نمایش قرآن‌های خطی ۴۰۰ ساله در موزه رضا عباسی

همزمان با ماه مبارک رمضان و در شب‌های قدر دو نسخه از قرآن‌های خطی موجود در گنجینه موزه رضا عباسی ۳۱ فروردین‌ماه ۱۴۰۱ در تالار خوشنویسی به نمایش گذاشته می‌شود.

تأثیر فرهنگ و تمّدن پیش از اسلام در نشر و گسترش «آیین جوانمردی» / امیرحسین مدنی

شکست حکومت ساسانی در مقابل اعراب، دورة جدیدی را به لحاظ «تاریخی» برای سرزمین ایران رقم زد، ‌اما فرهنگ پربار و کهن ایران باستان، هرگز با این شکست، دچار زوال و فراموشی نشد؛ بلکه در دورة اسلامی ‌به حیات خود ادامه داد.

نگاهی جدید به دعای سحر | محمدعلی عسگری

هر سال با حلول ماه مبارک رمضان، هنگام سحر، شیعیان دعایی را زمزمه می‌کنند که بسیار ساده و درعین حال عمیق و پرمحتواست اما همین دعا درترجمه های مرسوم به صورت یک سری ورد یا زمزمه‌هایی در می آیدکه تقریباً خالی از محتوا شده و طبعاً اثر گذاری خود را از دست می‌دهد. این اتفاق ممکن است در بسیاری از ادعیه دیگر هم رخ داده باشد اما به نظر می‌رسد درباره دعای سحر به شکلی عجیب و غیر قابل باور اتفاق افتاده باشد.

آنکه زینت خلافت بود و نه خلافت زینت او | عظیم محمودآبادی

تفاوت حکومت امیرالمؤمنین علی‌بن ابی‌طالب(ع) با خلفای پیشین

نیروهای شکل دهنده واقعیت جامعه‌شناختی یک نهاد دینی| سید یاسین حسینی

جهش‌ها در حوزه دینی، به‌ویژه جهش‌های نظام‌ها و نهادهای دینی، علی‌رغم برداشتی که ممکن است در خوانش سریع بخش قبلی بدست آمده باشد، صرفاً محصول ساختارها و درگیری‌های اجتماعی نیستند. ساختارها و تضادهای اجتماعی، جهش‌های خاصی را در حوزه دینی (و در نظام‌ها و نهادهای این حوزه) ممکن می‌سازد. در واقع، ساختارها و تضادهای اجتماعی، به طرق مختلف، دگرگونی‌ها را در حوزه دینی محدود کرده و جهت می‌دهد.

اسلام و یهودستیزی: نقدی بر ارنست نولته| عدنان فلاحی

تمکّن و تخصص نولته در بررسی جنبش‌های سیاسی طبعاً او را به این مهم سوق می‌دهد که بررسی جنبش اسلام‌گرایی رادیکال، بدون عطف نظر به تولد اسراییل و جنبش صهیونیسم، ناقص و ابتر خواهد بود. فلذا تمرکز بر جنبش ناسیونالیسم یهودی (صهیونیسم) و گذری به تاریخ تحولات نزاع اعراب و اسراییل، بخش بزرگی از حجم کتاب را به خود اختصاص می‌دهد.

امام علی (ع) در نگاه مسیحیان| محمد مسجدجامعی

مسیحیان عرب‌زبان در دوران جدید به بیانی که خواهد آمد از طریق خصوصاً نهج‌البلاغه با امام آشنا شدند و فارغ از «تحمیلات عقیدتی» یاد شده به بررسی شخصیت و سخنان و رفتار و کیفیت حکمرانی حضرت پرداختند. این یکی از معدود مواردی در طول تاریخ است که امام را خودش را با خودش و با آ ثارش می‌شناسند و بسیاری از آنان عمیقاً تحت تأثیر شخصیت و اندیشه‌ها و سیره حضرتش قرار گرفتند.

بزرگداشت سعدی برگزار می‌شود

غالیه قنبربکوا (استادیار بخش ایرانشناسی دانشکده شرق‌شناسی دانشگاه ملی قزاقی فارابی)، عابد شکورزاده (نویسنده و سعدی‌پژوه تاجیکی) و آرتیق قادراف (هنرمند و مجری سرشناس تاجیک) در بزرگداشت سعدی سخنرانی می‌کنند.

بررسی تعامل ها و تقابل های فلسفه و کلام در نخستین نشست «ارغنون خرد»

نخستین نشست از سلسله گفت‌وگوهای انتقادی در باب علوم‌ انسانی که قرار است به همت مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی با عنوان «ارغنون خرد» و به طور منظم برگزار شود، عصر چهارشنبه ۲۴ فروردین ماه با حضور دکتر منوچهر صدوقی سها و دکتر محمد سعیدی‌مهر برگزار شد.

