به گزارش فرهنگ امروز به نقل از فارس؛ مرکز میراث ناملموس تهران، در مرتبه‌ یک «مرکز مطالعاتی منطقه‌ای مقوله‌ی ۲، تحت نظارت یونسکو»، به‌منظور تحقق اهدافی بلند، از جمله موارد زیر، در سطح منطقه‌ وسیع و غنی آسیای غربی و مرکزی فعالیت دارد.

- ارتقای سطح آگاهی‌های عمومی و ظرفیت‌های تخصصی در موضوع میراث فرهنگی ناملموس.

- ترویج کنوانسیون پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس یونسکو.

- پژوهش در باب میراث فرهنگی ناملموس منطقه، با تکیه‌ی ویژه بر تجلّیّات مشترک این میراث.

- شناسایی و ترویج برنامه‌های پاسداری موفق منطقه در حوزه‌ی میراث فرهنگی ناملموس، و امثال آن‌ها و از این مسیر ارتقای صلح و دوستی، هم‌افزایی، و توسعه‌ی پایدار در سطح منطقه.

این مرکز، به‌منظور بازنمایی هرچه‌ مطلوب‌تر ماهیت محتوایی خود، طراحی، تصویب، و اجرایی‌شدن یک نشان دائمی را در برنامه‌ کار سال جاری دارد، تا، در همراهی با دو نشان «یونسکو» و «میراث فرهنگی ناملموس»، روی تمام محصولات و واسطه‌های مجازی، چاپی، و سمعی‌ و بصری، شامل وب‌گاه، سربرگ‌ها، پاکت‌ها، کتب، و نشریه‌ها اجرا نماید.

به‌موجب این فراخوان، مرکز میراث ناملموس تهران از تمام هنرمندان گرافیست و افراد دست‌اندرکار در حوزه‌ طراحی نشان، دعوت به‌عمل می‌آورد، ضمن توجّه به موارد زیر، نسبت به طراحی و ارسال آثار خود به نشانی مندرج در این فراخوان اقدام فرمایند. اثر برگزیده، ضمن تقدیر و دریافت جایزه‌ مالی، با رعایت کلیه‌ حقوق مالکیت معنوی صاحب آن، پس از دریافت مجوّز شورای حکام مرکز میراث ناملموس تهران و امضای تفاهم‌نامه‌های مربوطه با یونسکو، به‌عنوان نشان رسمی مرکز میراث ناملموس تهران مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

تعاریف و برخی ملاحظات

۱- میراث فرهنگی ناملموس (کنوانسیون ۲۰۰۳، مادّه‌ی ۲)

۱-۱- تعریف

«میراث فرهنگی ناملموس» عبارت است از آن دسته از اعمال، ارائه‌ها، بیان‌ها، دانش، مهارت‌ها (همراه با ابزارها، اشیاء، مصنوعات، و فضاهای فرهنگی مرتبط با آن‌ها) که اجتماعات، گروه‌ها، و، در مواردی، افراد آن‌ها را بخشی از میراث فرهنگی خود می‌دانند. این میراث فرهنگی ناملموس، هم‌زمان با انتقال از نسلی به نسل دیگر، به‌طور مستمر توسّط اجتماعات و گروه‌ها، در پاسخ به محیط، در تعامل با طبیعت، و در طول تاریخ، بازآفرینی شده، از طریق القای حسّی حاکی از هویّت و استمرار، ارتقای شناخت نسبت به تنوّع فرهنگی و خلاقیّت بشری را در پی خواهد داشت.

۱-۲- تبصره

در چهارچوب کنوانسیون ۲۰۰۳، تنها آن بخش از میراث فرهنگی ناملموس معتبر است که:

• با مجموعه‌ی قوانین بین‌المللی حقوق بشر کنونی سازگار باشد،

• به الزامات احترام متقابل میان اجتماعات، گروه‌ها، و افراد پای‌بند باشد،

• به اصول توسعه‌ی پایدار وفادار باشد.

۱-۳- تجلیات

تجلیات میراث فرهنگی ناملموس، دست‌کم، در تحت پنج مقوله قابل طبقه‌بندی‌شدن هستند:

الف- بیان‌ها و سنت‌های شفاهی: ترانه، متل، لالایی، قصه‌گویی، بازی کلامی، آوای کار.

ب- هنرهای اجرایی: موسیقی، خوش‌نویسی، رقص، نمایش عروسکی، نمایش سنتی.

ج- آیین‌ها، آداب‌ورسوم، جشن‌ها: جشن‌ها، سوگواری‌ها، گردهم‌آیی‌ها، بازی‌ها.

د- دانش سنتی مرتبط با طبیعت و کیهان: طب، کشاورزی، معماری، تزئینات معماری، نجوم، مهارت‌ها و فنون استفاده از منابع طبیعی، نظام مدیریت سنتی.

ه- صنعت‌گری سنتی: مهارت‌ها و فنون سنتی در ساخت صنایع دستی، در حوزه‌های منسوجات، صنایع چوب، صنایع فلزی، جواهرسازی، سازسازی، نقاشی.

