پایگاه اطلاع رسانی فرهنگ امروز

هم شرقی هم غربی: از تاریخ روشنفکری مدرنیته ایرانی چه می‌دانید؟

اولین جریان‌های روشنفکری در ایران مدرن، در عهد قاجار و پس از شکست‌های ایران از روسیه در ابتدای قرن هجدهم میلادی و آگاهی و تلاش برای رفع علل عقب‌ماندگی شکل گرفت. تاکنون چندین پژوهش‌ دامنه‌دار درباره تاریخ روشنفکری ایران در چارچوب مدرنیته انجام شده است. در میان پژوهشگرانی که به جوانب و نحله‌های مختلف روشنفکری در تاریخ معاصر ایران پرداخته‌اند، می‌توان از سعید امیرارجمند، یرواند آبراهامیان، حمید دباشی، مهرزاد بروجردی، علی قیصری، نگین نبوی، علی میرسپاسی، فرزین وحدت و محمد توکلی‌طرقی نام برد.

تأثیرپذیری شیخ اشراق از قرآن کریم

پانزدهمین نشست از مجموعه درس‌گفتارهایی درباره‌ی سهروردی به «تأثیرپذیری شیخ اشراق از قرآن کریم» اختصاص دارد که با سخنان دکتر سعید رحیمیان، عضو گروه فلسفه‌ی دانشگاه شیراز، در روز چهارشنبه ۲۵ خردادساعت ۱۵ برگزار می‌شود.

تابلوی نقاشی قهوه‌خانه‌ای ضامن آهو چگونه آفریده شد؟

یک نقاشی جذاب قهوه‌خانه‌ای در گنجینه موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک به چشم می‌آید که تصویری آشنا برای ایرانیان در خود دارد؛ «ضامن آهو» که یادآور امام رضا(ع) است.

نشست جهان فلسفه غرب و جهان فلسفه اسلامی برگزار می‌شود

نشست «جهان فلسفه غرب و جهان فلسفه اسلامی» روز سه‌شنبه ۲۴ خرداد توسط مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برگزار می‌شود.

جغرافیای سفر تاریخی و سیاسی امام هشتم/ از مدینه تا خراسان بر امام رضا(ع) چه گذشت؟

سفر امام رضا (ع) به ایران و استقرار ایشان در مرکز خلافت، یعنی مرو(خراسان) در جایگاه ولایتعهدی از جمله رویدادهای مهمی است که در تاریخ ایران از جایگاه والایی برخوردار است. به همین دلیل جغرافیای تاریخی، سیاسی و اجتماعی شهرهایی امام رضا (ع) که به دستور مأمون از آن جا عبور کرده و یا در آن جا توقف داشته مهم به نظر می‌رسد.

آیین معرفی کتاب جدید عماد افروغ برگزار می‌شود

آیین معرفی کتاب «فریادهای خاموش روزنگاشت تنهایی» تالیف عماد افروغ، دربرگیرنده مجموعه یادداشت‌های روزانه این جامعه شناس، در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران برگزار می‌شود.

نگاهی به کتاب «ایران ناصری و ناکامی در توسعه صنعتی»

کتاب «ایران ناصری و ناکامی در توسعه صنعتی»به قلم قباد منصوربخت مسیر دستیابی به صنعت جدید از آغاز تا پایان دوره ناصری را بررسی کرده و کوشیده است تا راهگشای دیگر محققانی باشد که با داشتن دغدغه نجات کشور و حفظ استقلال آن از آمادگی لازم برای ادامه چنین پژوهش‌ها و بررسی‌هایی برخوردارند.

خرد در مکتب امامیه / زهرا قزلباش

مسیری که اسلام در جهت تدبیر تشریعی انسان‌ها در کنار تکوین طبیعی درپیش گرفت، شامل هر آن چیزی بود که به مثابه موهبت الهی یا خلقت طبیعی نوع بشر می‌توانست وی را شکوفایی و رشد ببخشد و اسلام هیچ مانعی برای توسعه و تعالی انسان و فردیت او و جامعه او نگذاشت.

