-
امروز ۱۱:۲۶
گفتوگو با دکتر محمد صنعتی
روانکاوی سینمای ضدروانکاو
تحمل دیدن سینمای خشن هانکه را ندارم
هدف عصر روشنگری این بود که خشونتهای انسانی را محدود کند و افراد در جامعهشان احساس امنیت کنند. البته اینها نشانهی افول آرمانهای روشنگری نیست. نشانهی این است که جوامع غربی و صدالبته جوامع جهان سوم، هنوز به تحقق مطلوب آرمانهای روشنگری در جوامع خود نرسیدهاند.
-
۱۴۰۳-۱۱-۲۱ ۱۱:۱۴
از مجموعه درسگفتارهای فلسفه حقوق سیدجواد طباطبایی؛
کارل اشمیت و فلسفۀ حقوق آلمان نازی
دیدگاهی که اشمیت به دفاع از آن برخاست از دیدگاه برخی نویسندگان، نظیر کارل رایموند پوپر (۱۹۰۲ ۱۹۹۴)، ریشه در افکار و فلسفۀ سیاسی هگل داشت. برای تصحیح سوء برداشت پوپر لاجرم توضیحی در این باب لازم است. هگل همچنانکه میدانیم از منتقدین سرسخت مفاهیم انتزاعی بود. وی در نقد دیدگاه اخلاقی کانت بر این باور بود که رأی او در این باب بر مبنای انتزاعات اخلاقی است، و این انتزاعات به هیچ نظم واقعی در عالم خارج ارتباطی پیدا نمیکند، چرا که یک امر کلّی اخلاقی را عرضه میکند که جایگاه آن در نظام اجتماعی مشخص نیست و به همین خاطر است که در جایی میگوید: اخلاق کانتی، لانۀ تنشها و تضادهاست.
-
۱۴۰۲-۰۲-۱۲ ۱۲:۰۰
موارد نقضی که نظریه جدید عبدالکریم سروش را نفی میکند
میدانیم که یک نظریه فلسفی در صورتی معتبر است که از جامعیت و شمول تام برخوردار باشد. بدین معنا که در حوزهای که نظریه در آن مطرح میشود نتوان مثال یا موارد نقضی برای آن نظریه تصور و اثبات کرد. حال نگارنده این متن بر این باور است که مورد یا موارد نقضی را دریافته که نظریه جدید دکتر عبدالکریم سروش را نقض و نفی میکند و اعتبار آن را زیر سؤال میبرد.
-
۱۴۰۲-۰۲-۰۴ ۱۶:۲۴
حذف کرسی هایدگر در دانشگاه فرایبورگ
در صورت نتیجه ندادن اعتراضات، کرسی کنونی هایدگر با کرسی استاد جوانی در درس منطق و فلسفۀ زبان تحلیلی جایگزین میشود
-
۱۴۰۱-۱۱-۰۴ ۰۸:۰۱
سعید بیابانکی از جایگاه قیصر امین پور در شعر نوجوان می گوید؛
شعر نوجوان یک حفره دارد که قیصر آن را پر کرد
به نظر من کاری که آقای امینپور و دوستانشان در سروش نوجوان انجام دادند، کشف حفره ای بود که عرض کردم. ایشان در سروش نوجوان دقیقاً یک فضایی را طراحی کرد که نوجوان هم مخاطب بود و هم خود نویسنده. سروش نوجوان یک مجله سادهای بود، تک رنگ بود و کاهی بود و بخش آغازین آن به قلم اقای امین پور بود. آقای امینپور یک جورهایی نوشتن را یاد نوجوانان داد. یعنی به یک مفاهیمی پرداخت که شاید دغدغههای نوجوانان بود ولی کسی سراغ آن نرفته بود.
-
۱۴۰۱-۱۰-۲۹ ۱۸:۰۱
از خاستگاه جشن یلدا(چله) تا معنا- کارکرد آن
بدون تردید جشن یلدا- چله همواره باری سیاسی را حمل کرده، یعنی اصل ایدهی گذرا بودنِ وضعیت تباهی(نهایتِ شب) و نیز ایدهی «شب آبستن» یعنی وضعیتی که چیزی ضدِ خودش را میزاید و از دل نهایتِ شب، آنتیتزی به کل متفاوت(نهایتِ نور) بیرون میآید، امکانی برای انسان ایرانی فراهم کرده که سیاسی تفسیر شود.
-
۱۴۰۱-۰۸-۲۸ ۱۸:۵۹
نقطۀ تلاقی فیلسوف، الهیدان و جامعهشناس
مسئلۀ «معیارهای عقلانیت باور» از افلاطون تا آکویناس و از آکویناس تا لاک و دکارت و از آنان تا معاصرانی چون چیزولم، ویتگنشتاین، پلنتینگا و دیگران، افتوخیز بسیار و درخور تأملی داشته است.
