی به این معنا خیلی کار نداریم و طباطبایی خیلی نمیتواند به ما کمک کند تا از او نظریه اجتماعی دربیاوریم و بعد به وسله آن مسئله آزادی و دین را توضیح دهیم.