«مکتب فلسفی شیراز» مشعل فلسفه‌ی اسلامی را افروخته نگاه داشت

سیزدهمین نشست از مجموعه درس‌گفتارهایی درباره‌ی سهروردی به «تاثیر شیخ اشراق و اندیشه‌های او بر مکتب فلسفی شیراز» اختصاص داشت که با سخنان دکتر قاسم کاکایی، عضو هیات علمی دانشگاه شیراز، چهارشنبه یازدهم خرداد برگزار شد.

سندی که می‌گوید فارسی زبان رسمی هندوستان بوده

دست‌نویسی که متعلق به سدۀ ۱۷ میلادی است، نشان می‌دهد فارسی به‌مدت چند قرن زبان رسمی هندوستان بوده است.

نسبت فقه و اخلاق در آموزه های امام رضا علیه السلام / احمد پاکتچی

نسبت فقه و اخلاق، نه تنها از دیرباز محل تأمل عالمان دینی بوده و ذهن آنان را مشغول ساخته است، بلکه در شرایط امروز، به دلیل تحولات اجتماعی و فرهنگی گسترده در زندگی بشر و تغییرات رخ داده در سبک زندگی، نیاز حس شده به توسعه‌ی فقه و نیاز به پاسداشت از جایگاه اخلاق در حیات اجتماعی، بازنگری در این مسأله ضرورتی افزون یافته است.

داوری اردکانی: فلسفه، کار روشنفکری نمی‌کند

چهره ماندگار فلسفه گفت: خلط میان فیلسوف و روشنفکر موجب شده است که از فلسفه توقع روشنفکری داشته باشند و روشنفکران را فیلسوف بدانند ولی فلسفه کار روشنفکری نمی‌کند.

خرید تلویزیون اقساطی بدون ضامن با کمترین قیمت

این کتاب درباره مدرسان اروپایی است که غرب را ساختند

کریم مجتهدی می‌گوید: کتاب «مدرسان سرشناس اروپایی در قرون وسطی» بکر است و بسیار تازگی دارد چون اشاره به نکاتی دارد که قبلا هیچ گاه در ایران به این صورت بحث نشده است. صحبت از مدرسان و استادانی است که سالها تدریس کردند و در تحول افکار اروپایی تاثیرگذار بودند و غرب را این‌ها ساختند.

ایرانشناسی در روسیه خالی از خوی استعماری است

غلامعلی حدادعادل در ششمین همایش ایرانشناسان و اساتید زبان و ادبیات فارسی اوراسیا گفت: ایرانشناسی در روسیه خالی از خوی استعماری است.

پاندمی تقاضا برای اجاره اقامتگاه را بالا برده است ؛ خودتان را برای یک تجربه متفاوت آماده کنید!

نشست «نظم متمدن؛ ابن خلدون» برگزار می‌شود

نشست «نظم متمدن؛ ابن خلدون» با سخنرانی فرهنگ رجایی امروز سه شنبه 17 خرداد برگزار می‌شود.

تجربه دانش‌نامه‌نگاری در گفت‌وگو با «کاظم موسوی بجنوردی»

از خانواده و خاندان اهل فکر و فضل برخاسته است. پدرش آیت‌الله‌العظمی سیدحسن موسوی بجنوردی است که سال‌ها از مراجه عظام و کبار نجف اشرف بود و جدِ مادری‌اش، آیت‌الله‌العظمی سیدابوالحسن اصفهانی، که یک‌دهه مرجع عام و مطلق شیعیان بود و با چنین پیشینه و پشتوانه‌ای، اگر در چهل‌ویک سالگی، به‌سراغ دائرة‌المعارف‌نویسی و دانش‌نامه‌نگاری نمی‌رفت، محل تعجب بود.

تأویل جهان رمزها و استعاره‌ها در رسالـه‌ی الابراج سهروردی / دکتر زهرا بهره‌مند

رسالـه‌ی الابراج یا کلمات ذوقیه از رسائل رمزی عربی سهروردی است با جهانی آکنده از رمزها و استعاره‌ها که مخاطب را به بازگشت به وطن می‌خواند. اما این رمزها و استعاره‌ها چه نقشی در فهم متن دارند و چگونه باید آن‌ها را تأویل کرد؟

انتشار نظریه هنر و زیبایی‌شناسی از دیدگاه شیخ نجم‌الدین کبری

زیبایی یکی از مسائلی است که در هر دوره از زندگی انسان، به نحوی ذهن اندیشمند او را درگیر ساخته است. شاید زیبایی‌شناسی به‌منزله حوزه‌ای مدون و تفکیک شده از فلسفه، محصولی از اندیشه‌ورزی مدرن به نظر آید؛ در حالی‌که آخرین جلوه از التفات انسان به زیبایی و پرسشگری او در این باره بوده است.

