پایگاه اطلاع رسانی فرهنگ امروز

گفت‌وگو با مهدی جمشیدی درباره فلسفه اسلامی و چالش‌های پیش رو

بعد از«فارابی» یا مثلا بعد از«خواجه نصیر» حکمت عملی متوقف شد. حکمت عملی یعنی فلسفه‌ورزی در مورد عالم علم و این یک سوال جدی است که چرا بعد از فارابی به این وجه از فلسفه اسلامی پرداخته نشد؟

انریکه دوسل/چگونه غرب دستاوردهای غیرغربی‌ها را با نام مدرنیته به سرقت برد؟

اروپا، مدرنیته و اروپامحوری

اگر کسی مدرنیته اروپایی –فرایندی طولانی در طی پنج قرن- را به‌عنوان فراهم ‎شدن امکان‎هایی نو تلقی کند که حاصل محوریت اروپا در تاریخ جهان و شکل‌گیری تبعی تمامی دیگر فرهنگ‌ها به‌عنوان حاشیه آن است، روشن می‎شود که علی‎رغم قوم‎گرا بودن تمامی فرهنگ‎ها، قوم‎گرایی مدرن اروپایی تنها نوع قوم‎گرایی‎ای است که علی‎الظاهر و احتمالاً ادعای جهان‎شمولی می‎کند.

جهاد اکبر زبان فارسی

سید محمدعلی جمال‌زاده (۱۳۷۰-۱۲۷۶)، امروز بیش از هرچیز با مجموعه داستان «یکی بود و یکی نبود» به یاد آورده می‌شود. اما او که عمری طولانی داشت و سال‌های زیادی از زندگی‌اش را در اروپا سپری کرد، فعالیت‌های متعددی داشت که کم‌وبیش مغفول مانده است.

عرفان تطبیقی درگفت‌وگو با دکتر همایون همتی - بخش اول

عرفان، شناخت خداوند و شئون و تجلیات او از طریق علم حضوری و معرفت شهودی است که دو ساحت نظری و عملی یعنی چشیدن و تجربه دارد. عرفان مختص قوم و فرهنگ خاصی نیست و لذا می‌تواند با روشهای متنوع، بین مفاهیم، سنتهای عرفانی، عارفان و روشهای سیر و سلوکشان، به منظور تعمیق فهم شناخت و مفاهمه با دیگر سنتها مورد مقایسه و سنجش قرار گیرد.

در نقد موضوع « تحریف قرآن» / حسن انصاری - بخش اول

درباره موضوع تحریف قرآن یک نکته بسیار مهم معمولا مورد غفلت قرار می‌گیرد و آن اینکه اگر از تحریف قرآن چه در مقام نقص و چه وجود اضافاتی بر قرآن ادعای پاره‌ای از غلات شیعه یا گروه‌های دیگری از میان غیرشیعیان بر وجود تحریف در سده‌های سوم قمری به بعد مقصود است، چنانکه آنچه در کتاب‌هایی مانند قرائات سیاری و مانند آن و پاره‌ای محدود از روایات کافی و کتب حدیثی دیگر می‌بینیم و مربوط به این دوره‌هاست طبعا این ادعاها به دلیل متاخر بودن گزارش‌های‌شان نسبت به زمان عمومی شدن مصحف رسمی قابل اعتنا نیست و حداکثر می‌تواند نشان دهد که این گروه‌ها سعی در تحریف قرآن داشته یا می‌خواسته‌اند با ادعای وجود تحریف در قرآن عقاید مذهبی خود را تحکیم کنند.

کتابی درباره دلوز و اسپینوزا/ در اثنای فاجعه اندیشه به چه کار می‌آید؟

جهان اسپینوزا کتابی درباره دلوز و اسپینوزاست و آغاز کردن آن با این نقل قول از آدورنو تنها به این منظور است که از بطن فاجعه شروع کنیم، از بحران اینجا و اکنون، از ارتباط اندیشه و سیاست و این دغدغه که در بحبوحه فاجعه‌ها یک کتاب فلسفی دیگر به چه کار می‌آید.

نشست «تاریخ هگلی» برگزار می‌شود

کانون اندیشه جوان جمعه ۳۱ تیر در گفتگوی زنده مجازی موضوع «فلسفه تاریخ از منظر هگل» را در نشست‌های تاریخ هگلی به بحث می‌گذارد.

