به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از فارس؛ عبدالحسین خسروپناه رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در اولین نشست تخصصی مکتب آزاداندیشی در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، گفت: اگر می‌خواهیم خردورز باشیم و اگر می‌خواهیم در این راستا حمایت شویم، باید دیدگاه‌های مختلف را استماع کنیم.

وی افزود: آزاداندیشی هدف نیست بلکه مقدمه شنیدن است، البته غایت آن بحث هدایت، رشد و خردورزی است.

خسروپناه در ادامه خاطرنشان کرد: آزادی تفکر از اهداف انقلاب اسلامی است که هدف نهایی آن رسیدن به تمدن‌سازی اسلامی است.

رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در توضیح مقصود از اندیشه آزاد اظهار داشت: آزادی اندیشه یک سری موانع خاص دارد که گاهی اجازه اندیشیدن نمی‌دهند. الزاما هر بیان اندیشه‌ای، اندیشه نیست و برای درست اندیشیدن نیاز به کنار رفتن موانع است.

خسروپناه با بسته‌بندی موانع بر سر راه آزاداندیشی تاکید کرد: بر سر راه آزاداندیشی 3 نوع مانع وجود دارد که اولین مورد آن موانع اجتماعی و فرهنگی است که از آن تحت عنوان استبداد فرهنگی نیز تعبیر می‌شود.

وی در ادامه گفت:‌ بنده وقتی تحقیقی انجام می‌دهم در مرحله بعد آن را در چند نوبت تدریس می‌کنم و متوجه می‌شوم که در بیان این تحقیق بحث پخته‌تر می‌شود، پس می‌توان اینطور نتیجه‌گیری کرد که حاصل گفت‌وگوها تکمیل تفکرات است.

رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران ادامه داد: اینکه فرهنگ یک جامعه اجازه ظهور و بروز نداشته باشد، جامعه به بلوغ نمی‌رسد و ابهامات برطرف نمی‌شود اما اگر موانع اجتماعی برطرف شوند، دانش‌دین‌داری و معرفت دینی قوام پیدا می‌کند.

حجت‌الاسلام خسروپناه همچنین مانع دوم بر سر راه آزاداندیشی را موانع سیاسی بیان کرد و در این رابطه گفت: گاهی یک حزب سیاسی حاکمیت پیدا می‌کند و برخلاف آزادی بیان از بیان نظرات حزب مخالف جلوگیری می‌شود، بنابراین این یک مانع استبدادی در سیاست است.

وی تاکید کرد: اگر بازی‌های سیاسی وارد محافل علمی شود، اجازه آزاداندیشی داده نمی‌شود.

حجت‌الاسلام خسروپناه مانع سوم بر سر راه آزاد اندیشی را موانع معرفتی عنوان کرد و ادامه داد: یکی دیگر از موانعی که جلوی پیشروی آزادی اندیشه را می‌گیرد، موانع معرفتی است. اگر کسی منطق معرفتی آن موضع را نداشته باشد، یک هرج و مرج در صورت‌های ذهنی شکل می‌گیرد و آزاداندیشی زیر سوال می‌رود. بنابراین هر بیانی اندیشه نیست و هر آزادی بیانی به معنای آزادی اندیشه نیست. اما این به آن معنا نیست که در آزادی بیان پیش‌داوری کنیم.

رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران با تاکید بر رعایت اخلاق، اذعان داشت: آزادی بیان حتی در ماده 19 منشور حقوق بشر تاکید و رعایت اخلاق دارد. این نشان می‌دهد که حتی منابع سکولار نیز که فاقد ارزش‌های دینی هستند، عدم رعایت اخلاق در آزادی بیان را نقد می‌کند.

حجت‌الاسلام خسروپناه در توضیح بهترین کرسی‌های آزاداندیشی تصریح کرد: بهترین کرسی‌های آزاداندیشی آن است که همراه با نقد و مناظره باشد. آزادی بیان و اندیشه، مقدمه تولید علم و تولید علم، مقدمه پیشرفت جامعه و در نهایت تمدن‌سازی است.

وی با تاکید بر نیاز به بازنگری در روش‌شناسی علوم، خاطرنشان کرد: بازنگری در روش‌شناسی علوم نیاز مهم امروز در پیشرفت مکتب آزادی اندیشه است، باید روش‌شناسی به تفکیک رشته‌های مختلف انجام شود و ما اگر بخواهیم آزاداندیشی به تولید علم منجر شود، باید تکلیف روش‌شناسی را مشخص کنیم.

وی ادامه داد: برخی سرفصل‌ها مربوط به 25 یا 30 سال پیش‌ است، پس سؤال اینجاست که ما با چه چیزی و در چه سرفصل‌هایی می‌خواهیم آزاداندیشی داشته باشیم.

رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران با تاکید بر تقویت انجمن‌های علمی تصریح کرد:‌ نیاز مهم امروز در محافل آزاداندیشی این است که گرایش‌های مختلف انجمن‌های علمی را راه بیاندازند و این انجمن‌ها به صورت جدی از سوی وزارت علوم تقویت شوند.

حجت‌الاسلام خسروپناه همچنین با بیان اینکه تحول در فرهنگستان علوم یک نیاز ضروری در بحث آزاداندیشی به شمار می‌رود، گفت: با همه ارادتی که به مسئولان فرهنگستان علوم دارم، باید بگویم که فرهنگستان در طول سال‌های انقلاب وظیفه خودش را در زمینه فراهم‌سازی شرایط برای تولید علم بخوبی انجام نداده است.

وی افزود: بسته بودن فضا و تبدیل شدن فرهنگستان به یک حزب خاص خطرناک است.

وی در پایان تاکید کرد: فرهنگستان باید کرسی‌های آزاداندیشی را تقویت کند، آن زمان است که می‌توانیم از آزاداندیشی سخن بگوییم و آن را زمینه تولید علم، پیشرفت جامعه و تمدن‌سازی بدانیم.