همایش حکیم هزاره‌ها اول شهریور در همدان برگزار می‌شود

همایش حکیم هزاره‌ها، بزرگداشت شیخ‌الرئیس، بوعلی‌سینا روز اول شهریورماه 1401 با حضور ابن‌سیناپژوهان در همدان برگزار می‌شود.

شریعتی؛ جامعه شناسی یا متکلم؟

اساسا مفهوم هویت چندرشته‌ای یا میان‌رشته‌ای یعنی لزوما نه تاریخ است، نه جامعه‌شناسی، نه اسطوره‌شناسی و نه علم سیاست. امروز شریعتی در فضای روشنفکری دینی بیش از آنکه جامعه‌شناس باشد، متکلم است. شریعتی از همه گفتمان‌ها کمابیش تاثیر پذیرفته است.

گفت و گو با سیدعلی کاشفی خوانساری، اخرین سردبیر نشریه سروش نوجوان؛

سروش نوجوان در واقعیت و مجاز

خیلی سال است که صورت مساله مطبوعات عوض شده و آن نظام سنتی دیگر وجود ندارد. مجله کاغذی که منتشر میشود میوه یک درخت تناوری است که ریشه و ساقه و شاخه و برگ های فراوانی دارد اما نهایتا میوه آن میشود مجله کاغذی. در ایران یک نهاد نوجوانانه، یک باشگاه یا یک انجمن وجود ندارد که فعالیت هایی با محوریت نوجوانان شکل بگیرد.

مبانی علامه طباطبایی در اصول فقه بررسی می‌شود

انجمن علمی فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی (ره) نشست مجازی «بررسی مبانی علامه طباطبایی (ره) در اصول فقه» را برگزار می‌کند.

تراویدن راز ازلی

متن پیشرو صورت منقح و گزیدۀ گفتگوی مهرداد مهرجو با سروش دباغ دربارۀ پروژۀ فکری عرفان مدرن با عنوان تراویدن راز ازلی است. این گفتگو می‌توانست از آنچه هست، مفصل‌تر باشد. اما بنظر از آنجا که به اصول بنیادین آن پروژۀ فکری پرداخته است، می‌تواند در حد خویش به کار اهل تحقیق بیاید، چه آنان که با عرفان مدرن سروش دباغ هم‌داستانند و چه آنان که در مقام نقد آن قرار دارند.

جابه‌جایی برخی واژه‌ها در خوانش‌های جدید الواح هخامنشی

عبدالمجید ارفعی معتقد است: متاسفانه شاهد تغییراتی در خوانش الواح هخامنشی هستیم که برخی از واژه‌ها را با معنای واژه‌ای دیگر عوض می‌کنند و شیوه خوانش نیز نشان دهنده‌ی نا آشنایی درست با شیوه‌ی نگارش ایلامی به خط میخی میان دو رودی است.

فلسفه عملی ایمانوئل کانت در گفت‌وگو با منوچهر صانعی دره‌بیدی

ایمانوئل کانت (1804-1724)، فیلسوف بزرگ آلمانی در میان فلسفه دوستان و اهل فرهنگ ایران نامی آشناست و بسیاری از آثارش به فارسی ترجمه شده است. فلسفه کانت، بدون تردید مهم‌ترین فلسفه عصر جدید و دارای ابعاد و جنبه‌هایی متکثر و گوناگون است. در ایران البته بیشتر به فلسفه نظری او به ویژه کتاب سترگ نقد عقل محض توجه شده است.

به مناسبت چهلمین سالگشت درگذشت دکتر حمید عنایت

هگل در کلام نخستین مترجم

ترجمه های حمید عنایت از آثار فلسفی غرب هنوز از رساترین و زیباترین ترجمه های معاصر است . جملات شسته و رفته ، عبارات واضح و درعین حال محکم و متقن و بندهای سنجیده واندیشه انگیز ترجمه های او را متمایز می سازند .

تاریخ صفویه بدون پژوهش در آرشیو عثمانی بی‌فایده است

حسن حضرتی گفت: استانبول برای ایرانیان در دوره قاجار یکی از کانون‌های مهم تجددخواهی و نوگرایی است. این شهر به ویژه در عصر مشروطه‌خواهی، برای احرار و اصلاح‌گران ایرانی حکم خانه دوم را داشت، در امان و دور از آزار و ستم دولت ایران، تاجران بازرگانان، روزنامه‌نگاران و احرار زیادی در این شهر پناه گرفته‌اند.

