فقه اسلامی

کل اخبار:112

  • ۱۳۹۵-۰۳-۲۳ ۱۴:۴۰

    صمیم: جامعه‌شناسی ملی ایران از گذر فقه به دست می‌آید/ خلیلی: سعدی و فردوسی همواره به امر تاریخی می‌اندیشیده‌اند

    رضا صمیم نشست «مبانی تاسیس علم اجتماعی در ایران؛ فقه یا ادبیات؟»گفت: «جامعه‌شناسی ملی در ایران مبتنی بر تجربه بومی باید شکل بگیرد و این تجربه را می‌توان از گذر فقه به دست آورد چون تجربه زیستن با کنشگران عمومی را دارد.» خلیلی نیز بیان کرد با توجه به اینکه فقه نگاه کلان به امر اجتماعی ندارد ادبیات می‌تواند به تاریخ نگاه کند و افرادی چون سعدی و فردوسی همواره به امر تاریخی می‌اندیشیده‌اند.

  • فیرحی ۱۳۹۵-۰۳-۱۹ ۱۳:۵۸

    «در آستانه تجدد» با سخنرانی داود فيرحی، عباس منوچهری و جواد كاشی؛

    فقه و ظهور دولت مدرن

    سوال اساسی این است كه تاریخ چه گفت؟ آیا بالاخره علامه نایینی چیزی را جلو برد یا شیخ فضل‌الله؟ من گمان می‌كنم پروژه شیخ فضل‌الله متحقق شد و علامه نایینی در عمل توفیق چندانی نداشت، اگر چه به چندین شكل بعدا بازخوانی شد و بازسازی شد و تداوم یافت. علامه امینی می‌كوشد از متن سنت قرائتی ارایه دهد تا نشان دهد كه حكومت در بدو سنت ما با عدالت، آزادی، برابری، الگوی مشاركتی و... همراه بوده است و بعدا اتفاقاتی رخ داده است كه از این ایده‌ها دور شده است.

  • ۱۳۹۵-۰۳-۰۴ ۱۳:۰۰

    انسدادِ علوم نتیجه نبود «تفکر انتقادی» است

    حجت الاسلام قائمی نیا، در همایش ملی «واژه‌پژوهی در علوم اسلامی» گفت: انسدادِ علوم، دستاوردهای دینی، رشد شاخه ها و فروع دانش در جهان اسلام را نتیجه‌ی نبود «تفکر انتقادی» است.

  • ۱۳۹۵-۰۳-۰۴ ۱۰:۲۰

    فراخوان مقالات «فقه مقارن»‌ دانشگاه مذاهب اسلامی منتشر شد

    فراخوان مقالات علمی پژوهشی در دو فصلنامه «فقه مقارن» دانشگاه مذاهب اسلامی برای شماره جدید این مجله منتشر شد.

  • فقه در اجتماع ۱۳۹۵-۰۳-۰۳ ۱۰:۴۰

    تاملی بر فقه اجتماعی؛

    جادۀ دوطرفۀ فقه و جامعه

    تأثیر اول فقه بر جامعه، جامعه‌سازی براساس هنجارهای فقهی است. در واقع کمک فقه به جامعه این است که جامعه‌ای را براساس هنجارها و بایدونباید‌های فقهی تشکیل دهد. در مرحلۀ دوم، این هنجارهای فقهی را در جامعه درونی می‌کند؛ یعنی این هنجارهای فقهی آرام‌آرام در میان افراد جامعه و خود جامعه فراگیر می‌شوند. سومین عامل در تأثیر فقه بر جامعه، انسجام اجتماعی براساس فقه است. فقه براساس مناسک اجتماعیِ امربه‌معروف، نماز جماعت و حج، سبب برقراری انسجام اجتماعی در میان مسلمان‌ها می‌شود.

  • ۱۳۹۵-۰۳-۰۳ ۰۹:۴۵

    کارگاه «بررسی اخلاقی احکام فقهی» برگزار می شود

    بیست و پنجمین کارگاه فلسفه اخلاق با ارائه سید محمد حسینی سورکی، دانش آموخته حوزه علمیه قم درباره موضوع «بررسی اخلاقی احکام فقهی» در خانه اخلاق پژوهان جوان برگزار می شود.