سخنرانی شهرام پازوکی در نشست «مسئله حکمت و عرفان اسلامی و پیشرفت تمدن و فرهنگ»

نهمین نشست تخصصی با عنوان «مسئله حکمت و عرفان اسلامی و پیشرفت تمدن و فرهنگ» برگزار خواهد شد.

از بزرگ‌ترین قرآن تا مصحف نوشته شده با زر در کاخ گلستان

مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان از نمایش قرآن‌های خاص و نفیس در این مجموعه خبر داد که برخی از این کتاب‌ها برای نخستین بار است که در معرض دیدعموم قرار گرفته‌اند و بعضا سرنوشتی جالب و خواندنی را پشت سر گذاشته‌اند

موضوع فلسفه وجود و عوارض وجود است

منوچهر صدوقی سها در نخستین نشست از سلسله گفت‌وگوهای انتقادی «ارغنون خرد» وجود و عوارض وجود را موضوع علم فلسفه عنوان کرد.

کتاب آداب و آیین های گذر انسان ایرانی

کتاب آداب و آیین های گذر انسان ایرانی به قلم محمد اسدیان نوشته است.این کتاب به آیین گذر می پردازد به این معنا که سیر تکامل انسان از دوران بارداری مادر تا تولد و نوزادی و کودکی تا بلوغ و آیین های مربوط به آن همچنین آداب همسرگزینی و ازدواج و در آخر مرگ و مراسم های آن در مناطق مختلف ایران را مورد بررسی قرار می دهد.

گزارشی از کتاب پیتر تروانی با عنوان «هایدگر و اسطوره‌ی توطئه‌ی جهانیِ یهود»

تجدید نظر در عسرت یک نظریه

اسیونال-سوسیالیسم در مقام یک جنبش سیاسی، علی‌الاصول این قابلیت را ندارد که در درون یک فلسفه‌ی خاص جای بگیرد. با این حال، نباید فراموش کرد که هایدگر خود تلاش کرد تا ناسیونال-سوسیالیسم را به جنبشی فکری با مبنایی فلسفی بدل کند (مواجهه‌ی انسانِ تاریخی با نیهیلیسمِ تکنولوژیک). «دفترچه‌ها» نشان می‌دهند که ظاهراً هایدگر با «مسئله‌ی یهود» نیز درگیر بود.

نشست «فلسفه اسلامی در غرب» برگزار می شود

نشست مجازی «فلسفه اسلامی در غرب» با حضور محمدصالح زارع‌پور روز دوشنبه، ۲۹ فروردین برگزار می‌شود.

ویژگی اصلی هنر انقلابی نزدیک‌بودن آن به مردم است

اسماعیل امینی با بیان این که هنر انقلابی آیینه‌ای از مردم و انقلاب است، معتقد است ویژگی اصلی هنر انقلابی نزدیک‌بودن آن به مردم است.

محقق داماد: مولف «ابن سینا و خرد ایرانی» شیخ الرئیس را فردی دست‌بسته در زمره مشاء معرفی نمی‌کند

مطالعه آثار ابن سینا نشان می‌دهد که وی از سنت مشائین جدا شده است. نویسنده ابن سینا را ابن سینای دیگر معرفی کرده، نه فردی دست‌بسته در زمره مشاء. نویسنده او را نقاد فلسفه مشاء معرفی کرده و نشان داده است که خرد ایرانی چگونه توانسته فلسفه را با کشف و شهود اشراقی بارور کند.

نمایشگاه هزار سال کتابت قرآن کریم برگزار می‌شود

نمایشگاه هزار سال کتابت قرآن کریم به همت گروه پژوهشی هنرهای سنتی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری برگزار می‌شود.

نقش مشکور در ایرانشناسی

استاد مشکور طلبه واقعی علم بود و با درک محضر استادان بنام ایرانی و خارجی و تسلط بر چندین زبان (عربی، انگلیسی و فرانسه و زبان‌های پهلوی) دانشمندی جامع‌الاطراف شناخته می شد.

مشکور، استادی که عمرش را صرف اعتلای فرهنگ و هویت ایران کرد

نصرالله پورجوادی، استاد سابق دانشگاه تهران گفت: مهم‌ترین شاخصه کارهای محمدجواد مشکور در واقع توجهی است که هم به پیش از اسلام هم بعد از اسلام داشته است. او پیوستگی در تاریخ سیاسی و عقاید ایران را می‌دید و این به نظرم یکی از نکات قابل توجه کارهای اوست.

