به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از خبرگزاری مهر؛ مراسم اختتامیه بیستمین دوره کتاب سال دانشجویی صبح امروز سه‌شنبه ۲۸ آبان در محل پژوهشکده فرهنگ و هنر و معمای جهاد دانشگاهی برگزار شد.

در این مراسم سید‌عباس صالحی معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی با اشاره به اینکه در بیان مناسبات میان دانشگاه و کتاب می‌توان دو بحث اصلی را دنبال کرد، اظهار داشت: نخستین موضوع این است که ببینیم دانشجو چقدر مطالعه دارد و چه اندازه به کتاب ابراز تعلق می‌کند و سرانه مطالعه غیر درسی او چقدر است و به طور کلی مطالعه چقدر در فضای دانشگاه راه دارد؟ باید ببینیم در کشور ما با چند میلیون دانشجو سرانه مطالعه چه اندازه تحت تاثیر فضای دانشگاه‌ها است؟

وی افزود: بحث دوم این است نسبت میان دانشجو با تولید کتاب در چیست؟ به نظر می‌رسد سلسله نشست‌های تجلیل از کتاب دانشجویی با این هدف صورت می‌پذیرد که رابطه میان دانشجو و تولید کتاب وجود دارد و باید تقویت شود. البته ما دو نوع نگاه به کتاب داریم. نخست کتابسازی و دیگری ساختن کتاب. کتابسازی موضوعی ساده است اما ساختن کتاب منطقی است که قواعد خاص خودش را دارد. این نکته مهم است که دانشجو را چطور می‌توان در ساختن کتاب فعال کرد. این مساله را باید در دو شاخه دنبال کرد. یکی مشارکت در تولید کتاب‌هایی که در حوزه فرهنگ مروج هستند و دیگر در تولید کتاب‌هایی که به تولید علم کمک می‌کنند چون دانشگاه به هر شکل  کانون تولید علم است.

معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: دانشگاه بدنه‌ای دارد که امروزه به برکت رشد تحصیلات تکمیلی در حال اضافه شدن دائمی هستند و این بدنه می‌تواند در فرآیند تولید علم و انتشار کتاب نقش بسزایی ایفا کند. اما اینکه با چه سازوکای درست به تولید کتاب می‌زنیم جای بحث دارد. به نظر من این جشنواره می‌تواند در زمینه و در کنار تجلیل نسبت به محتوای آثار نیز نوعی تحلیل محتوا  نسبت سنجی داشته باشد.

وی همچنین خواستار توجه به روزآمدی علمی، بومی‌گرایی کاربردی و ریشه‌گرایی در روند تولید علم در کشور شد.

طیبی: دولت سریعتر  متولیان تولید علم و فن‌آوری در کشور را  مشخص کند

در ادامه این مراسم حمیدرضا طیبی رئیس سازمان جهاد دانشگاهی در سخنانی با بیان اینکه یکی از شاخصه‌های تولید علم در یک کشور تعداد کتاب‌های تولید شده و استنادات انجام شده به آنهاست، گفت: در سال ۸۵ تا ۸۹ که مسئول جهاد بودم گفته میّ‌شد که در خیابان انقلاب و اطراف دانشگاه در گوشی به شما می‌گویند که برایت پایان نامه و کتاب و مقاله می‌نویسیم و امروز این مسئله مبدل شده به اعلامیه‌هایی که علنا در خیابان‌ها قابل رویت است. به نظر من علم فروشی حتی اگر از سوی یک محقق نیازمند هم صورت بپذیرد، جایز نیست و توسعه علمی کشور را زیر سوال می‌برد.