  • ۱۳۹۵-۰۳-۰۱ ۱۸:۰۰

    آیت‌الله اراکی از بی توجهی مسئولان به پژوهش‌های فقهی انتقاد کرد

    دبیر کل مجمع جهانی تقریب گفت: حوزه علمیه قم در طول ۳۷ سال انقلاب بیشترین تولیدات را در مسائل دینی در سراسر جهان داشته و هیچ جایی چنین پژوهش‌های نو، گسترده و به روز نداشته است.

  • ۱۳۹۵-۰۲-۲۵ ۱۳:۲۰

    بایسته‌های اسلامی‌سازی علوم‌انسانی و جایگاه فقه در این فرآیند

    در این نوشتار تلاش شده که در قالب یک «اقتراح پسینی» و در ضمن «سه سؤال کلیدی»، تا حدودی امکان مقایسه ایده اسلامی سازی سه تن از اندیشمندان معاصر را فراهم آوریم.

  • ۱۳۹۵-۰۱-۲۸ ۱۴:۳۰

    کرسی ترویجی «فقه سیاستگذاری؛ مورد مطالعه سیاستگذاری رایتل در کشور»برگزار می شود

    کرسی ترویجی «فقه سیاستگذاری؛ مورد مطالعه سیاستگذاری رایتل در کشور» در دانشگاه علامه طباطبایی (ره) برگزار می شود.

  • گناه ۱۳۹۵-۰۱-۱۶ ۰۹:۳۱

    نگاهی به رویکردهای متفاوت عرف عام و فقه در باب برخی مفاهیم؛

    گناه، خطا، اشتباه و رابطه‌ی آن‌ها با فقه اسلامی

    قوانین مذهبی اولاً در پس‌زمینه‌ی سنت ظهور کرده‌اند كه تقدس و تابو بودن بخشی از آن است، ثانیاً از طرف یك مقام مقدس صادر و یا تأیید شده‌اند، طبیعتاً افسون‌زده و رازآلوده بوده‌اند، ولی قوانین مدرن صرف‌نظر از اینكه از زبان یك شخص مقدس صادر نشده‌اند، از پس عینك تقدس‌زدایی و افسون‌زدایی نگریسته می‌شوند.

  • داعش و اینترنت ۱۳۹۴-۱۰-۱۹ ۱۰:۳۴

    اندیشه‌ی جهادی سلفی چگونه رشد یافت؟

    پیمان پنهانی مدل جهادی سلفی و مدرنیته جهانی

    میانجی الکترونیکی (اینترنت) از طریق اندیشه در تفکر ابزاری پیشرفته، کمک شایانی در انتقال و انتشار ایدئولوژی‌های راست‌گرای نابودکننده به تعداد بی‌شماری از هواداران نمود که این خود غرق در فرهنگ استهلاک می‌شود، به‌ویژه که این خط‌مشی‌ها و ایدئولوژی‌ها ضرورتاً نیازمند ابزارهای فکورانه و نقد نیست، در عوض، انرژی‌های عاطفی خروشان را در ارتباط با موضوعاتی مانند دین و امت و وطن به خدمت می‌گیرد.

  • پایا ۱۳۹۴-۰۹-۲۵ ۰۹:۳۶

    ارزیابی نقادانه علی پایا از جایگاه معرفت‌شناسانه فقه(۲)؛

    قواعد فقهی نظیر قوانین مهندسی، پدیدارشناسانه‌اند

    مسائل و قواعدی که در فقه مورد توجه است نظیر مسائل و قواعدی که در مهندسی محل اعتناست، جنبه‌ی پدیدارشناسانه دارند، قواعد فقهی نظیر قوانین مهندسی، پدیدارشناسانه‌اند. همچنان‌که قوانین پدیدارشناسانه یا تکنولوژیک در مهندسی از قوانین بنیادی در علوم قابل استنتاجند، قواعد فقهی نیز از منابع اصلی فقهی یعنی قرآن و سنت و عقل و اجماع قابل استنتاجند.

  • علی پایا ۱۳۹۴-۰۹-۲۳ ۰۹:۰۶

    ارزیابی نقادانه علی پایا از جایگاه معرفت‌شناسانه فقه(۱)؛

    فقیه به‌منزله‌ی یک مهندس

    هرچند دانشوران مسلمان نظیر فارابی و غزالی در طبقه‌بندی‌هایشان از علوم، فقه را در مقوله‌ی علوم کاربردی قرار داده‌اند، مع‌هذا به نظر می‌رسد اهمیت این امر از یک منظر معرفت‌شناسانه‌ی مرتبه‌دوم چنان‌که باید مورد توجه فقها و یا دانشوران مسلمان (و حتی غیرمسلمان) قرار نگرفته است. به نظر می‌رسد نتیجه‌ی این امر بروز نوعی ابهام در خصوص جایگاه فقه از منظر معرفت‌شناسانه در خصوص میان فقیهان و احیاناً دیگر دانشوران مسلمان بوده است.