نگاهی به تاریخ روزه‌داری و رسم رمضان

هرچند قرآن، سال‌ها پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) جمع‌آوری و تدوین شده اما برخی پژوهش‌های قرآنی با استناد به روایاتی نشان می‌دهد که نظر شخص پیامبر در مورد ترتیب آیات قرآنی به نوعی اعلام و اعمال شده است. به این معنی که گاه وقتی آیه‌ای نازل می‌شد و پیامبر آن را قرائت می‌کردند و کاتبان می‌نوشتند، ایشان خود اشاره می‌کردند که این آیه را به آیات مربوط به فلان مساله اضافه کنید یا آیه دیگر را می‌گفتند در ابتدا یا انتهای فلان سوره قرار دهید.

نیمه غایب مصدق

دکتر ناصر تکمیل‌همایون تمایل چندانی ندارد که درباره مسائل سیاسی و وقایعی که در اوایل انقلاب تجربه کرده است، سخنی بگوید. او دوست دارد بیش از هر چیز درباره کتابش به گفت‌وگو بنشیند. کتابی که حاصل سال‌ها زحمت و پژوهش است: «دکتر محمد مصدق در دوران سلطنت قاجار».

آیا جمال عبدالناصر در حمایت از فلسطین صادق بود؟

جمال عبدالناصر می‌گفت برای دفاع از فلسطین دست یاری به سوی همه اعراب دراز می‌کند، اما اعرابی که آزاد شده باشند و این آزادی یعنی آنکه به قیومیت مصر روی کشورهای عربی صحه بگذارند.

صهیونیسم ادبی مقدم بر صهیونیسم سیاسی است

دراج تاکید می‌کند که صهوینیسم ادبی مسئله مهمی است که تا پیش از غسان کنفانی کسی به اهمیت پژوهش بر آن آگاهی نداشت. روایت فلسطین اکنون بیشتر محدود شده به خاطره شکست خوردگان و خاطره مبارزه.

چهره قدیس‌گونه عرفان فارسی

«در میان بزرگان شعر عرفانی فارسی، زندگی هیچ شاعری به اندازه زندگی عطار در ابر ابهام نهفته نمانده است» (محمدرضا شفیعی‌کدکنی). از عجایب روزگار است که از زندگانی نویسنده‌ای که شرح زندگانی نزدیک به صد تن از بزرگان فضل و ادب و عرفان و حکمت را نگاشته، اطلاعات و آگاهی‌ها بسیار اندک و ناچیز است.

فرمان‌های سنگی منابعی مهم برای پژوهش درباره فرودستان جامعه در دوره صفویه است

سید سعید میرمحمدصادق می‌گوید: اطلاعات حوزه اجتماعی را کمتر می‌توانیم از منابع تاریخی دوره صفویه به دست بیاوریم و این فرمان‌های سنگی منابع مهمی به شمار می‌آید برای پژوهش در حوزه تاریخ اجتماعی و پژوهش در حوزه فرودستان جامعه در دوره صفوی و همچنین پژوهش در حوزه کسب و کارها و درآمدها و اخذ مالیات‌ها و این‌که چه رابطه‌ای بین شهر و روستا بوده و این‌که حاکمیت از چه زمینه قدرتی استفاده می‌کرده برای حضور در عمق جامعه

رابطه مردمسالاری دینی و نهج البلاغه/ ارکان فلسفه سیاسی

عماد افروغ در برنامه تلویزیونی سوره گفت: از نهج البلاغه دموکراسی و تئوکراسی درنمی‌آید اما مردمسالاری دینی درمی‌آید.

تجدید چاپ کتاب سوم کسروی درباره مشروطه/از استالین تا حیدر عمواغلی

دومین چاپ کتاب «مشروطه به روایت کسروی» به کوشش مهدی نورمحمدی توسط نشر علم منتشر شد. این کتاب بر اساس یادداشت‌های احمد کسروی در روزنامه پرچم گردآوری شده است.

سلسله گفت‌وگوهای انتقادی در حوزه علوم انسانی

سلسله گفت‌وگوهای انتقادی در مباحث مهم و کلیدی علوم‌ انسانی به سبکی علمی و غیرسیاسی توسط مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، برگزار می‌شود.

مکس وبر، اخلاق و سیاست

مکس وبر (۱۸۴۶-۱۹۲۰)، جامعه‌شناس و اقتصاد سیاسی‌دان شهیر آلمانی در مقاله کلاسیک خود، ”سیاست به مثابه یک حرفه“، به بررسی رابطه اخلاق و سیاست از منظر جامعه‌شناسانه پرداخته است.