بزرگمردی که هرگز مشابه نداشت

علی محمدپور گفت: اتحادیه انجمن‌های علوم جغرافیایی کشور در حال مذاکره با شهرداری است تا هر چه سریع‌تر مشکل خانه جغرافیا برطرف شود و وضعیت روشن شده و خانه جغرافیا از بلاتکلیفی خارج شود.

فراخوان مقالات همایش ملی «حکمت عملی؛ چیستی، مبانی و روش‌ها» اعلام شد

فراخوان مقالات همایش ملی «حکمت عملی؛ چیستی، مبانی و روش‌ها» از سوی گروه کلام مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران اعلام شد.

«تاریخ تشیع در غرب اسلامی» منتشر شد

کتاب «تاریخ تشیع در غرب اسلامی» اثر محمدرضا شهیدی پاک در ۴۲۳ صفحه به چاپ رسید.

مردی به‌سانِ رود / علی همدانی

دکتر محمّدحسن گنجی در ٢١ خرداد ١٢٩١ در بیرجند چشم به جهان گشود و در ٢٨ تیر ١٣٩١ در تهران بر اثر حادثه ‏ای دیده از جهان فروبست. وی در طول صد سال زندگی خود به‌سانِ رود هرکجا که روان می‏گشت سرچشمۀ خیر و برکت بود و نزد بستگان و دوستان و به نیک‌نفسی و خیرخواهی شهره بود و هرکس در دیدار نخست با او تحت تأثیر سجای اخلاقی وی قرار می‏گرفت.

جلال‌الدین همایی استاد بزرگ تاریخ و فرهنگ ایران

جلال‌الدین همایی در سحرگاه شب چهارشنبه ۱۳ دی‌ماه سال ۱۲۷۸ در اصفهان به دنیا آمد. پدرش میرزا ابوالقاسم محمد نصیر متخلص به طرب و جدش ملا محمدرضا همای شیرازی هر دو از شعرا و دانشمندان معروف عصر خود بودند.

فیلسوفانی که از تنهایی جامعه‌ جهل‌زده سخن می‌گویند

نوزدهمین نشست از مجموعه درس‌گفتارهایی درباره‌ی سهروردی به «مقایسه‌ی حی‌ بن‌ یقظانِ ابن طفیل و قصه الغربه الغربیه سهروردی» اختصاص داشت که با سخنان دکتر پرویز عباسی‌داکانی چهارشنبه ۲۲ تیرماه برگزار ‌شد.

کوزلک درکی از مدرنیته می‌دهد که کم‌تر سویه‌های ایدئولوژیک و روشنفکرانه دارد

کوزلک مفهوم بحران را یکی از مفاهیم اساسی در دوران جدید می‌داند که بسطی فزاینده یافته و زیست جهان مدرن را تسخیر کرده است. او با تاریخ‌نگاری این مفهوم، نشان می‌دهد زیست انسان مدرن اروپایی چگونه با مفهوم بحران درهم تنیده است. لذا، او مفهوم بحران را یکی از نشانه‌های مدرنیته می‌داند

در معرض خطر انقراضی دیگر؛ آیا به پایان تاریخ نزدیک شده‌ایم؟

به قوّت علم تجربی در مهار طبیعت و سُنبه پرقوّت و فشار فناوری‌های مدرن خود بر جغرافیای طبیعی به طرز اغراق آمیز، نازیده‌ایم و همچنان می‌نازیم و می‌بالیم... آیا به پایان تاریخ نزدیک شده‌ایم؟

مهمترین اسنادِ قیام مسجد گوهرشاد برای نخستین بار در سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران رونمایی می شود

معاونت اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران در ایام سالگرد قیام خونین مسجد گوهرشاد، از مهمترین اسنادِ موجود این واقعۀ تاریخی رونمایی می‌کند.

ضرورت شناخت «شیخ جام» بر مبنای آثار او نه به روایت دیگران

نخستین همایش بین‌المللی «هزاره شیخ جام» به همت فرمانداری تربت جام با همکاری انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و جمعی از نهادها و موسسات فرهنگی کشور با حضور برجسته‌ترین عرفان پژوهان ایرانی و خارجی در روزهای ۲۲ و ۲۳ تیرماه ۱۴۰۱ در شهرستان تربت جام برگزار شد.

تاریخ طنز در ادبیات فارسی

ادب و فرهنگ کتبی و شفاهی ما با طنز عجین است و در زندگی روزمره‌مان هم حضوری روشن دارد. با این‌حال طنز در پژوهش‌های ادبی زبان فارسی سهم اندکی دارد.