-
۱۴۰۱-۰۷-۳۰ ۱۶:۴۵
محمد امین فتاحی؛
تاریخنگاری کودتا، بازخوانی یک میراث
به نظر میرسد که آبراهامیان در شیوۀ تاریخنگاری تحولات ایران معاصر، به این الگو متعهد بوده است و کماکان در همین مسیر حرکت میکند. او در آخرین اثرش، یعنی کتاب «کودتا» نیز مطابق همین سیاق عمل کرده و براساس این الگو، بحثهایی را مطرح ساخته است که عملاً نظریههای پیشین دربارۀ کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ را با چالشهایی جدی روبهرو کرده است.
-
۱۴۰۱-۰۷-۳۰ ۱۶:۴۳
منتقد لیبرالیسم و توتالیتاریسم
نظریۀ قرارداد هابز را بسیاری سنگبنای مدرنیسم سیاسی نامیدهاند. اما نظریۀ لویاتان فقط یک نظریۀ سیاسی نیست، بلکه از جهات متعددی به حوزههای دیگر از جمله دین، انسانشناسی و تاریخ پیوند خورده است.
-
۱۴۰۱-۰۶-۰۵ ۱۰:۴۸
زبان توسعه، زبان تجدد
شماره بیست و سوم مجله سیاستنامه منتشر شد
-
۱۴۰۱/۰۵/۲۴
سعید بیابانکی از جایگاه قیصر امین پور در شعر نوجوان می گوید؛
شعر نوجوان یک حفره دارد که قیصر آن را پر کرد
به نظر من کاری که آقای امینپور و دوستانشان در سروش نوجوان انجام دادند، کشف حفره ای بود که عرض کردم. ایشان در سروش نوجوان دقیقاً یک فضایی را طراحی کرد که نوجوان هم مخاطب بود و هم خود نویسنده. سروش نوجوان یک مجله سادهای بود، تک رنگ بود و کاهی بود و بخش آغازین آن به قلم اقای امین پور بود. آقای امینپور یک جورهایی نوشتن را یاد نوجوانان داد. یعنی به یک مفاهیمی پرداخت که شاید دغدغههای نوجوانان بود ولی کسی سراغ آن نرفته بود.
-
۱۴۰۱-۰۵-۲۴ ۱۸:۱۲
گفت و گو با سیدعلی کاشفی خوانساری، اخرین سردبیر نشریه سروش نوجوان؛
سروش نوجوان در واقعیت و مجاز
خیلی سال است که صورت مساله مطبوعات عوض شده و آن نظام سنتی دیگر وجود ندارد. مجله کاغذی که منتشر میشود میوه یک درخت تناوری است که ریشه و ساقه و شاخه و برگ های فراوانی دارد اما نهایتا میوه آن میشود مجله کاغذی. در ایران یک نهاد نوجوانانه، یک باشگاه یا یک انجمن وجود ندارد که فعالیت هایی با محوریت نوجوانان شکل بگیرد.
-
۱۴۰۱-۰۵-۲۱ ۱۳:۴۱
«سایه» با هفتهزار سالگان سر به سر شد
یلدا ابتهاج فرزند هوشنگ ابتهاج بامداد چهارشنبه در صفحه شخصی اینستاگرام خود اعلام کرد که "سایه ما با هفت هزار سالگان سر به سر شد.»
-
۱۴۰۱-۰۵-۱۱ ۱۱:۴۰
به مناسبت چهلمین سالگشت درگذشت دکتر حمید عنایت
هگل در کلام نخستین مترجم
ترجمه های حمید عنایت از آثار فلسفی غرب هنوز از رساترین و زیباترین ترجمه های معاصر است . جملات شسته و رفته ، عبارات واضح و درعین حال محکم و متقن و بندهای سنجیده واندیشه انگیز ترجمه های او را متمایز می سازند .
-
۱۴۰۱-۰۵-۰۲ ۱۴:۱۹
انریکه دوسل/چگونه غرب دستاوردهای غیرغربیها را با نام مدرنیته به سرقت برد؟
اروپا، مدرنیته و اروپامحوری
اگر کسی مدرنیته اروپایی –فرایندی طولانی در طی پنج قرن- را بهعنوان فراهم شدن امکانهایی نو تلقی کند که حاصل محوریت اروپا در تاریخ جهان و شکلگیری تبعی تمامی دیگر فرهنگها بهعنوان حاشیه آن است، روشن میشود که علیرغم قومگرا بودن تمامی فرهنگها، قومگرایی مدرن اروپایی تنها نوع قومگراییای است که علیالظاهر و احتمالاً ادعای جهانشمولی میکند.
