شناسهٔ خبر: 24842 - سرویس کتاب و نشر

به بهانۀ بیست‌و‌یکمین دوره جشنواره کتاب سال دانشجویی؛

کتاب سال دانشجویی؛ تأملی درباره یک اختتامیه

اختتامیه کتاب سال دانشجویی اکنون این شائبه پیش آمده که مسئولان جشنواره خدای ناکرده با وسیله قرار دادن برخی از دانشجویان فرهیخته و صاحب تألیف کشور و برگزاری چنین مراسمی با کم‌ترین هزینه مادی و معنوی در پی کسب آبرو و وجهه مضاعف برای خود و سازمان مطبوع‌ خویش هستند.

 

فرهنگ امروز: ۲۷ آبان آیین اختتامیه بیست‌و‌یکمین دوره جشنواره کتاب سال دانشجویی به همت انتشارات جهاد دانشگاهی و آنچنان که در فراخوان و تبلیغات جشنواره اعلان شده است، با همکاری و مشارکت نهادهای نه‌چندان کم‌شمارِ «وزارت ورزش و جوانان»، «وزارت علوم، تحقیقات و فناوری»، «وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی»، «مرکز اطلاع‌رسانی بازار کار جهاد دانشگاهی» و «سازمان فعالیت‌های قرآنی دانشجویان کشور» برگزار شد.

از میان متولیان مراسم آقایان عبدالحمید احمدی، معاون پژوهشی، ‌آموزشی و فرهنگی وزارت ورزش و جوانان، سید محمدرضا طیبی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و رئیس جهاد دانشگاهی، مهدی فیض، معاون فرهنگی و محمد سلگی، رئیس سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی به سخنرانی پرداختند و ظاهراً قرار بود حجت‌الاسلام والمسلمین ابوترابی نایب رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در این مراسم حضور یافته و سخنرانی داشته باشند، اما به دلیل هم‌زمانی مراسم با جلسه مجلس شورای اسلامی برای رأی اعتماد به وزیر پیشنهادی وزارت علوم این امر صورت نگرفت.

بنا به اعلام برگزارکنندگان از میان ۴۰۸ اثر دریافتی دبیرخانه این جشنواره، ۱۵ اثر، برگزیده و ۲۶ اثر، شایسته تقدیر شناخته شد. انصافاً همت جهاد دانشگاهی برای شناسایی و تقدیر از دانشجویان صاحب اثر و تألیف و تشویق قاطبه دانشجویان بالاخص دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی برای نگارش کتاب ستودنی است. تقدیر از ناشرانی که آثار دانشجویی را منتشر می‌کنند، کاری ارزشمند و حاکی از نگاه دقیق این نهاد به مسئله کتاب دانشجویی و فرهنگ‌سازی در این زمینه است.

اما نکته شایان توجه و تأمل در این میان مبلغ جوایز اهدایی به برندگان این جشنواره بود؛ ۴۰۰‌ هزار تومان برای آثار برگزیده و ۲۰۰ هزار تومان برای آثار شایسته تقدیر! با احتساب تعداد برگزیده و شایسته تقدیر این جشنواره در مجموع رقمی حدود ۵/۱۱ میلیون تومان به کل آثار پرداخت شده است. فرض کنید شما یکی از برگزیدگان و احیاناً مولف جلدهای سوم و چهارم کتاب «هماتولوژی سلولی و ملکولی» هستید. نتیجه تحصیلات چندین ساله و تحقیقات مستمر ۹ ساله شما حجم‌ کارتان را در این جلدها به پنج هزار و ۵۰۰ صفحه رسانده و تدوین جلدهای چهارم و پنجم را نیز در دستور کار دارید. آن وقت با مبلغی که یاد شد از شما تقدیر می‌شود! و البته سایر مؤلفان که در این روزگار نامراد و ناسازگار با کتاب و کتاب‌خوانی، برای چاپ اثرشان چه مرارت‌ها که نکشیده‌اند. یا مولفی هستید که در شهرستان سکونت دارید و برای شرکت در این مراسم و دریافت جایزه‌تان مجبور به مسافرت به تهران هستید یا....

با این تفاصیل چند سؤال پیش می‌آید؛ آیا اهدای جایزه‌ای این‌چنینی، خود مایه دلسردی دانشجویان صاحب تألیف (و البته دیگر دانشجویانی که خدای ناکرده در فکر تألیف و تدوین کتاب‌اند) نمی‌شود؟ آیا بهتر نبود اولیای محترم این جشنواره و نهادهای مشارکت‌کننده در آن چند ماه قبل از برگزاری این مراسم برای عموم اعلام می‌کردند که به دلیل مشکلات مالی یا به هر دلیل دیگر، این جشنواره قادر به اهدای جایزه‌ای در خور زحمات دانشجویان نیست و مراسم اختتامیه را به صورت نمادین و بدون اهدای جایزه برگزار می‌کند؟ شاید این کار برخی از اولیای امور فرهنگی کشور و دلسوزان عرصه کتاب و کتابخوانی را متوجه امر می‌کرد و مشکل رفع می‌شد. اما اکنون این شائبه پیش آمده که مسئولان جشنواره خدای ناکرده با وسیله قرار دادن برخی از دانشجویان فرهیخته و صاحب تألیف کشور و برگزاری چنین مراسمی با کم‌ترین هزینه مادی و معنوی در پی کسب آبرو و وجهه مضاعف برای خود و سازمان مطبوع‌ خویش هستند.

نگارنده باز تأکید می‌کند برگزاری چنین جشنواره‌هایی مایه دل‌گرمی دانشجویان اهل قلم است و به هیچ وجه در پی نادیده گرفتن یا کم‌ارج جلوه‌ دادن فعالیت متولیان آن نیست، بلکه به مصداق نقد دلسوزانه امیدوار است جشنواره یادشده که به توفیق پروردگار تا کنون بیست‌‌و‌‌یک بار زینت‌بخش عرصه کتاب و دانشگاه شده است در آینده با تدبیر و تأمل و برنامه‌ریزی دقیق‌تری برگزار شود.