کل اخبار:18
-
۱۴۰۱-۰۳-۳۰ ۱۵:۵۰
مخاطبان پوپر و هگل در ایران چه کسانی هستند؟
پوپر در کتابش هگل را نیایِ نازیسم معرفی کرده است و این مدعا در میان روشنفکران و روزنامه نگاران تبدیل به «دانشی مشترک» شد، حتی تأثیراتش همچنان در فضای روشنفکری ما وجود دارد.
-
۱۳۹۹-۱۱-۰۸ ۱۲:۰۰
تاخیرِ پوپر و ضرورتِ دموکراسی برای خاورمیانه / محمد زارع شیرین کندی
می توان با نظر پوپر در افتاد که لیبرالیسم را عادلانه ترین و پاکترین نظام در طول تاریخ بشر می داند و درعین حال برای خاورمیانه توسعه نیافته و مفلوک، دموکراسی و حقوق بشر و آزادی خواست. دموکراسی پوپر خودخواه و خودپسند است و فقط دنیای لیبرال را می بیند اما می توان با قانون اساسی دموکراسی انسانی تر و عامتر و ملایم تری پدید آورد و برقرار کرد. پوپر دیر آمده بود اما دموکراسی ضرورت آنی برای ماست.
-
۱۳۹۸-۰۶-۰۳ ۱۱:۵۶
شمارۀ بیست‌وششم نشریۀ فرهنگ امروز منتشر شد؛
مجلس هم‌نشینی بیضایی و سروش
شماره بیست و ششم نشریه فرهنگ امروز با اختصاص دو پرونده به دو چهره پر حرف و حدیث منتشر شد. پرونده ادبیات با عنوان راوی سرزمین بیداران مروری دارد بر نقش آفرینی بهرام بیضایی در ثبت خاطرات جمعی ایرانیان. الهیات لیبرال عنوان پرونده اندیشه این شماره فرهنگ امروز است که به نقد اراء عبدالکریم سروش پرداخته است و این مساله را بررسی می‌کند که چگونه پروژه الهیاتی عبدالکریم سروش در خدمت سیاست قرار می‌گیرد.
-
۱۳۹۷-۱۰-۰۲ ۱۱:۰۰
ملاحظاتی تاریخی پیرامون مواجهه‌ی رضا داوری اردکانی با پوپری‌ها
اینکه ما امروز با گذشت غریب به سه دهه از آغاز جدال داوری-سروش، از دریچه‌ی امروز به آن نقد و آن مواجهه بپردازیم، به این اعتبار که اثر آن جدل را سه دهه بعد، بر حیات فکری و مفاهیم حاضر در اندیشه‌ی سیاسی و فلسفی امروز بکاویم، کار ناصوابی انجام نداده‌ایم؛ اما از سوی دیگر، باید توجه کنیم که از زاویه‌ی دید امروز نظاره‌ی آن مجادله و قضاوت در باب آن، تا حد زیادی با فهم آن رویداد در شرایط تاریخی خود باید رخ بدهد.
-
۱۳۹۷-۰۴-۰۵ ۱۴:۰۰
گذر از هیک به هایک/ نقش هایِک در اندیشه روشنفکران دینی
پروژه لیبرالیزاسیون در ایران اگر چه بر شانه های پوپر ایستاده بود اما با زبان جان هیک سخن می‌گفت. در این زمانه اما کاپیتالیزاسیون در ایران، با تأکید بر فون هایک مسیر متفاوتی را طی می کند.
-
۱۳۹۶-۱۲-۱۵ ۱۲:۰۰
پند حکیمانه در برابر نثر مسجع/ دستاورد مناقشه هایدگری-پوپری
جدال هایدگریان انقلابی مسلمان با پوپریان انقلابی مسلمان اکنون بعد از نزدیک به سی سال انباشت خاصی نداشته است. ما ناگزیریم تا راهی دیگر بیابیم.