-
۱۴۰۱-۰۳-۲۶ ۱۵:۴۳
محمد زارع شیرین کندی؛
واپسین خدای مِه آلود هیدگردرافق فکری تاریک ما
به سبب شرایط و اوضاع و مقتضیات خاص جامعۀ فکری و فلسفی ما و زمینه و تاریخ نسبتا بلند کج اندیشی و کج فهمی در تفسیراندیشه های فیلسوف بزرگ آلمانی ، مارتین هیدگر ، ابراز هر گونه قول و نظری دربارۀ نسبت تفکر هیدگر با خدا و دیانت و آموزه های وحیانی ، در اینجا و اکنون ، بناگزیر به بیراهه ها و کژراهه هایی عجیب و غریب منتهی خواهد شد .
-
۱۴۰۱-۰۳-۱۱ ۱۱:۱۲
متن گفتگوی رسانه تصویری بهمن با بهزاد جامه بزرگ
مواجهه ما با غرب قاجاریزه است
برخورد ایرانیان با تفکر و تمدن غرب در یکصد سال اخیر مورد توجه اهل فکر و فلسفه بوده است. نویسندهی《گنگ خواب دیده》اما معتقد است که با وجود تحولات تاریخی، مواجههی ما با غرب چندان تفاوتی با گذشته نکرده است.
-
۱۴۰۱-۰۲-۲۴ ۱۱:۱۰
نگاهی گذرا به اجتهادات دینی پیرامون جایگاه زن در فضای فرهنگی جهان عرب| حیدر حبالله
در ابتدا بحث و گفت و گو در موضوع زن همواره بین دو جریان بوده است: جریان آزادی زن که متأثر از تجربه غربی است و در بسیاری از موارد خارج از چارچوب متون دینی و در مواردی خارج از اصل نگاه اسلامی به این موضوع میاندیشد و جریان دفاعی که به دنبال دفاع از مفاهیم اسلامیِ برخاسته از متون دینی و تجربه اجتماعی و عادات مردم است. ولی در مرحله بعدی بهویژه از یک چهارم پایانی قرن بیستم تا به امروز سه جریان را شاهد هستیم.
-
۱۴۰۱-۰۲-۲۴ ۱۰:۵۸
پرسش و پاسخ مکتوب با مازیار بهروز
تفاوت اصلی سوسیالدموکراسی با کمونیسم در دو محور اساسی جلوهگر شد. کمونیسم خواهان گذر از نظم سرمایهداری و ایجاد نظام شورایی (ولی در اصل سیادت حزب کمونیسم) بود و بنابراین لیبرالدموکراسی را مردود شناخته و «دیکتاتوری پرولتاریا» را جایگزین آن نمود.
-
۱۴۰۱-۰۲-۰۶ ۱۱:۰۰
اندرز به زمامداران باکو به بهانه برگزاری کنگره به اصطلاح آذریهای جهان؛
این نیل نشیمن نهنگ است
اکنون تهران برای هزارمین بار با پیامدهای تلخ ولی واقعی اقدامات دولت باکو در حمایت لخت و عریان از جریانهای جداییخواه بویژه با برگزاری کنگرهی به اصطلاح آذریهای جهان آنهم به این شکل تند و بیپروا در شهر شوشی، که خود روزگاری نه چندان دور بخشی از جهان ایرانی بوده و هنوز نیز نشانههای فراوانی از ایرانیگری بر پیشانی دارد، روبرو شده است. باکو در این راه به بیراهه رفته است. اما تردیدی نیست که در این رویارویی تهران نیز هیچ ابتکاری ندارد. سردرگم است. دریغ از کوچکترین واکنش. وزارت خارجه به محاق رفته است.
-
۱۴۰۱-۰۱-۲۹ ۱۷:۲۷
گزارشی از کتاب پیتر تروانی با عنوان «هایدگر و اسطورهی توطئهی جهانیِ یهود»
تجدید نظر در عسرت یک نظریه
اسیونال-سوسیالیسم در مقام یک جنبش سیاسی، علیالاصول این قابلیت را ندارد که در درون یک فلسفهی خاص جای بگیرد. با این حال، نباید فراموش کرد که هایدگر خود تلاش کرد تا ناسیونال-سوسیالیسم را به جنبشی فکری با مبنایی فلسفی بدل کند (مواجههی انسانِ تاریخی با نیهیلیسمِ تکنولوژیک). «دفترچهها» نشان میدهند که ظاهراً هایدگر با «مسئلهی یهود» نیز درگیر بود.