تفاوت نشانه‌شناسی شناختی با سایر شاخه‌های نشانه‌شناسی در چیست

یک استاد دانشگاه گفت: نشانه‌شناسی شناختی به چگونگی معنا یافتن نشانه‌ها در هنر و زبان می‌پردازد و این تفاوتش با سایر شاخه‌های نشانه‌شناسی است.

نیازمند علم روزآمد، مبتنی بر نیازهای جامعه خود هستیم

علیرضا صدرا در نشست بررسی افکار و اندیشه‌هایش گفت: امروز نیازمند علم روزآمدی مبتنی بر نیازهای جامعه خود هستیم.

گفت‌وگو با مهدی جمشیدی درباره فلسفه اسلامی و چالش‌های پیش رو

بعد از«فارابی» یا مثلا بعد از«خواجه نصیر» حکمت عملی متوقف شد. حکمت عملی یعنی فلسفه‌ورزی در مورد عالم علم و این یک سوال جدی است که چرا بعد از فارابی به این وجه از فلسفه اسلامی پرداخته نشد؟

انریکه دوسل/چگونه غرب دستاوردهای غیرغربی‌ها را با نام مدرنیته به سرقت برد؟

اروپا، مدرنیته و اروپامحوری

اگر کسی مدرنیته اروپایی –فرایندی طولانی در طی پنج قرن- را به‌عنوان فراهم ‎شدن امکان‎هایی نو تلقی کند که حاصل محوریت اروپا در تاریخ جهان و شکل‌گیری تبعی تمامی دیگر فرهنگ‌ها به‌عنوان حاشیه آن است، روشن می‎شود که علی‎رغم قوم‎گرا بودن تمامی فرهنگ‎ها، قوم‎گرایی مدرن اروپایی تنها نوع قوم‎گرایی‎ای است که علی‎الظاهر و احتمالاً ادعای جهان‎شمولی می‎کند.

جهاد اکبر زبان فارسی

سید محمدعلی جمال‌زاده (۱۳۷۰-۱۲۷۶)، امروز بیش از هرچیز با مجموعه داستان «یکی بود و یکی نبود» به یاد آورده می‌شود. اما او که عمری طولانی داشت و سال‌های زیادی از زندگی‌اش را در اروپا سپری کرد، فعالیت‌های متعددی داشت که کم‌وبیش مغفول مانده است.

عرفان تطبیقی درگفت‌وگو با دکتر همایون همتی - بخش اول

عرفان، شناخت خداوند و شئون و تجلیات او از طریق علم حضوری و معرفت شهودی است که دو ساحت نظری و عملی یعنی چشیدن و تجربه دارد. عرفان مختص قوم و فرهنگ خاصی نیست و لذا می‌تواند با روشهای متنوع، بین مفاهیم، سنتهای عرفانی، عارفان و روشهای سیر و سلوکشان، به منظور تعمیق فهم شناخت و مفاهمه با دیگر سنتها مورد مقایسه و سنجش قرار گیرد.

کتابی درباره دلوز و اسپینوزا/ در اثنای فاجعه اندیشه به چه کار می‌آید؟

جهان اسپینوزا کتابی درباره دلوز و اسپینوزاست و آغاز کردن آن با این نقل قول از آدورنو تنها به این منظور است که از بطن فاجعه شروع کنیم، از بحران اینجا و اکنون، از ارتباط اندیشه و سیاست و این دغدغه که در بحبوحه فاجعه‌ها یک کتاب فلسفی دیگر به چه کار می‌آید.

نشست «تاریخ هگلی» برگزار می‌شود

کانون اندیشه جوان جمعه ۳۱ تیر در گفتگوی زنده مجازی موضوع «فلسفه تاریخ از منظر هگل» را در نشست‌های تاریخ هگلی به بحث می‌گذارد.

مردی به‌سانِ رود / علی همدانی

دکتر محمّدحسن گنجی در ٢١ خرداد ١٢٩١ در بیرجند چشم به جهان گشود و در ٢٨ تیر ١٣٩١ در تهران بر اثر حادثه ‏ای دیده از جهان فروبست. وی در طول صد سال زندگی خود به‌سانِ رود هرکجا که روان می‏گشت سرچشمۀ خیر و برکت بود و نزد بستگان و دوستان و به نیک‌نفسی و خیرخواهی شهره بود و هرکس در دیدار نخست با او تحت تأثیر سجای اخلاقی وی قرار می‏گرفت.