رئیس سازمان جهاد دانشگاهی ادامه داد: من این پدیده‌ها را به خاطر نبود نیاز واقعی در کشور برای تولید علم می‌دانم. تقاضا در کشور ما برای تولد مقاله انجام می‌شود و نه تولید علم و البته بخشی از تولیدات ما نیز برای پز دادن است. ما به دنبال سفارش برای تولید دانشی نیستیم که مشکلات مردم را حل کند؛ فن آوری برایمان موضوعی برای رفع نیاز نیست در حالی که فن‌آوی حاصل علم پیشرفته است و می‌تواند در جامعه و در میان مردم تاثیر بگذارد. برای علم باید تقاضا ایجاد کرد و این تقاضا حاصل نمی‌شود جز اینکه هر کاری در کشور جبنه علمی داشته باشد.

طبیبی ادامه داد: اگر در مقطعی بی‌تدبیری کردیم و تحریم‌ها به کشور تحمیل شد، امروز نباید درهای کشورمان را به سوی چین و بعدتر به سوی غرب باز کنیم. این حرکت دیگر انگیزه‌ای برای ما باقی‌ نمی‌گذارد تا در تولید فن‌آوری گام برداریم. توقع ما از دولت تدبیر و امید این است که کار و حرکتی جدی صورت داده و سریعا با تقسیم مسئولیت متولیان تولید علم و فن‌آوری در کشور را مشخص کند و از آنها بخواهد در این راه دست به تجاری‌سازی و تولید ثروت بزنند.

قرآن؛ الگوی آرمانی تولید کتاب

در این مراسم مهدی فیض معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی نیز در سخنانی اظهار داشت: معجزه پیامبر اکرم (ص) کتاب است و با معجزات سایر پیامبان تفاوت دارد و ماندگار شد تا بتواند نبوت پیامبر خاتم را اثبات کند. قرآن کریم الگویی کامل و آرمانی است که الگویی کامل برای تالیف کتاب فراهم می‌کند. پیامبر اکرم برای ایجاد قرآن ۲۳ سال زحمت کشید و ۸۰ جنگ را پشت سر گذاشت و در نهایت نیز مزدی برای ایجاد این کتاب نگرفت. این الگوی آرمانی ماست که باید به دنبال آن باشیم.

انتقاد از بی‌توجهی داخلی به پژوهشهای قرآنی خارج از ایران

مرتضی کریمی‌نیا برگزیده بخش علوم قرآنی این دوره از جشنواره نیز دیگر سخنران این مراسم بود که در سخنان خود به بی‌توجهی به موضوع پژوهش‌های قرآنی انجام شده در خارج از ایران اشاه کرد و گفت: سوالی که من به دنبال پاسخ آن هستیم، این است که آیا مطالعات قرآنی ما هویت جهانی دارد یا خیر؟ این سوال هم پاسخش بله است و هم خیر. بله، چون متخصصان غربی برای اطلاع از آخرین یافته‌های پژوهشی ما در حوزه علوم قرآنی به ما رجوع می‌کنند هر چند اندک و نه، چون ما در ایران چندان نیازی به مراجعه به پژوهشهای قرآنی صورت گرفته در خارج از کشور احساس نمی‌کنیم.

حجت‌الاسلام سیدمهدی تقوی رئیس سازمان قرآنی دانشجویان ایران نیز سخنران دیگر این مراسم بود که در سخنان خود به اشاره به نیاز به ایجاد تمسک به کتاب از سنین نوجوانی و کودکی در کشور گفت: این حرکت می‌تواند منجر به این شود که از همان دروان کودکی پرده‌های شک و تردید از مقابل چشم‌های ما برداشته شود.

وی تاکید کرد: ما نیاز به یک نوع بازسازی اندیشه داریم که بتوانیم بر مبنای آن همه چیزمان را بر مبنای قرآن تبیین کنیم و با محورتی قرآن جهان‌بینی خود را تازه کرده و حقیقت را به چهارچوب زندگی بیاوریم.

در این مراسم همچنین مدیر انتشارات خرسندی به عنوان یکی از ناشران تقدیر شده به بیان برخی از مشکلات ناشران دانشگاهی پرداخت.