زیبایی اثر هنری در گرو عشق و اشتیاق

یازدهمین نشست از مجموعه درس‌گفتارهایی درباره‌ی سهروردی با عنوان «شأن وجودی و معرفت‌شناختی زیبایی (امر زیبا) در فلسفه‌ی سهروردی» ۲۸ اردیبهشت به صورت مجازی در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار شد.

مراسم بزرگداشت «ویلفرد فردیناند مادلونگ» اسلام شناس برجسته آلمانی

انجمن آثار و مفاخر فرهنگی چهارشنبه هجدهم خردادماه ۱۴۰۱ مراسم بزرگداشت «ویلفرد فردیناند مادلونگ» اسلام شناس و شیعه شناس مشهور آلمانی را در فضای مجازی برگزار می‌کند.

جهان شناسی سهروردی بررسی می‌شود

چهاردهمین نشست از مجموعه درس گفتارهایی درباره سهروردی با عنوان «جهان شناسی سهروردی» چهارشنبه این هفته برگزار می‌شود.

اسلامی ندوشن سیاسی نبود اما درک واقع‌بینانه و روشنی از سیاست داشت

رئیس فرهنگستان علوم گفت: اسلامی ندوشن سیاسی نبود اما درک واقع بینانه و روشنی از سیاست داشت و بر اهمیت و نفوذ سیاست بخصوص مقام آن در ایران و اثرش در زندگی مردم تاکید می‌کرد.

آئین ارج‌گذاری انجمن علوم سیاسی ایران برگزار می‌شود

به پاس دو دهه نقش‌آفرینی انجمن علوم سیاسی ایران در سپهر دانش سیاست، همایش ویژه ارج‌گذاری از این سازمان علمی مردم‌نهاد یکشنبه ۲۲ خرداد در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار می‌شود.

گفت و گو با موسی اکرمی

میراث حکمی ملاصدرا: نقدها و ظرفیت‌های شناخته و ناشناخته

ملاصدرا در بهره‌گیری از آرای فلسفی و کلامی و آموزه‌های عرفانی و معارف قرآنی وحدیثی متفکران گذشته و تأمل در بارۀ آن‌ها و با هدف ایجاد پیوند میان آن‌ها در قالب یگانه‌ای که «حکمت متعالبه» نام گرفت

اشاره‌ای درباره اندیشه‌های «محمدعلی اسلامی نُدوشن» به مناسبت چهلمین روز درگذشت

نقد و جامعه سالم

وقتی بدون شناخت کافی و سخن مستدل به اظهارنظر بپردازیم، وقتی به جای نقد به دیگری توهین و حمله کنیم، وقتی خودمان را با باورهای‌مان گره بزنیم، وقتی به نام احترام به دیگری نظر او را بی‌چون‌وچرا بپذیریم و... فقط و فقط روندی ناسودمند و فرساینده تقویت می‌شود

سازگاری ذهنی با دموکراسی

محمدعلی اسلامی ندوشن آدم شگفت‌انگیزی بود. از نگاهی نوستالوژیک، خوانندگان کتاب‌های او آدم‌های مختلف بودند. خوانندگان کتاب‌های درسی تا خوانندگان کتاب‌هایی مانند «روزها»، «ایران چه حرفی برای گفتن دارد» و «پیروزی آینده دموکراسی».

روشنفکر بی‌هیاهو

یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های روشنفکر که او را از اهل دانش و تحقیق متمایز می‌سازد، بیان حقیقت در عرصه عمومی است، بدون لکنت و بی‌تعارف به ارباب قدرت از سویی و به مردمان کوچه و بازار از سوی دیگر، خواه خوشایند ایشان باشد، خواه نه