  • ۱۳۹۴-۰۷-۲۶ ۱۱:۳۰

    قلمرو فقه مطلوب در راهبردشناسی نظام دینی

    یک محقق در یادداشت پیش‌رو به تبیین «قلمرو فقه مطلوب در راهبرد‌شناسی نظام دینی» می‌پردازد. وی معتقد است که فقه مطلوب مهم‌ترین علم در ترسیم راهبرد نظام دینی است.

  • ۱۳۹۴-۰۷-۰۴ ۰۹:۳۰

    آغاز دروس خارج فقه و تفسیر آیت الله جوادی آملی

    با پایان تعطیلات تابستانه حوزه های علمیه و مراجعت آیت الله جوادی آملی به شهر مقدس قم، دروس خارج فقه و تفسیر وی از امروز شنبه چهارم مهرماه از سر گرفته خواهد شد.

  • فقه و حکومت اسلامی ۱۳۹۴-۰۷-۰۱ ۱۰:۵۹

    فقه حکومت اسلامی و تحول آن

    عبدالرزاق احمد سنهوری

    مؤلف این کتاب دیدگاه‌های جدید در جهان اسلام و غرب را به‌خوبی شناخته، و پاسخ‌های مقتضی به نیازهای سیاسی و حکومتی داده است.

  • ۱۳۹۴-۰۶-۳۱ ۱۲:۰۰

    کتاب «فرهنگ لغات و اصطلاحات فقهی» دکتر حسینی منتشر شد

    همزمان با شهادت امام محمد باقر(ع)، کتاب«فرهنگ لغات و اصطلاحات فقهی» عربی به فارسی همراه با معادل انگلیسی اثر دکتر سید محمد حسینی توسط انتشارات سروش منتشر شد.

  • ۱۳۹۴-۰۵-۱۷ ۱۳:۴۰

    گفت‌و‌گو با دکتر داوود فیرحی درباره دستاوردها و از دست داده‌های تجربه مشروطه

    در اینجا لازم است به نکته‌ای که در رابطه با اشتباهاتی که در تاریخ ما رخ می‌دهد اشاره کنم و آن این است که به طور مشخص بحث دموکراسی و ضد دموکراسی در ایران به این میل پیدا کرده است که روشنفکران غیر روحانی گرایش های دموکراسی خواهانه داشتند و روحانیون هم گرایش‌های اقتدار طلبانه داشته‌اند.

  • ۱۳۹۴-۰۵-۱۳ ۱۲:۳۰

    مناسبات فقه و حقوق در فقه حکومتی

    ما در طول قرون متمادی به این دلیل که از حکومت فاصله داشته‌ایم و فقهای ما در بستر حکومت نبوده‌اند، معمولاً وقتی که به سراغ کتاب و سنت رفته‌ایم، آیات و روایات را با نگاه فقه فردی مطالعه کرده‌ایم.

  • ۱۳۹۴-۰۴-۲۹ ۱۵:۳۵

    انتشار ۱۰۶ عنوان کتاب دینی در پنج روز

    ۱۶ تا ۲۰ تیر ۱۳۹۴ با انتشار ۱۰۶ عنوان کتاب در حوزه دین همراه بود. آن‌ چه در این گزارش گردآوری و تنظیم یافته، اطلاعات کتابشناسی آثار منتشر شده این پنج روز در ۶ بخش حوزه دین است.

  • ۱۳۹۴-۰۴-۲۲ ۱۶:۱۰

    احكام فقهی قرآن چگونه بیان شده است؟

    قرآن درصدد بیان احكام به گونه‌ای فشرده و در حد اشاره است. قرآن كریم در بیان احكام به‌طور اجمالی مسائل را بیان می‌كند و از وارد شدن در خصوصیات و جزییات احكام پرهیز دارد.

