نمایش همه
  • ۱۴۰۱-۱۱-۰۴ ۰۸:۰۱

    سعید بیابانکی از جایگاه قیصر امین پور در شعر نوجوان می گوید؛

    شعر نوجوان یک حفره دارد که قیصر آن را پر کرد

    به نظر من کاری که آقای امین‌پور و دوستانشان در سروش نوجوان انجام دادند، کشف حفره ای بود که عرض کردم. ایشان در سروش نوجوان دقیقاً یک فضایی را طراحی کرد که نوجوان هم مخاطب بود و هم خود نویسنده. سروش نوجوان یک مجله ساده‌ای بود، تک رنگ بود و کاهی بود و بخش آغازین آن به قلم اقای امین پور بود. آقای امین‌پور یک جورهایی نوشتن را یاد نوجوانان داد. یعنی به یک مفاهیمی پرداخت که شاید دغدغه‌های نوجوانان بود ولی کسی سراغ آن نرفته بود.

  • شب یلدا ۱۴۰۱-۱۰-۲۹ ۱۸:۰۱

    از خاستگاه جشن یلدا(چله) تا معنا- کارکرد آن

    بدون تردید جشن یلدا- چله همواره باری سیاسی را حمل کرده، یعنی اصل ایده‌ی گذرا بودنِ وضعیت تباهی(نهایتِ شب) و نیز ایده‌ی «شب آبستن» یعنی وضعیتی که چیزی ضدِ خودش را می‌زاید و از دل نهایتِ شب، آنتی‌تزی به کل متفاوت(نهایتِ نور) بیرون می‌آید، امکانی برای انسان ایرانی فراهم کرده که سیاسی تفسیر شود. 

  • ویتگنشتاین ۱۴۰۱-۰۸-۲۸ ۱۸:۵۹

    نقطۀ تلاقی فیلسوف، الهی‌دان و جامعه‌شناس

    مسئلۀ «معیارهای عقلانیت ‌باور» از افلاطون تا آکویناس و از آکویناس تا لاک و دکارت و از آنان تا معاصرانی چون چیزولم، ویتگنشتاین، پلنتینگا و دیگران، افت‌وخیز بسیار و درخور تأملی داشته است.

  • 28 مرداد ۱۴۰۱-۰۷-۳۰ ۱۶:۴۵

    محمد امین فتاحی؛

    تاریخ‌نگاری کودتا، بازخوانی یک میراث

    به نظر می‌رسد که آبراهامیان در شیوۀ تاریخ‌نگاری تحولات ایران معاصر، به این الگو متعهد بوده است و کماکان در همین مسیر حرکت می‌کند. او در آخرین اثرش، یعنی کتاب «کودتا» نیز مطابق همین سیاق عمل کرده و براساس این الگو، بحث‌هایی را مطرح ساخته است که عملاً نظریه‌های پیشین دربارۀ کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ را با چالش‌هایی جدی روبه‌رو کرده است.

  • فوگلین ۱۴۰۱-۰۷-۳۰ ۱۶:۴۳

    منتقد لیبرالیسم و توتالیتاریسم

    نظریۀ قرارداد هابز را بسیاری سنگ‌بنای مدرنیسم سیاسی نامیده‌اند. اما نظریۀ لویاتان فقط یک نظریۀ سیاسی نیست، بلکه از جهات متعددی به حوزه‌های دیگر از جمله دین، انسان‌شناسی و تاریخ پیوند خورده است.

  • سیاست نامه ۱۴۰۱-۰۶-۰۵ ۱۰:۴۸

    زبان توسعه، زبان تجدد

    شماره بیست و سوم مجله سیاست‌نامه منتشر شد

  • بیایانکی ۱۴۰۱/۰۵/۲۴

    سعید بیابانکی از جایگاه قیصر امین پور در شعر نوجوان می گوید؛

    شعر نوجوان یک حفره دارد که قیصر آن را پر کرد

    به نظر من کاری که آقای امین‌پور و دوستانشان در سروش نوجوان انجام دادند، کشف حفره ای بود که عرض کردم. ایشان در سروش نوجوان دقیقاً یک فضایی را طراحی کرد که نوجوان هم مخاطب بود و هم خود نویسنده. سروش نوجوان یک مجله ساده‌ای بود، تک رنگ بود و کاهی بود و بخش آغازین آن به قلم اقای امین پور بود. آقای امین‌پور یک جورهایی نوشتن را یاد نوجوانان داد. یعنی به یک مفاهیمی پرداخت که شاید دغدغه‌های نوجوانان بود ولی کسی سراغ آن نرفته بود.