-
۱۳۹۵-۱۲-۰۸ ۱۱:۰۰
مسائل فلسفی از دیدگاه پوپر باید قابلیت نقد و ابطال‌پذیری داشته باشند
سیامک عاقلی می‌گوید: پوپر برخلاف تحصل‌گرایان منطقی و ویتگنشتاینی‌ها لزوماً بحث‌های متافیزیکی را رد نمی‌کرد و برای بسیاری از آنها ارزش و اهمیت قائل بود. او معیار ابطال پذیرش در زمینه فلسفه علم را در فلسفه محض هم وارد کرد و گفت که مسائل فلسفی هم باید قابلیت نقد و ابطال‌پذیری (البته ابطال‌پذیری عقلانی) داشته باشند.
-
۱۳۹۵-۱۰-۲۷ ۱۱:۰۴
مقاله ای از کارل ریموند پوپر؛
اتویبا و خشونت
عقلگرایی ناکجاآبادی دشمن خویش است. هر اندازه هدف‌هایش خیرخواهانه باشد، نیک بختی نمی‌آورد، بلکه تنها تیره بختیِ زیستن در حکومتی خودکامه، که بخوبی با آن آشناییم، حاصل آنست.
-
۱۳۹۵-۰۴-۲۲ ۰۸:۵۹
نگاهی به برنامه‌ی پژوهشی لاکاتوش؛
یک بازسازی عقلانی از پیشرفت علم
لاکاتوش بسط و توسعه‌ی مدل و الگوی خود از رشد علم را بر مبنای مدل پوپری و تصحیح آن دنبال می‌کند. سادگی مدل لاکاتوش از سادگی مدل پوپری کمتر است، ولی در واقع نوعی پیشرفت نسبت به مدل پوپری محسوب می‌شود. پوپر مدلی برای رشد علم ارائه کرد که طی آن، علم از رهگذر رشته‌ای از حدس‌ها و کوشش برای ابطال حدس‌ها پیشرفت می‌کرد و طرح لاکاتوش در حقیقت در صدد تکمیل این مدل برآمد.
-
۱۳۹۴-۰۸-۳۰ ۰۹:۰۰
جی. سی. لستر؛
خردگرایی انتقادی
خردگرایی انتقادی به زبانی ساده و سرراست، نظرگاهی است که می‌گوید همه‌ی آن‌چه ادعا می‌شود دانش است، در غایت خود جز نظریه‌ای جایزالخطا نیست: حدس‌هایی صرف که می‌توانیم آزمایش‌شان کنیم اما هرگز با پشت سر گذاشتن این آزمایش‌ها، به امری محتمل‌تر از حدس صرف بدل نخواهند شد. هرگز هیچ حقیقتی تا هیچ درجه‌ای وضع نشده است. چیزی که از پی می‌آید تنها یک طرح کلی است از شرحی بر این نظرگاه ضدشهودی.
-
۱۳۹۴-۰۵-۰۴ ۰۹:۲۴
گفتاری از علیرضا منصوری پیرامون کاربردی‌سازی علوم انسانی(۲)؛
علم کروزوئه‌ای فرآورده‌ی تکنوکراسی
علم فعالیتی جمعی و دموکراتیک است که نخبه‌سالاری تهدیدی برای آن به‌شمار می‌رود. علم نیازمند تأیید نیست، بلکه بر نقد مداوم استوار است.. باید اجازه داد که پژوهشگر به انتخاب خود تخصص خود را انتخاب کند و گرنه این سیستم منجر به علم کروزوئه‌ای می‌شود که تکه تکه و منفصل است و وحدتی ندارد.
-
۱۳۹۴-۰۴-۳۱ ۱۰:۴۳
گفتاری از علیرضا منصوری دربارۀ کاربردی‌سازی علوم انسانی (۱)؛
خطر تکنوکراسی در کاربردی‌سازی علوم انسانی
کارِ باخودبیگانه فقط در حیطۀ اقتصاد وجود ندارد؛ در فعالیت علمی هم بسیار رایج است که دانشجویان نسبت به کار خود بیگانه‌اند و کسانی دیگر مالک نهاییِ محصولات کاری آنها، یعنی پروژه‌ها و مقالات آنها به‌شمار می‌روند؛ دانشجویان مجبورند به‌جای کنجکاوی‌های ماجراجویانۀ شخصی روی مسائل اساتید یا اعضاء ارشد مؤسسه یا دانشگاه کار کنند.. پوپر، هم به دلیل اینکه به علم کروزوئه‌ای اعتقادی نداشت، و هم به‌دلیل ضدیت با تکنوکراسی یا نخبه‌سالاری، مخالف تقسیم کار در علم بود.