  • میرموسوی ۱۳۹۴/۰۴/۲۱

    گفت‌وگو با سید علی میرموسوی؛

    احکام اجتماعی اسلام در اصل ارشادی‌اند

    در این شرایط، بازنگری در فقه سنتی، اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. در این راستا، پروژه‌ای در دوران معاصر شکل گرفته است که می‌توان از آن به‌عنوان عقلانی‌سازی اجتهاد نام برد. به این معنی که با توجه به تغییر روابط و مناسبات انسانی، با بازنگری جدی در اجتهاد و با رویکردی انتقادی نسبت به فقه سنتی و رایج، باید به‌سوی تقویت نقش عقل در استنباط احکام مورد نظر پیش رویم. در این راستا، به نظر می‌رسد بهره‌گیری از یافته‌های عقلی و دستاوردهای علوم اجتماعی جدید، در استنباط فقهی گریزناپذیر است.

  • ۱۳۹۴-۰۴-۱۱ ۱۳:۳۰

    اصطلاح‌نامه فقه با بیش از پنجاه هزار اصطلاح منتشر می‌شود

    مدیرگروه پژوهشی اصطلاح نامه مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: اصطلاح نامه فقه با بیش از پنجاه هزار اصطلاح منتشر می‌شود.

  • ۱۳۹۴-۰۴-۰۸ ۱۳:۵۰

    «فقه و زندگی» مجموعه ای کاربردی برای مشاغل

    نصیری علت موفقیت و استقبال از مجموعه ۳۰ جلدی« فقه و زندگی» به خصوص جلد «حجاب و عفاف» آن را کاربردی بودن آن و بررسی همه جانبه احکام مشاغل از منظر مراجع و روانشناسی دانست.

  • ۱۳۹۴-۰۳-۳۱ ۱۸:۰۰

    اولین شماره مجله «مطالعات رسانه و امت» دانشگاه مذاهب اسلامی منتشر شد

    مجله علمی- تخصصی «مطالعات رسانه و امت» با مدیر مسئولی حجت الاسلام والمسلمین دکتر احمد مبلغی و سردبیری دکتر محمد جعفر محمدزاده منتشر شد.

  • ۱۳۹۴-۰۳-۰۹ ۱۹:۰۰

    در مشروطه فقها و روشنفكران زبان یكدیگر را گم كردند

    داود فیرحی استاد اندیشه سیاسی دانشگاه تهران در ادامه به مسیر پژوهشی كه به تالیف كتاب‌های حاضر انجامیده پرداخت و گفت: آثار من دو قسمت است؛ بخشی از آنها به رابطه دین و دولت قدیم ارتباط می‌یابد، مثل كتاب قدرت، دانش و مشروعیت و همین طور تاریخ تحول دولت در اسلام. در این آثار همچنین رابطه دانش فقه با این دولت‌ها بررسی می‌شود.

  • ۱۳۹۴-۰۳-۰۹ ۰۹:۱۰

    شماره جدید فصلنامه کاوشی نو در فقه اسلامی منتشر شد

    شماره جدید فصلنامه کاوشی نو در فقه اسلامی؛ فقه با مقالاتی از اعضای هیات علمی و محققان پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد.

  • ۱۳۹۴-۰۳-۰۴ ۰۹:۳۰

    مدرسه تخصصی فقه امام کاظم(ع) در قم افتتاح شد

    مدرسه تخصصی فقه و اصول امام کاظم(ع) که تحت اشراف آیت‌الله مکارم شیرازی تاسیس شده، با حضور این مرجع تقلید افتتاح شد.

  • ۱۳۹۴-۰۲-۳۱ ۱۰:۵۰

    «زن و رسانه» با رویکردی فقهی در قاب کتاب بررسی شد

    کتاب‌های موجود بیشتر به موضوع رسانه از دید جامعه‌شناسی فرهنگی و یا تخصصی در زمینه مطالعات ارتباطاتی پرداخته است و کمتر موردی را می‌توان یافت که به موضوعات رسانه و زنان در زمینه فقهی پرداخته باشد. به همین دلیل زهرا پیرجلیلی در کتاب «زن و رسانه» کوشیده تا به این مهم بپردازد.

  • ۱۳۹۴-۰۲-۲۸ ۱۰:۴۰

    مفاهیم بنیادین فقه و حقوق اسلامی مورد واکاوی قرار گرفت

    کوین رین­هارت در کتاب «حقوق اسلامی در نظریه Islamic Law in Theory» مطالعه مفاهیم بنیادین فقه و حقوق اسلامی را وجهه همت خود قرار داده است.