شماره ۷۵ ماهنامه تخصصی اطلاع رسانی و نقد و بررسی کتاب ماه فلسفه منتشر شد.
مشهورترین روانشناس و بزرگترین فیلسوف نادره آمریکایی کسی نیست جز ویلیام جیمز. اندیشههای وی از چند جهت دارای اهمیت است. علیرغم جدایی تدریجی فلسفه و روانشناسی در دورانش، او گونهای از روانشناسی را بنیان نهاد که صبغه و رنگ و رویی فلسفی داشت و بعدها فلسفهای را پیریزی کرد که گزارهها و رویکردهای روانشناسانه در آن حضوری جدی داشت. جیمز، ذهن را در جریانی سیال و مداوم میدید و «خود» را از مقوله جوهر نمیدانست. او معتقد بود که «خود» (که به نوعی مترادف با نفس است)، متعلق آگاهی قرار نمیگیرد. جمیز میان: حس، ادراک، تخیل و باور، یک سیر طولی به تصویر میکشید که از احساس آغاز میشود و به باور میانجامد. رویکردی انتقادی به دیدگاههای فلسفی نسبت به مقوله جبر و اختیار نیز دارد: جمیز معتقد بود تصمیمگیریهای ما گونههای متفاوتی دارد که تنها گونهی نادری از آن مبتنی بر باور است. او توجیهی پراگماتیکی از مقوله اختیار بشر ارائه داد و ارزش زیستن و خوشحالی و ناراحتی از رخدادها را تنها با مختار دانستن انسان قابل توجیه میدانست.
روش او در ساحت معرفتشناسی، پراگماتیستی است. دستگاه معرفتی او مبتنی بر واقعیتهای تجربی است و در عین حال ارزشهای اخلاقی و دینی را با آغوش باز میپذیرد. از نگاه او صدق یا موافقت با واقع یعنی آنچه ما را به پیامدهای مفید و عملی میرساند.
این ماهنامه در بخش اول به پرونده ویلیام جیمز، زندگی، آرا و آثار، اصول روانشناسی، همچنین بقای ویلیام جیمز، نقد و بررسی کتاب تنوع تجربه دینی میپردازد. در بخش دوم که شامل نقد و بررسی است؛ به بررسی انتحال در مقاله تحلیل روشمند، دو قرائت از اصالت وجود ملاصدرا، کنش، سخن، فضا، گشتی در گلشن اسرار، نقد تکوین عقل عربی پرداخته است. در بخش سوم پرونده مکتب تفکیک به زیرمجموعه بررسی اشکالات بیان الفرقان به روش فلسفه و عرفان، اشارهای به دیدگاه مکتب تفکیک در باب معرفت بشری، آفرینش عالم از دیدگاه مکتب تفکیک، بررسی میشود. در بخش سخنرانی به سخنرانی رضا داوری اردکانی پیرامون وضع کنونی تفکر در ایران پرداخته است. در بخش گزارش به بازکاوی وضعیت فلسفه در ایران در روز جهانی فلسفه پرداخته و در انتها به جهان غرب مونا خسرویی میپردازد.
نظر شما