۲- مرکز منطقه‌ای مقوله‌ی ۲

مراکز منطقه‌ای مقوله‌ی ۲ مراکزی هستند که با امضای یک توافق‌نامه میان کشور میزبان و یونسکو، به‌منظور انجام مجموعه‌ای از امور و سیاست‌های منطقه‌ای تأسیس می‌گردند. هر مرکز مقوله‌ی ۲ براساس حوزه‌ی فعالیت و نوع مسئولیت‌هایی که برعهده‌ دارد، در ساختار یونسکو تحت موضوعی خاص طبقه‌بندی می‌شود، و موظّف است که در چهارچوب موضوع تعیین‌شده، و در حوزه‌ی جغرافیایی ویژه‌ی خود، تحت نظارت یونسکو، به فعالیت بپردازد.

۳- مرکز میراث ناملموس تهران

«مرکز میراث ناملموس تهران» در اسناد یونسکویی با نام کامل «مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی، تحت نظارت یونسکو (مقوله‌ی ۲)» شناخته می‌شود؛ عبارت «مرکز میراث ناملموس تهران» کوتاه‌شده‌ی نام کامل مورد اشاره است. همان‌گونه که از این نام برمی‌آید، مرکز میراث ناملموس تهران، یک مرکز مطالعاتی مقوله‌ی ۲ است که در سطح منطقه‌ی آسیای غربی و مرکزی، تحت نظارت یونسکو، فعال است و در چشم‌انداز فعالیت‌های خود امر پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس را دارد.

چشم‌انداز جغرافیایی تعیین‌شده برای مرکز میراث ناملموس تهران ۲۴ کشور را در خود دارد. این کشورها، به‌ترتیب حروف الفبا، عبارت‌اند از:

آذربایجان، اردن، ارمنستان، ازبکستان، افغانستان، امارات متّحده‌ عربی، ایران، بحرین، پاکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ترکیه، سوریه، عراق، عربستان سعودی، عمان، فلسطین، قرقیزستان، قزاقستان، قطر، کویت، گرجستان، لبنان، یمن.

این مرکز در حال حاضر از نشانی موقت استفاده می نماید که در بخش ۶ این فراخوان همراه با برخی نشان های مرتبط دیگر نمایش داده شده است.

۴- پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس

پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس، در یک توصیف اجمالی، به‌معنای فراهم‌آوردن زمینه‌ی لازم برای ارتقا و بالیدن آن و انتقال مطلوب آن از نسلی به نسل دیگر است. بر این اساس، مواردی همچون «شناسایی»، «مستندسازی»، «پژوهش»، و «ترویج» از اقدامات متصوّر در امر پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس به‌شمار می‌آیند. در همین ارتباط، فعالیت‌هایی همچون «آگاهی‌افزایی» و «ظرفیت‌سازی» در ارتباط با معنا، جایگاه، و کارکرد میراث فرهنگی ناملموس جزو اقدامات کلیدی به‌شمار می‌آیند.

۵- ملاحظات مطلوب مرکز میراث ناملموس تهران در گزینش نشان برتر

نشان برتر، از دیدگاه مرکز میراث ناملموس تهران، نشانی خواهد بود که:

- برخوردار از وجوه فنی، هنری، و زیبایی‌شناختی ویژه‌ای باشد،

- یکی از وجوه فرهنگی ناملموس مشترک کلّ منطقه را در خود متجلّی داشته باشد،

- (در حد امکان) از ایجاز برخوردار باشد،

- به‌لحاظ اندازه و اجزا به‌نحوی اجرا شود که بتوان آن را در اندازه‌های مختلف و با رایحه‌های گوناگون رنگ‌ در فضاهای مختلف اجرا نمود،

- در اندازه‌ای باشد که در ترکیب نشانی سه‌بخشی، در باهم‌آیی با «نشان یونسکو» و «نشان میراث فرهنگی ناملموس» در تناسب مطلوب قرار گیرد،

- (در صورت امکان) ضمن بازنمایی یک ویژگی فرهنگی ناملموس از کل منطقه‌ی آسیای غربی و مرکزی، به‌عنوان یک ویژگی ثانویه تناسبی هنری در صورت و محتوا با نشان میراث فرهنگی ناملموس یونسکو داشته باشد،

۶- نشان میراث فرهنگی ناملموس، و نشان مراکز مقوله‌ی ۲ یونسکو که در حوزه‌ی میراث فرهنگی ناملموس فعالیت دارند.

مرکز مقوله ۲، ایران (لوگوی موقت)

۷- مهلت و نحوه­‌ی ارسال آثار

- مهلت ارسال آثار: پایان مرداد ماه ۱۳۹۴

- نشانی دبیرخانه‌ی مسابقه: info@tichct.org

- مدارک لازم: کپی مدرک شناسایی و شرح اجمالی سوابق

۸- جایزه مورد نظر برای طرح انتخاب شده، مبلغ ۲۵۰۰ دلار است.