جلال‌الدین همایی استاد بزرگ تاریخ و فرهنگ ایران

جلال‌الدین همایی در سحرگاه شب چهارشنبه ۱۳ دی‌ماه سال ۱۲۷۸ در اصفهان به دنیا آمد. پدرش میرزا ابوالقاسم محمد نصیر متخلص به طرب و جدش ملا محمدرضا همای شیرازی هر دو از شعرا و دانشمندان معروف عصر خود بودند.

کوزلک درکی از مدرنیته می‌دهد که کم‌تر سویه‌های ایدئولوژیک و روشنفکرانه دارد

کوزلک مفهوم بحران را یکی از مفاهیم اساسی در دوران جدید می‌داند که بسطی فزاینده یافته و زیست جهان مدرن را تسخیر کرده است. او با تاریخ‌نگاری این مفهوم، نشان می‌دهد زیست انسان مدرن اروپایی چگونه با مفهوم بحران درهم تنیده است. لذا، او مفهوم بحران را یکی از نشانه‌های مدرنیته می‌داند

در معرض خطر انقراضی دیگر؛ آیا به پایان تاریخ نزدیک شده‌ایم؟

به قوّت علم تجربی در مهار طبیعت و سُنبه پرقوّت و فشار فناوری‌های مدرن خود بر جغرافیای طبیعی به طرز اغراق آمیز، نازیده‌ایم و همچنان می‌نازیم و می‌بالیم... آیا به پایان تاریخ نزدیک شده‌ایم؟

زیستن در دروغ و فریب!

کمونیست‌ها از سال ۱۹۴۸ تا ۱۹۸۹ در چکسلواکی قدرت را در دست داشتند و با نفرت‌پراکنی و خشونت‌ورزی و تکیه بر دروغ و فریب، خسارت‌های فراوانی به مردم و سرمایه‌های کشور وارد آوردند. تنها در دوره‌ای کوتاه، یعنی از ۵ ژانویه ۱۹۶۸ تا ۲۱ آگوست ۱۹۶۸ که الکساندر دوبچک قدرت را در دست داشت، مجالی برای آزادی و رهایی از خفقان و رخوت در آن کشور ایجاد شد که آن دوره را «بهار پراگ» می‌خوانند.

پسامارکسیسم؛ قلمرو جدید نظریه سوژه انقلابی مارکس

در این کتاب استدلال می‌شود که در کانون نظریات هر یک از این متفکران، نظریه سوژه انقلابی مارکس همچنان حضور دارد و با این حال نظریه هریک از آنها به تدریج از مارکس دور شده و به قلمروی وارد شده که شاید بهتر باشد آن را پسامارکسیسم بنامیم.

رئالیسم و ایدئالیسم از منظر علامه طباطبایی

چهارمین کرسی از سلسله کرسی‌های ترویجی «علامه طباطبایی، حکمت عملی و علوم انسانی» با عنوان «رئالیسم و ایدئالیسم از منظر علامه طباطبایی» در روز چهارشنبه ۲۲ تیر ساعت ۱۰ صبح به صورت حضوری و مجازی برگزار می‌شود.

شبِ رضا منصوری برگزار می‌شود

شب رضا منصوری از سلسله نشست‌های شب‌های بخارا، دوشنبه ۲۰ تیر در مجموعه‌ فرهنگان فرشته برگزار می‌شود.

۸۹سالگی مردی که زبان آسان را بی‌ارزش می‌داند

فیلسوفی‌ست که می‌گوید زبان با شعر به‌وجود می‌آید، رضا داوری اردکانی اما معتقد است که زبان، اصلی دارد که به‌راحتی آن را متوجه نمی‌شویم و زبانی که به‌راحتی فهمیده نمی‌شود ماندگار است، مثل شعر حافظ.

اعتمادی نیا: سهروردی در باب تناسخ ندانم‌انگار بوده است

هفدهمین نشست از مجموعه درس‌گفتارهایی درباره‌ی سهروردی به «سهروردی و انگاره‌ی تناسخ» اختصاص داشت که با سخنان دکتر مجتبی اعتمادی‌نیا چهارشنبه ۸ تیرماه برگزار شد. اعتمادی‌نیا در این نشست درباره چیستی تناسخ، سپس به دیدگاه و نظرگاه سهروردی درباره تناسخ در آثارش پرداخت. پس از آن به دیدگاه در باب تناسخ بر اساس آنچه در کتاب حکمت‌الاشراق آورده است اشاره کرد و در پایان نیز به نتیجه‌گیری موارد ذکر شده پرداخت.