به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از شبستان؛ نشست "اخلاق کانتی" شنبه، ۲۷ مهرماه، با حضور علی‌محمد صابری، استاد گروه فلسفه مجتمع آموزشی تربیت دبیر پیامبر اعظم(ص) و شهین اعوانی، عضو هیات علمی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در سرای اهل قلم خانه کتاب برگزار شد.
بر پایه این گزارش، شهین اعوانی، عضو هیات علمی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، در این نشست طی سخنانی با بیان اینکه اخلاق حیطه‌ای مختص به انسان است، اظهار کرد: هیچ موجودی به جز انسان در این جهان نیست که موجودیت اخلاقی داشته باشد و این مساله در آثار فیلسوفان مختلفی از جمله کانت بیان شده است.
اعوانی در ادامه با گریز به جایگاه و نسبت اخلاق با انسان از دیدگاه کانت گفت: اساسا از نظر این فیلسوف جهان محسوس و معقول دارد، کانت معتقد است جهان محسوس از شرح پدیدار یا اگزیستانس برخوردار است که از این نظر کانت به انسان‌شناسی تجربی نظر دارد، مثلا او میگوید انسان‌شناسی جغرافیایی برخاسته از انسان‌شناسی تجربی است و بخشی از اعمال انسان در زندگی از این حوزه منبعث می‌شود بنابراین بر اساس این مولفه است که خصوصیاتی بر انسان عارض می‌شود.
وی افزود: جهان معقول یا روحی از نظر کانت ویژگی‌های خاصی دارد از جمله اینکه به زعم این فیلسوف اختیار در این گستره به انسان تعلق میگیرد ضمن آنکه اخلاق بیشتر در جهان معقول وجود دارد.
اعوانی اتصریح کرد: از نگاه کانت انسان بالذات اخلاق را می‌طلبد، بنابراین کانت سه بخش را برای اخلاق ارایه می‌کند از جمله ایتیک، مورال و اخلاق متعارف، همچنین کانت در بیان حقیقت ذات انسان نیز از سه تعبیر وجدان، حال و هوا داری و روح سخن میگوید که هر سه این اصطلاحات از کلیدی‌ترین نمونه‌های مباحث اخلاقی کانت است.
عضو هیات علمی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در ادامه به مفهوم تکلیف و وظیفه در افکار کانت اشاره کرد و ادامه داد: به زعم کانت وجدان آگاهی است که برای ما تکلیف را به‌همراه می‌آورد، البته وجدان در اینجا و از دیدگاه کانت سه مفهوم اعتلایی بر مبنای مفهوم خدا، مفهوم جهان و مفهوم نفس دارد که بر این اساس انسانی که اخلاق‌مدار است باید شعور اخلاقی داشته باشد تا اخلاق معنی یابد.
وی با اشاره به وجوهات عقلی از نظر کانت خاطرنشان کرد: عقل از نگرش این فیلسوف از دو وجهه نظری و عملی برخوردار است، البته باید در نظر داشته باشیم مبحث اخلاق در دوره نقادی کانت قرار میگیرد و در دوره پیش از آن کانت از اندیشمندانی چون لایب نیتس متاثر بوده است.
نظر شما