به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از مهر، سیزدهمین جلسه از سلسله مباحث «تربیت اسلامی در آیینه روایات» توسط حجت‌الاسلام والمسلمین حمید مشهدی آقایی روز یکشنبه ۲۵خرداد در مسجد هفتاد دو تن مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی« سرچشمه» برگزار شد.
حجت‌الاسلام مشهدی آقایی در ادامه مباحث هفته‌های گذشته بیان کرد: در جلسات گذشته روایت " اَلوَلَدُ سَيِّدٌ سَبعَ سِنينَ وَ عَبدٌ سَبعَ سِنينَ و وَزيرٌ سَبعَ سِنينَ " از رسول اکرم(ص) در خصوص تربیت نقل شد، که به بررسی مراحل مختلف آن پرداختیم. در این روایت پیامبر اکرم(ص) تربیت فرزندان را به سه دوره ۷ سال تقسیم بندی فرمودند. دوره اول تا ۷ سالگی است که آن را آقا و سید نامیدند، دوره دوم از ۷ سالگی تا ۱۴ سالگی است که او را بنده و غلام خطاب کردند و مرحله آخر از ۱۴ سالگی تا ۲۱ سالگی است که او را وزیر نامیدند. در جلسات گذشته به دو دوره این روایت پرداخته و نکات مهم آنرا عنوان کردیم. در این جلسه قصد داریم نکات مهم در قسمت سوم را عنوان و بررسی کنیم.
وی ادامه داد: روایت مطرح شده در خصوص مراحل تربیت و اهمیت زمان در تربیت بوده و قاعده کلی را در این اصل بیان می‌کند. بخش سوم روایت در خصوص ۷ سال سوم زندگی فرزندمان است. مرحله ای که او را به مانند یک وزیر در کنار خود تصور کنیم. در روایات مختلف، این دوره به اشکال مختلف بیان شده است. امام جعفر صادق(ع) می‌فرمایند: "در ۷ سال سوم زندگی فرزندانتان به آنها حلال و حرام را بیاموزید." امیرالمومنین(ع) نیز فرمودند: "باید فرزندانتان را در این دوره به کار بگیرید، باید از آنها کار خواسته شود." و در جایی دیگر امام صادق(ع) فرمودند: " در این مرحله فرزندان را ملازم خود قرار دهید." امام والدین را صاحب تجربه دانسته و خواسته که فرزند را در این دوره کنار خود حفظ کنند تا از تجربیات شما در زندگی درس آموخته و استفاده کند. در روایات متعدد از عبارات استخدام، ملازم، تعلیم حلال و حرام و وزارت استفاده شده که باید در این دوره در تربیت فرزند از آنها استفاده شود.
معاون فرهنگی مرکز رسیدگی به امور مساجد بیان کرد: این دوره را دوره جوانی می‌نامند. البته ما دو دوره جوانی داریم. دوره اول از ۱۴ تا ۲۱ سال و دوره دوم از ۲۱ تا ۲۹ سال است. امام صادق(ع) می‌فرمایند: " انسان از سی سال که بیشتر شد میانسال است و در چهل سالگی شیخ." در کشور ما از زمان بلوغ تا ۳۰ سالگی را دوره جوانی می‌نامند. اما در تربیت اسلامی ابتدای این دوره را دوره جوانی می‌نامند. ما در این دوره از جوان بسیار انتظار و توقع داریم. امیرالمومنین(ع) فرمودند: "جوانان را امر کنید به بحث و جدال." حضرت کسانی که در سن میانسالی هستند را به تفکر و بالاتر از آن را به سکوت دعوت کرده‌اند. باید دانست در این دوره باید جوان به آموختن علم و مهارتهای عملی بپردازد و در امر آموزش کوشا باشد. امام صادق(ع) فرمودند: " دوست دارم جوانان را یا در حال آموزش و یا در حال آموزش دادن ببینم. اگر غیر از این دوحالت باشد کوتاهی کرده و گناه کرده‌اند و اگر گناه مرتکب شوند اهل جهنم خواهند شد."
وی در ادامه سخنانش اظهارداشت: دل جوان مانند زمین آماده و مستعد است. در این دوره قلب شان رقیقتر، سرعت آنها به سمت خیر بیشتر و ذهنشان تیزتر است. امیرالمؤمنین(ع) می‌فرمایند: " اگر نیاز پیدا کردید به مشورت ابتدا از جوانان آغاز کنید. آنها ذهنشان تیزتر است، بهتر است ابتدا از جوانان مشورت بگیریم سپس از میانسالان و در نهایت از کهنسالان. در نهایت آراء آنها را جمع و بهترین را سنجیده و انتخاب کنید." در این دوره به جوان وزیر گفته می‌شود در واقع وزیر کسی است که رای آن مسموع و قابل استفاده است. نباید او را از خود دور کنیم. نظر او را در امور مختلف باید جویا شویم. وزیر استقلال عمل نداشته و فقط نظرش را می‌گوید. در خصوص نظریات وزیر تنها امیر است که تصمیم می‌گیرد. قلب پاک و ذهن فعال از خصوصیات یک وزیر و مشاور خوب است که یک جوان دارای آن است. جوان در این دوره توقع بی احترامی و پرخاشگری از سوی والدین را ندارد.
این پژوهشگر دینی در بخش پایانی سخنان خود در خصوص محورهای اصلی این دوره گفت: چند نکته مهم در این دوره مطرح است. ابتدا اینکه فرزند در دوره جوانی که دوره حرارت اوست، فرمانبرداریش چگونه است؟ وزیر مطیع و تابع بی‌چون و چرای حاکم است. او باید حرفش را بزند و امیر گوش کند، باید مستقلا نظرش را بیان کند ولی مستقلا عمل نکند. جوان در این دوره در استقلال و اغناء واقع شده است. نکته دوم در خصوص تقاضاهایی که در این دوره دارد است. خواسته‌های آنها در این دوره شده و این تقاضاها نسبت به دوره‌های قبل قویتر و جدیتر و همراه با بیان است. ما در ابتدا حق نداریم نظر او را رد کنیم. اگر فرزند جوان شما آمد تا صحبتی کند به او گوش دهید، ولی اگر نیامد خود از او بخواهید تا این کار را انجام دهد. باید با جوان مباحثه کرد و هرگز با او مناظره نکرد. اگر خواسته‌ای داشت که انجامش در توان شما نبود با او مخالفت کنید و او را وادار به تمکین کنید. ولی در نهایت چیزی شبیه به خواسته او را برایش اجابت کنید تا تمکین کردن برایش بی اجر نمانده و تشویق به این کار شود.
سلسله جلسات «شرح و تفسیر روایات کلیدی تربیتی» با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین آقایی، یکشنبه هرهفته قبل از نماز مغرب و عشاء در مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی«سرچشمه» به آدرس: میدان بهارستان، نرسیده به چهارراه سرچشمه، خیابان شهید صیرفی پور برگزار می‌شود و شرکت برای عموم در این جلسات آزاد است.
نظر شما