به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از فارس؛ حمیدرضا آیت‌اللهی رئیس پژوهشکده علوم انسانی در مناظره «امکان یا امتناع علوم انسانی اسلامی» به عنوان نماینده گروه موافق اسلامی شدن علوم انسانی در مقابل صادق زیباکلام گفت: حدود ۲ سال قبل به شدت موافق مطرح شدن این بحث در دانشگاه علامه طباطبایی بودم که متاسفانه حجت‌الاسلام شریعتی رئیس سابق این دانشگاه با این مسئله مخالفت کرد.

وی در ادامه با اشاره به لزوم بیان علمی موضوع اسلامی شدن علوم انسانی افزود: بنده با برگزاری سمینارها و همایش‌ها در این زمینه مخالفم و از امروز مخالفت خودم را با همایش هفته آینده در این راستا اعلام می‌کنم. چرا که معتقدم این گونه راه حل‌ها به این شکل فایده‌ای ندارد و چنین مسائلی باید به صورت علمی تحلیل شود.

آیت‌اللهی همچنین در مخالفت با عنوان این مناظره به شکل امکان یا امتناع علوم انسانی اسلامی خاطرنشان کرد: بنده با عنوان انتخاب شده برای این مناظره نیز مخالفم چرا که معتقدم به جای استفاده از لفظ امتناع می‌توانم از لفظ ضرورت استفاده شود چرا که خود امکان معنای امتناع را نیز در خود دارد اما مسئله ضرورت چیز دیگری است.

وی ادامه داد: باید بگویم استفاده از علوم انسانی اسلامی نیز لفظ صحیحی نیست و موضوع باید به صورت علوم انسانی با رویکرد اسلامی و حتی ایرانی مطرح شود و ما برای اینکه علوم انسانی با رویکرد اسلامی داشته باشیم راه‌حل‌های متعددی داریم که بعضی از آنها در جامعه ما موفق و برخی ناموفق بوده‌اند.

رئیس پژوهشکده علوم انسانی در مقابل موضع‌گیری‌های صادق زیباکلام در رابطه با موضوع انتخاب شده برای این مناظره بیان داشت: دوست داشتم در یک جمع علمی یک بحث علمی در این رابطه وجود داشته باشد نه بحث‌های ایدئولوژیک با گرایش‌های سیاسی.

آیت‌اللهی افزود:‌ یکی از تجربه‌های موفق علوم انسانی اسلامی در برنامه انقلاب فرهنگی بوده است و اتفاقا موفق نیز عمل کرده است. آقای زیباکلام معتقدند که در طول ۳۰ سال حاکمیت انقلاب اسلامی حتی یک خط در علوم انسانی اسلامی نداریم اما بنده حاضرم ۱۰۰ هزار مقاله در زمینه علوم انسانی اسلامی معرفی کنم. با این حال شاید آن چیزی که مدنظر مخالفان علوم انسانی اسلامی است، مدنظر ما نباشد و این به این مسئله برمی‌گردد که علوم انسانی در رویکرد اسلامی در حقیقت چه معنایی دارد.

وی افزود:‌ممکن است در این زمینه عده‌ای خطا کرده باشند اما این بدان معنا نیست که علوم انسانی اسلامی اصلا وجود نداشته و کاری در این زمینه صورت نگرفته باشد.

آیت‌اللهی همچنین خاطرنشان کرد: بحث علمی در اینجا این است که آیا از نظر علمی وجود یک علوم انسانی اسلامی امکان‌پذیر است یا خیر، موضوع علمی است و هیچ ضرورتی وجود ندارد که اسم از افرادی مانند آقای سروش بیاید یا مثال‌های تاریخی در این زمینه بیاید. بحث من علمی است و دلم می‌خواهد پاسخ آنها علمی داده شود. چرا که در اینجا منطق بحث مهم است.