  • کاشفی ۱۴۰۱-۰۵-۲۴ ۱۸:۱۲

    گفت و گو با سیدعلی کاشفی خوانساری، اخرین سردبیر نشریه سروش نوجوان؛

    سروش نوجوان در واقعیت و مجاز

    خیلی سال است که صورت مساله مطبوعات عوض شده و آن نظام سنتی دیگر وجود ندارد. مجله کاغذی که منتشر میشود میوه یک درخت تناوری است که ریشه و ساقه و شاخه و برگ های فراوانی دارد اما نهایتا میوه آن میشود مجله کاغذی. در ایران یک نهاد نوجوانانه، یک باشگاه یا یک انجمن وجود ندارد که فعالیت هایی با محوریت نوجوانان شکل بگیرد.

  • ابتهاج ۱۴۰۱-۰۵-۲۱ ۱۳:۴۱

    «سایه» با هفت‌هزار سالگان سر به سر شد

    یلدا ابتهاج فرزند هوشنگ ابتهاج بامداد چهارشنبه در صفحه شخصی اینستاگرام خود اعلام کرد که "سایه ما با هفت هزار سالگان سر به سر شد.»

  • عنایت ۱۴۰۱-۰۵-۱۱ ۱۱:۴۰

    به مناسبت چهلمین سالگشت درگذشت دکتر حمید عنایت

    هگل در کلام نخستین مترجم

    ترجمه های حمید عنایت از آثار فلسفی غرب هنوز از رساترین و زیباترین ترجمه های معاصر است . جملات شسته و رفته ، عبارات واضح و درعین حال محکم و متقن و بندهای سنجیده واندیشه انگیز ترجمه های او را متمایز می سازند .

  • 1 ۱۴۰۱-۰۵-۰۲ ۱۴:۱۹

    انریکه دوسل/چگونه غرب دستاوردهای غیرغربی‌ها را با نام مدرنیته به سرقت برد؟

    اروپا، مدرنیته و اروپامحوری

    اگر کسی مدرنیته اروپایی –فرایندی طولانی در طی پنج قرن- را به‌عنوان فراهم ‎شدن امکان‎هایی نو تلقی کند که حاصل محوریت اروپا در تاریخ جهان و شکل‌گیری تبعی تمامی دیگر فرهنگ‌ها به‌عنوان حاشیه آن است، روشن می‎شود که علی‎رغم قوم‎گرا بودن تمامی فرهنگ‎ها، قوم‎گرایی مدرن اروپایی تنها نوع قوم‎گرایی‎ای است که علی‎الظاهر و احتمالاً ادعای جهان‎شمولی می‎کند.

  • هیدگر ۱۴۰۱-۰۳-۲۶ ۱۵:۴۳

    محمد زارع شیرین کندی؛

    واپسین خدای مِه آلود هیدگردرافق فکری تاریک ما

    به سبب شرایط  و اوضاع  و مقتضیات خاص جامعۀ فکری و فلسفی ما و زمینه و تاریخ نسبتا بلند کج اندیشی و کج فهمی در تفسیراندیشه های فیلسوف بزرگ آلمانی ، مارتین هیدگر ، ابراز هر گونه  قول و نظری دربارۀ نسبت تفکر هیدگر با خدا و دیانت و آموزه های وحیانی ، در اینجا و اکنون ، بناگزیر به بیراهه ها و کژراهه هایی عجیب و غریب منتهی خواهد شد .

  • جامه بزرگ ۱۴۰۱-۰۳-۱۱ ۱۱:۱۲

    متن گفتگوی رسانه تصویری بهمن با بهزاد جامه بزرگ

    مواجهه ما با غرب قاجاریزه است

    برخورد ایرانیان با تفکر و تمدن غرب در یکصد سال اخیر مورد توجه اهل فکر و فلسفه بوده است. نویسنده‌ی《گنگ خواب دیده》اما معتقد است که با وجود تحولات تاریخی، مواجهه‌ی ما با غرب چندان تفاوتی با گذشته نکرده است.