نشست نقد و بررسی کتاب «مطالعات فرهنگی در ایران، هم‌آیندی‌های یک سیاست دانش»

یک دهه پیش از این «مطالعات فرهنگی» به عنوان یک حوزه مطالعاتی رادیکال و انتقادی، علوم اجتماعی مستقر در ایران را چه به لحاظ نظری و چه از نظر روشی، به چالش می‌کشید. اینک اما پس از گذشت یک دهه از آن مجادلات به نظر می‌رسد بازاندیشی وضعیت مطالعات فرهنگی امروز و مواجهه‌های خواه انتقادی، خواه همدلانه با این شاخه دانش علوم اجتماعی ضرورتی انکارناپذیر به نظر می‌رسد.

گفت‌وگو با حسن ناهید، موسیقی‌دان و نوازنده برجسته نی

حسن ناهید، موسیقی‌دان و نوازنده برجسته نی تیرماه سال ۱۳۲۲ در شهر کرمان زاده شد. در کارنامه هنری این نوازنده سرشناس همکاری با اساتید بزرگی ثبت است و البته آثار بسیار زیادی از وی ضبط شده است

آموختن ادبیّات فارسی ، هدف یا وسیله؟ / حسین مسرّت

آنچه در طیّ قرون متمادی ایران را از سایر کشورهای جهان متمایز می کند . ادبیّات غنی و پربار آن است ، چهره های شاخصی چون: فردوسی ، خیّام ، سعدی و حافظ به عنوان مشاهیر ادبی جهان مورد توجّۀ دوستداران ادب و فرهنگ قرار دارند

سوالات متداول طراحی داخلی

کتاب «شاه عباس پادشاهی که ایران را از نو ساخت» برای مخاطب عام امروز نوشته شده است

صالحی علامه گفت: کتاب «شاه عباس پادشاهی که ایران را از نو ساخت» برای مخاطب عام امروز نوشته شده است و خانم کوئین توانسته کتاب را به صورت جذاب برای نسل امروزی بیان کند. نویسنده بر روی موضوع احاطه دارد و به نظر من این کتاب برای یک خواننده عمومی بسیار کتاب خوبی است.

بزرگداشت اصغر دادبه برگزار می‌شود

انجمن آثار و مفاخر فرهنگی شنبه اول مرداد مراسم بزرگداشت مقام علمی و فرهنگی اصغر دادبه را برگزار می‌کند.

نهج‌البلاغه باعث برچیدن بساط بابی‌گری شد

شیخ حسین لنکرانی گفت: در اوایل‌ دوران رضا خان، روزی بر میرزا یحیی وارد شـدم. کتاب شریف‌ «نهج البلاغه» را در برابر خود گشوده بود... گفت: سخنان بلند نهج البلاغه کجا و لاطـائلات‌ بـاب کجا؟

«دهوا رَبّا»؛ عید تطهیر و تعمید

پیروان آیین مندایی که پیروان حضرت یحیی (ع) به شمار می‌آیند از ۲۵ تیر آغاز سال ۴۴۵ هزار و ۳۸۷ مندایی را جشن گرفتند؛ این عید در ماه «دولا» که مصادف با اواخر تیر است آغاز می‌شود و بر اساس اعتقاد پیروان آیین مندایی سال نو همزمان با خلقت حضرت آدم (ع) است.

واقعه غدیر به روایت یک تابلوی تاریخی

«عید غدیر»، واقعه‌ای تاریخی که تاکنون بارها با نگاه هنری از دریچه نگاه هنرمندان مختلف روایت و تصویر شده است. از نقاشی‌های کودکان امروزی سرزمینمان گرفته تا تابلویی مربوط به دوره قاجار با عنوان «شبیه واقعه غدیر» که به سفارش سهراب خان تقدسی از رجال دوره قاجار و توسط استاد حاجی فارسی نقاشی شده است.

ماندگاری سلسله صفویه از روی سلطه نبود

عطاءالله حسنی گفت: آن‌گونه که هخامنشیان اعاده حیات کردند و در حیات ما مجددا حیات خودشان را آغاز کردند، وضعیت به این گونه رقم نمی‌خورد. اما صفویه از جمله حکومت‌هایی است که اصلا نرفتند تا دوباره احیاء شوند. ماندگاری این سلسله از روی سلطه نبود. اما چه عناصری سبب این ماندگاری شد؟