شناسهٔ خبر: 63974 - سرویس دیگر رسانه ها
نسخه قابل چاپ

فاضل ترکمن: پتیاره‌ من با پتیاره‌ جلال آل‌احمد چه فرقی می‌کند؟

فاضل ترکمن با اعلام خبر انتشار «زندگی یک نهنگ قبل از خودکشی: یک تک گویی» از روند ممیزی بی‌وجه این کتاب توسط وزارت ارشاد گفت.

پتیاره‌ من با پتیاره‌ جلال آل‌احمد چه فرقی می‌کند؟

به گزارش فرهنگ امروز به نقل از مهر؛  فاضل ترکمن از انتشار نمایشنامه تازه خود با عنوان «زندگی یک نهنگ قبل از خودکشی: یک تک گویی» با تابلویی اختصاصی از علی خالق (نقاش) برای جلد اثر، در زمستان سال جاری از سوی نشر ثالث خبر داد.

ترکمن در گفت‌وگو با مهر، با ابراز نارضایتی شدید از وضعیت ممیزی در ارشاد گفت: ممیزی‌ها روزبه‌روز بدتر می‌شود و فرد به فرد تفاوت دارد. با این وضعیت هیچ انگیزه‌ای برای نویسنده، شاعر یا مترجم باقی نمی‌ماند.

نویسنده کتاب «دختری که اشک‌های مرا پاک می‌کرد» اضافه کرد: زمانی که نگارش این نمایشنامه را تمام کردم، قرار بود بازیگر مشهوری تهیه‌کنندگی و بازی آن را برعهده بگیرد و در طول زمان به‌دلیل نقدهای من از چند نمایش و فیلم این بازیگر، قضیه منتفی و ارتباطم با او قطع شد که اصلاً مهم نیست و اتفاقاً از جهاتی به‌نفع من شد. منتها می‌خواهم بگویم شما فکر کنید چه‌قدر این پروسه طول کشیده است. کتاب را که به ناشر تحویل دادم، هنوز هیچ اثری از کرونا نبود و حالا میلیون‌ها آدم در سراسر ایران و جهان از بین رفته‌اند و کرونا همچنان باقی است و اخیراً هم که گروهی از تئاتری‌ها بابت وضعیت نامساعد خود جلوی مجلس تحصن کرده‌اند. واقعاً یادم نیست چند سال از زمان نگارش و تحویل آن به ناشر می‌گذرد، اما من دوست داشتم نمایش را با خیال راحت در پاییزِ سالی که دیگر در خاطرم نیست، روی صحنه می‌بردم.

ترکمن همچنین درباره موارد ممیزی نیز اشاره کرد: موارد ممیزی کتاب باور نکردنی است. من سال‌هاست به‌واسطه دبیری در انتشارات مروارید، نگاه، روزنه و… ممیزی‌های مختلف را بر کتاب‌های تألیفی و ترجمه‌ی گوناگون دنبال کردم، اما حالا همه چیز بدتر شده است. این درحالی است که بیشتر سریال‌های نمایش خانگی و فیلم‌های سینمایی با چنین محدودیتی در استفاده از کلمات معمول مواجه نیستند.

این نویسنده و منتقد ادامه داد: به عنوان مثال برای من ممیزی زده‌اند که کلمه «پتیاره» حذف شود، اما همین کلمه در داستان‌های جلال آل‌احمد و دیگر نویسندگان به‌وفور یافت می‌شود! سوال من این است که پتیاره قصه من با پتیاره آل‌احمد چه فرقی دارد؟! از طرفی هیچ معلوم نیست این‌ها چه کسانی هستند که کارهای ما را می‌خوانند، یعنی اطلاعات عمومی زیر صفر هم ندارند!

وی همچنین یک مورد دیگر از ممیزی بی‌وجه کتاب را این‌گونه بیان کرد: یک جایی از کتاب نوشته بودم: من عادت ندارم لزوماً با چایکوفسکی و بتهوون و موتسارت بخوابم! ممیز نوشته است: خوابیدن با این افراد حذف شود! واقعاً خودش بزرگ‌ترین کمدی سال نیست؟! یعنی جناب ممیز حتی این سه خدابیامرز حوزه موسیقی را نمی‌شناخته! از این موارد زیاد است و باید در فرصت دیگری، در قالب یک کتاب مستند به ممیزی‌های مضحک ارشاد پرداخت! در کل خواستم بگویم می‌خواهند زبان راوی تو را به‌طورکل عوض می‌کنند. خب به قول حمید هامون این من دیگه من نیست. یعنی منِ خودم نیست!

ترکمن در بخش دیگری از سخنان خود درباره مشکلاتی که طولانی شدن روند صدور مجوز کتاب برایش ایجاد کرده، توضیح داد: کتاب آن‌قدر رفت و برگشت که متأسفانه یکی از کارمندان نشر مرا مقصر می‌دانست! به من می‌گفت چرا کتابی را که این‌قدر ممیزی دارد، به ما دادید؟! با زبانِ بی‌زبانی می‌خواست که من کتابم را پس بگیرم و باعث دردسر نشوم! اما من به‌طور مستقیم با آقای علی جعفریه صحبت کردم تا مشکل را حل کنند. در نهایت بعد از چندین سال معطلی، با تعداد زیادی ممیزی، مجوز کتاب آمد و آقای هادی خورشاهیان مثل همیشه در ارشاد کمک زیادی به حل برخی از مسائل کرد. اما حالا از خودم می‌پرسم که چاپ کتاب در این اوضاع، با این همه آزار و تنش چه ارزشی دارد؟ از بخش مالی هم که خودتان خبر دارید. یعنی انگیزه ما فقط فرهنگی است که آن را هم با ممیزهای خرچنگی از بین برده‌اند!

فاضل ترکمن نویسنده، شاعر و روزنامه‌نگار متولد ۱۳۶۷ و کارشناس ارشد رشته زبان و ادبیات فارسی است که در حال حاضر دبیر کتاب‌های مستقل بخش ادبیات و هنر در نشر روزنه و دبیر سینمای ماهنامه تجربه است. از این نویسنده پیشتر کتاب‌های «حرف‌های گریه‌دار»، «سفر به قبرستان»، «پول چراغ جادو»، «یکی بیاید مرا لِهْ کند»، «وقتی دماغ پینوکیو توی سوراخ گوش من بود»، «کیف پول من گرسنه است»، «هیچ عشقِ تازه‌ای جدید نیست» و «خواب آبی» و «دختری که اشک‌های مرا پاک می‌کرد» منتشر شده است.

نظر شما