  • ۱۴۰۱-۰۲-۲۴ ۱۱:۱۰

    نگاهی گذرا به اجتهادات دینی پیرامون جایگاه زن در فضای فرهنگی جهان عرب| حیدر حب‌الله

    در ابتدا بحث و گفت و گو در موضوع زن همواره بین دو جریان بوده است: جریان آزادی زن که متأثر از تجربه غربی است و در بسیاری از موارد خارج از چارچوب متون دینی و در مواردی خارج از اصل نگاه اسلامی به این موضوع می‌اندیشد و جریان دفاعی که به دنبال دفاع از مفاهیم اسلامیِ برخاسته از متون دینی و تجربه اجتماعی و عادات مردم است. ولی در مرحله بعدی به‌ویژه از یک چهارم پایانی قرن بیستم تا به امروز سه جریان را شاهد هستیم.

  • مازیار بهروز ۱۴۰۱-۰۲-۲۴ ۱۰:۵۸

    پرسش‌ و پاسخ مکتوب با مازیار بهروز

    تفاوت اصلی سوسیال‌دموکراسی با کمونیسم در دو محور اساسی جلوه‌گر شد. کمونیسم خواهان گذر از نظم سرمایه‌داری و ایجاد نظام شورایی (ولی در اصل سیادت حزب کمونیسم) بود و بنابراین لیبرال‌دموکراسی را مردود شناخته و «دیکتاتوری پرولتاریا» را جایگزین آن نمود.

  • محمد صنعتی ۱۴۰۱-۰۲-۱۱ ۱۳:۰۸

    گفت‌وگو با دکتر محمد صنعتی

    روان‌کاوی سینمای ضدروان‌کاو

    تحمل دیدن سینمای خشن هانکه را ندارم

    هدف عصر روشنگری این بود که خشونت‌های انسانی را محدود کند و افراد در جامعه‌شان احساس امنیت کنند. البته این‌ها نشانه‌ی افول آرمان‌های روشنگری نیست. نشانه‌ی این است که جوامع غربی و صدالبته جوامع جهان سوم، هنوز به تحقق مطلوب آرمان‌های روشنگری در جوامع خود نرسیده‌اند.

  • باکو ۱۴۰۱-۰۲-۰۶ ۱۱:۰۰

    اندرز به زمامداران باکو به بهانه برگزاری کنگره‌ به اصطلاح آذری‌های جهان؛

    این نیل نشیمن نهنگ است

    اکنون تهران برای هزارمین بار با پیامدهای تلخ ولی واقعی اقدامات دولت باکو در حمایت لخت و عریان از جریان‌های جدایی‌خواه بویژه با برگزاری کنگره‌ی به اصطلاح آذری‌های جهان آنهم به این شکل تند و بی‌پروا در شهر شوشی، که خود روزگاری نه چندان دور بخشی از جهان ایرانی بوده و هنوز نیز نشانه‌های فراوانی از ایرانی‌گری بر پیشانی دارد، روبرو شده است. باکو در این راه به بیراهه رفته است. اما تردیدی نیست که در این رویارویی تهران نیز هیچ ابتکاری ندارد. سردرگم است. دریغ از کوچکترین واکنش. وزارت خارجه به محاق رفته است.

  • پیتر تروانی ۱۴۰۱-۰۱-۲۹ ۱۷:۲۷

    گزارشی از کتاب پیتر تروانی با عنوان «هایدگر و اسطوره‌ی توطئه‌ی جهانیِ یهود»

    تجدید نظر در عسرت یک نظریه

    اسیونال-سوسیالیسم در مقام یک جنبش سیاسی، علی‌الاصول این قابلیت را ندارد که در درون یک فلسفه‌ی خاص جای بگیرد. با این حال، نباید فراموش کرد که هایدگر خود تلاش کرد تا ناسیونال-سوسیالیسم را به جنبشی فکری با مبنایی فلسفی بدل کند (مواجهه‌ی انسانِ تاریخی با نیهیلیسمِ تکنولوژیک). «دفترچه‌ها» نشان می‌دهند که ظاهراً هایدگر با «مسئله‌ی یهود» نیز درگیر بود.