-
۱۳۹۴-۰۴-۲۱ ۰۹:۳۳
نقدی بر اظهارات محمد مالجو علیه كارل پوپر؛
خصومت عامیانه با «جامعه‌ی باز» (۳)
كسانی كه قائلند میان ماركسیسم روسی و ماركسیسم اروپایی مغاكی عمیق حائل است، عموماً به آثار متقدم ماركس كه بدان اشاره كردم تمركز می‌كنند و بخش بسیار حائز اهمیتی از میراث ماركس را كه اهمیت تئوریك و سیاسی بنیادین دارد، نادیده می‌انگارند، كمینه اینكه تلاش می‌كنند آثار اصلی چون «سرمایه» را از دریچه‌ی آثار متقدم مورد تفسیر قرار دهند.
-
۱۳۹۴-۰۴-۱۴ ۰۹:۳۸
نقدی بر اظهارات محمد مالجو عليه كارل پوپر (۱)؛
خصومت عاميانه با «جامعه باز»
نخست اینكه مالجو اساساً اِشرافی به محورهای نقد پوپر بر ماركس و نیز عقاید سیاسی و اقتصادی «جامعه‌ی باز» ندارد كه بخواهد خطای متدولوژیك آن را افشا كند؛ در حقیقت برخلاف نظر مالجو دغدغه‌ی «جامعه‌ی باز» شناخت بهتر ماركس، اجتناب از دشمنی صرف و نیز گریز از شر بت‌تراشی است، منتهی از دریچه‌ی نقد، نه آنچنان‌كه شیوه‌ی آلبریتون است؛ یعنی «پالایش و بهبود نظریه‌ی منطق درونی سرمایه به‌منزله‌ی یك كل».
-
۱۳۹۴-۰۲-۰۸ ۰۹:۳۵
بررسی روان‌کاوی فروید از منظر ابطال‌پذیری پوپر؛
فروید در ترازو
با لحاظ کردن ملاک تمییز پوپر و پاره‌ای از نظریات فروید می‌توان دلیل شبه‌علم دانستن آن را فهم کرد. باید از مدافعین علمی بودن این نظریات پرسید که در صورت مواجهه با چه تجربه‌ای حاضرند از اعتقاد به عقده‌ی ادیپ دست بشویند یا تعداد مراحل تثبیت در کودکان را این سه مرحله ندانند یا کمتر و یا بیشتر از این سه مرحله بدانند؟
-
۱۳۹۳-۱۲-۰۵ ۱۱:۲۶
ریشه‌های هیومی- پوپری خردگریزی علمی؛
نگاهی به کتاب «پوپر و بعد؛ چهار خردگریز مدرن»
استوو معتقد است که خردگریزی فلسفه‌ی پوپر کمتر از شکاکیت هیوم نسبت به قضیه‌های محتمل نیست. او با صراحت تأکید می‌کند که قیاس‌گرایی کلید خردگریزی پوپر و بقیه‌ی فلاسفه‌ی فوق‌الذکر است: «از آنجا که فلسفه‌ی علم دیگر مؤلفان خردگریز از فلسفه پوپر تأثیر پذیرفته، بنابراین، قیاس‌گرایی کلید خردگریزی آنان نیز است.»
-
۱۳۹۳-۰۶-۲۷ ۱۰:۵۸
«جامعه باز و دشمنان آن» در گفتگو با سیاوش جمادی
جمادی معتقد است اگر جامعه قرار بود با آرا افلاطون پیش برود امروز با یک جامعه فاشیستی مواجه بودیم چرا که افلاطون یک اندیشمند خودکامه و حامی جزم‌گرایی بود و جامعه بسته را ترویج می‌کرد.
-
۱۳۹۳-۰۵-۱۱ ۱۷:۴۰
پرفروش‌های اندیشه در تیرماه
ترجمه‌هایی از کارل مارکس، لیوتار، ادگار مورن، نصر حامد ابوزید و تالیفاتی از غلامحسین ابراهیمی دینانی و یحیی یثربی در میان پرفروش‌های تیرماه دیده می‌شود.