رئیس پژوهشکده علوم انسانی با اشاره به شکل‌گیری نهضت تفکر غیراروپا محور در دنیا و بخصوص اروپا تصریح کرد: در حال حاضر در دنیا نهضتی شکل گرفته که با عنوان طرز تفکر غیراروپا محور در علوم مختلف فعالیت می‌کند و این مسئله بخصوص در حیطه‌های آمریکای لاتین و حتی خود آمریکا نیز وجود دارد. بنابراین با این طرز تفکر ضرورت دارد یک نوع علوم انسانی که برخواسته از فرهنگ خودمان است داشته باشیم.

وی در پاسخ به ادعای زیباکلام در رابطه با شکل‌گیری علوم انسانی اسلامی پس از اتفاقات ۲۲ خرداد ۸۸ تصریح کرد: فرض کنید که این مسئله بعد از ۲۲ خرداد ۸۸ شکل گرفت اما واقعیت اینجاست که کلید مطرح شدن علوم انسانی اسلامی به عنوان یک ضرورت از ۶ ماه قبل از ۲۲ خرداد زده شده بود و بنده جزو اولین کسانی بودم که مشکل علوم انسانی و طولانی شدن روند بازنگری آنها را مطرح کرده بودم.

آیت‌اللهی با اشاره به سه مشکل اصلی علوم انسانی تاکید کرد: اولین ایراد علوم انسانی ما این است که سال‌ها به روز نشده‌اند و اغلب سرفصل‌ها مربوط به ۳۰ سال قبل هستند و نکته جالب اینجاست که حتی در عرض این ۳۰ سال کسی این جزوات درسی را تایپ نکرده است بلکه هر سال از روی جزوات دست‌نویس کپی گرفته شده و به صورت بی‌کیفیت در اختیار دانشجویان گذاشته شده است.

وی افزود: مشکل اینجاست که سرفصل‌های موجود مهارت‌افزا نیستند و نقش کارکردی علوم انسانی به شدت پایین آمده است و در نهایت ایراد سوم این است که علوم انسانی فعلی با فرهنگ جامعه ما سازگار نیست.

رئیس پژوهشکده علوم انسانی با اشاره به شرکت همه اساتید کشور در نظرسنجی مربوط به اسلامی شدن علوم انسانی تاکید کرد: همه اساتید کشور در قالب نظرسنجی‌هایی با ۴۰ سوال اعلام کردند که سرفصل‌های فعلی مشکل ندارند و نظرات از طریق همین اساتید جمع‌آوری شدند.

وی ادامه داد: با همه اینها بنده اعتراضات افرادی مثل آقای زیباکلام برکت می‌دانند چرا که به واسطه این اعتراضات می‌توانیم یک انقلاب علمی در کشور ایجاد کنیم.

آیت‌اللهی ادامه داد: بنده بسیار علاقمندم تا نظرات مخالف خودم را بشنوم و از این انتقادات استفاده کنم اما اینکه می‌گویند علوم انسانی به زور حکومت می‌خواهند اسلامی شوند و مدعی هستند اسلامی شدن علوم انسانی یک دستور حکومتی است و در مقابل روند تغییرات علوم انسانی در غرب را طبیعی می‌دانند از اساس نادرست است. چرا که این نتیجه‌گیری حاصل نظرسنجی از ۳ هزار و ۱۲ استاد در سراسر کشور است.

وی افزود: این کار به صورت کاملا دموکراتیک  صورت گرفته که هیچ گاه در غرب وجود نداشته پس اینکه ارائه تفکرات در غرب طبیعی است و در ایران ناشی از دستورات حکومتی است، یک توهین بزرگ به اساتید است.

آیت‌اللهی در پایان تاکید کرد: سؤال من از آقای زیباکلام این است که آیا پرتال علوم انسانی که پر از مقالات مختلف از همه اساتید است و حتی خود آقای زیباکلام در آن مقالاتی دارد وابسته به حکومت است؟ اینها همه دلایلی است که بنده اسلامی شدن علوم انسانی و بازنگری در سرفصل‌های آن را یک ضرورت می‌دانم.