  • گنگ خوابدیده ۱۴۰۱-۰۱-۲۰ ۱۴:۳۷

    رضا مختاری اصفهانی/ به بهانه انتشار «گنگ خوابدیده»؛

    گام نخست در مسیر شناخت غرب

    نویسنده مواجهه ایران و غرب را به «برخورد» و «آشنایی» تقسیم کرده است. حاصل برخورد با غرب در صحنه‎هایی چون جنگ‎های ایران و روس تبعاتی مانند قراردادهای استعماری داشت، اما آشنایی به فهمی هرچند ناقص از تمدن جدید غرب انجامید. اگر برخورد با غرب تبعاتی قهری داشت، اما آشنایی با آن، تلاشی بیشتر داوطلبانه بود و این تلاش در مأموریت یا مسافرت صورت گرفت...

  • براهنی ۱۴۰۱-۰۱-۰۷ ۱۲:۳۲

    به بهانه درگذشت رضا براهنی؛

    معمای رازهای سرزمینی

    "رازهای سرزمین من " هنوز هم کشف و آشکار نشده اند و هنوز هم باید از آن رازها نوشت و فاش شان کرد . براهنی ، شاید ، یک وجه را در یک برهه دید اما هزاران وجه دبگر آن سرزمین نادیده و نانوشته باقی مانده است

  • حبیبی ۱۴۰۰-۱۲-۲۸ ۱۲:۴۶

    گفت‌وگو با مترجم کتاب «آنتونیو نگری: مدرنیته و انبوه خلق»

    پرواز، خروج و برساختن امر مشترک با آنتونیو نگری

    باید نگری را نامی برای یکی از مساعدترین خطوط پرواز در قلمروی تفکر و کنش انتقادی معاصر دانست که می‌توان به مدد آن راهی سَفر خروج شد

  • جان رالز ۱۴۰۰-۱۲-۲۸ ۱۲:۴۵

    گفت‌وگو با موسی اکرمی

    آشتی دادن لیبرالیسم و عدالت‌ اجتماعی

    جایگاه جان رالز در فلسفه سیاسی و فلسفه اخلاق قرن بیستم تقریباً بی‌نظیر است. او نامی بلند آوازه در گسترۀ لیبرالیسم سیاسی است که در این عرصه حتی شانه به شانۀ جان استوارت میل نیز می‌زند.

  • کازنتزاکیس ۱۴۰۰-۱۲-۲۳ ۱۱:۳۴

    رندِ حافظ، زوربایِ کازانتزاکیس

    رمان زوربای یونانی یکی از درخشان‌ترین آثار نیکوس کازانتزاکیس ،نویسندۀ مشهور یونانی، است. قهرمان این رمان زوربا نام دارد.

  • هگل ۱۴۰۰-۱۲-۱۸ ۱۳:۰۵

    صدای پای هگل در بام اندیشه ایران

    در تاریخ باوری هگل روح ملی از حیات ملی شکل می گیرد و جبر ذاتی و درونی در طبیعت و  روح اشیاء ، روح اجتماعی را بسط می دهد .

  • بدیو ۱۴۰۰-۱۲-۱۳ ۲۰:۱۲

    تأملاتی دربارۀ نسبت مفهوم رخداد در فلسفۀ بدیو و مقولۀ تروما در دستگاه روان‌کاوی لکان؛

    فاعل اخلاق حقیقت و ترومای رخداد هنری

    در این مقاله می‌خواهم دنباله‌ای از قضایا را درخصوص هنر و اخلاق و فاعلیت انسانی ترسیم کنم که از آرای رمانتیک‌ها نشئت می‌گیرند و بدیو آنها را در قلب پروژه خویش جای می‌دهد. یکی از دلایلی که برای بدیو، مطالعات مربوط به هنر و اخلاق و فاعلیت اهمیت فراوانی دارد این است که کار او جدی‌ترین کوششی است که فیلسوفی متعهد و پیگیر به عمل آورده تا فلسفه‌ای منسجم و سازگار با بصیرت‌های بنیادین روان‌کاوی لکانی بپروراند.