-
۱۴۰۱-۰۱-۲۰ ۱۴:۳۷
رضا مختاری اصفهانی/ به بهانه انتشار «گنگ خوابدیده»؛
گام نخست در مسیر شناخت غرب
نویسنده مواجهه ایران و غرب را به «برخورد» و «آشنایی» تقسیم کرده است. حاصل برخورد با غرب در صحنههایی چون جنگهای ایران و روس تبعاتی مانند قراردادهای استعماری داشت، اما آشنایی به فهمی هرچند ناقص از تمدن جدید غرب انجامید. اگر برخورد با غرب تبعاتی قهری داشت، اما آشنایی با آن، تلاشی بیشتر داوطلبانه بود و این تلاش در مأموریت یا مسافرت صورت گرفت...
-
۱۴۰۱-۰۱-۰۷ ۱۲:۳۲
به بهانه درگذشت رضا براهنی؛
معمای رازهای سرزمینی
"رازهای سرزمین من " هنوز هم کشف و آشکار نشده اند و هنوز هم باید از آن رازها نوشت و فاش شان کرد . براهنی ، شاید ، یک وجه را در یک برهه دید اما هزاران وجه دبگر آن سرزمین نادیده و نانوشته باقی مانده است
-
۱۴۰۰-۱۲-۲۸ ۱۲:۴۶
گفتوگو با مترجم کتاب «آنتونیو نگری: مدرنیته و انبوه خلق»
پرواز، خروج و برساختن امر مشترک با آنتونیو نگری
باید نگری را نامی برای یکی از مساعدترین خطوط پرواز در قلمروی تفکر و کنش انتقادی معاصر دانست که میتوان به مدد آن راهی سَفر خروج شد
-
۱۴۰۰-۱۲-۲۸ ۱۲:۴۵
گفتوگو با موسی اکرمی
آشتی دادن لیبرالیسم و عدالت اجتماعی
جایگاه جان رالز در فلسفه سیاسی و فلسفه اخلاق قرن بیستم تقریباً بینظیر است. او نامی بلند آوازه در گسترۀ لیبرالیسم سیاسی است که در این عرصه حتی شانه به شانۀ جان استوارت میل نیز میزند.
-
۱۴۰۰-۱۲-۲۳ ۱۱:۳۴
رندِ حافظ، زوربایِ کازانتزاکیس
رمان زوربای یونانی یکی از درخشانترین آثار نیکوس کازانتزاکیس ،نویسندۀ مشهور یونانی، است. قهرمان این رمان زوربا نام دارد.
-
۱۴۰۰-۱۲-۱۸ ۱۳:۰۵
صدای پای هگل در بام اندیشه ایران
در تاریخ باوری هگل روح ملی از حیات ملی شکل می گیرد و جبر ذاتی و درونی در طبیعت و روح اشیاء ، روح اجتماعی را بسط می دهد .
-
۱۴۰۰-۱۲-۱۳ ۲۰:۱۲
تأملاتی دربارۀ نسبت مفهوم رخداد در فلسفۀ بدیو و مقولۀ تروما در دستگاه روانکاوی لکان؛
فاعل اخلاق حقیقت و ترومای رخداد هنری
در این مقاله میخواهم دنبالهای از قضایا را درخصوص هنر و اخلاق و فاعلیت انسانی ترسیم کنم که از آرای رمانتیکها نشئت میگیرند و بدیو آنها را در قلب پروژه خویش جای میدهد. یکی از دلایلی که برای بدیو، مطالعات مربوط به هنر و اخلاق و فاعلیت اهمیت فراوانی دارد این است که کار او جدیترین کوششی است که فیلسوفی متعهد و پیگیر به عمل آورده تا فلسفهای منسجم و سازگار با بصیرتهای بنیادین روانکاوی لکانی بپروراند.
-
۱۴۰۰-۱۲-۰۸ ۱۲:۰۲
گفتوگو با سید صادق حقیقت
فیرحی؛ احیاگر فقه سیاسی
دکتر فیرحی مشارکت بسیار زیادی در اندیشهی سیاسی معاصر داشتهاند و اندیشهی سیاسی اسلامی در ایران بدون نام فیرحی شناخته شده نیست. اگر ما اصلاحگرایی در دین را اصطلاح عامی در نظر بگیریم، تفکّر دکتر فیرحی در این راستا قرار میگیرد
-
۱۴۰۰/۱۲/۰۳
ناصر تکمیل همایون از حالوهوای کلاس درس غلامحسین صدیقی میگوید؛
مرد آن است که پس از مرگ نامش زنده بماند
یک بار من اشتباه کردم گفتم سقراط در دادگاه فرمایشی آتن محکوم شد. آنموقع در روزنامهها، ترکیب «دادگاه فرمایشی» برای مصدق زیاد به کار میرفت. من چون مصدقی بودم، میخواستم از این واژه استفاده کنم. ایشان شدیداً پرخاش کردند و گفتند در آتن دادگاه فرمایشی نبود. دادگاه دموکراتیک بود و با نظام دموکراسی حاکم در آتن آن روز، سقراط را محکوم کردند.