  • داود فیرحی ۱۴۰۰-۱۲-۰۸ ۱۲:۰۲

    گفت‌وگو با سید صادق حقیقت

    فیرحی؛ احیاگر فقه‌ سیاسی

    دکتر فیرحی مشارکت بسیار زیادی در اندیشه‌ی سیاسی معاصر داشته‌اند و اندیشه‌ی سیاسی اسلامی در ایران بدون نام فیرحی شناخته شده نیست. اگر ما اصلاح‌گرایی در دین را اصطلاح عامی در نظر بگیریم، تفکّر دکتر فیرحی در این راستا قرار می‌گیرد

  • تکمیل ۱۴۰۰/۱۲/۰۳

    ناصر تکمیل همایون از حال‌وهوای کلاس درس غلامحسین صدیقی می‌گوید؛

    مرد آن است که پس از مرگ نامش زنده بماند

    یک بار من اشتباه کردم گفتم سقراط در دادگاه فرمایشی آتن محکوم شد. آن‌موقع در روزنامه‌ها، ترکیب «دادگاه فرمایشی» برای مصدق زیاد به کار می‌رفت. من چون مصدقی بودم، می‌خواستم از این واژه استفاده کنم. ایشان شدیداً پرخاش کردند و گفتند در آتن دادگاه فرمایشی نبود. دادگاه دموکراتیک بود و با نظام دموکراسی حاکم در آتن آن روز، سقراط را محکوم کردند.

  • پل ریکور ۱۴۰۰-۱۱-۲۹ ۱۱:۱۳

    سخنرانی پروفسور پل ریکور در اسفند ١٣٧٣ در پژوھشکده حکمت و ادیان ؛

    تاریخ، خاطره، فراموشی

    در اینجا منظور از تاریخ هم تاریخ‌سازی است و هم تاریخ‌نویسی، تاریخ‌نویسی تا چه اندازه به ادامه تاریخ کمک می‌کند. به این دلیل که کسی که تاریخ را می‌نویسد، خود متعلق به موضوع علمی است که با آن سروکار دارد. به نظر من یک فیزیکدان به عنوان یک موضوع فیزیکی با علم فیزیک روبرو نیست، ولی تاریخ‌نویس خود در درون تاریخ قرار گرفته است. به همین دلیل داشتن یک عملکرد انتقادی برای او کار مشکلی است.

  • رسولی ۱۴۰۰-۱۱-۲۵ ۱۲:۲۳

    یادداشت مدیرمسئول؛

    بودجه فرهنگ «صفر» شود!

    امروز وقتی به سراغ مسائل اساسی مردم می‌رویم حتما معیشت و نان مردم در تنگناست اما وقتی هم به مشکلات می‌رسیم در بلندگوها و منبرها صحبت از فرهنگ‌سازی است. از صرفه‌جویی و انفاق و قناعت و کسب حلال و آداب و رفتار اجتماعی می‌گویند تا می‌رسند به اینترنت و فضای مجازی و صیانت و هزار باید و نباید که نسل نو با آن مواجه است؛ اما کسی نیست سوال کند با این امور چه باید کرد.

  • جمادی ۱۴۰۰-۱۱-۰۷ ۱۱:۵۲

    رسول نمازی/ پاسخی به اظهارات سیاوش جمادی درباب لئو اشتراوس؛

    سوار بر روحِ مغشوشِ تاریخ

    اگر استفاده اشتراوس از ضمیر «ما» در آثارِ خود، که گویا جمادی نسبت به رواج آن در زبان انگلیسی آگاه نیست، از نظر جمادی « گویای ایدئالیسم وخیمی است»، استفاده جمادی از ضمیر «ما» وقتی که می گوید « زحمت ما را کم می کنند » گویایِ «فاجعه وخیمی» است که حوزه اندیشه در ایران دچار آن شده است: موضوعات پیچیده فلسفی که می بایست در قالب مقالات تحقیقی جدی با ارجاع و جزئیات فراوان مورد بحث قرار گیرند بصورت کلی و در قالب خطابه های احساسی و گزاره های کلی در فضای کشور نشر می شوند، آنهم توسط افرادی که آشکارا بر موضوعات مورد بحث تسلط ندارند و دست به قضاوتهای کلی و بی پایه می زنند.