به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از تسنیم؛ رضا مقدسی، مشاور رئیس سازمان تبلیغات درباره ایده اولیه شکلگیری این کتاب گفت: ایده اولیه این کار به وسیله فرشاد مهدیپور که در حال حاضر در سفر حج به سر میبرد مطرح و به مهدی قزلی پیشنهاد شد که در مقدمه کتاب به مراحل شکلگیری کتاب اشاره شده است. مهدی قزلی با پذیرفتن رنج سفر به نقاط دورافتاده زحمت نوشتن این کتاب را متحمل شد.
مقدسی افزود: قرار بود این کتاب در انتهای سال ۹۲ به نمایشگاه کتاب برسد اما این امکان فراهم نشد و با ۶ ماه تاخیر این کتاب رونمایی شد.
وی درباره اهداف انتشار کتاب «جای پای جلال» توضیح داد: این کتاب یادبودی از خود جلال و ویژگی بارز او در تاریخ ادبیات است. جلال با بدنه جامعه و مردم کوچه و بازار ارتباط داشت و شاید این مسئله را کمتر بین روشنفکران جامعه ببینیم، اما این ویژگی در آثار جلال بارز است. او اهل نشست و برخاست با مردم است و دغدغههای مردم را لمس میکند و آن را در آثار ماندگار ادبیاش لحاظ میکند. در مجموعه تکنگاریهای جلال آل احمد نکات و یادگارهای ارزشمندی به لحاظ تاریخی، اجتماعی و جامعهشناسی وجود دارد که برای انجام کارهای پژوهشی کاربرد دارد. جلال آلاحمد مجموعه آثار ارزشمندی از خودش به جای گذاشته که محل رجوع اهل تحقیق و ادبیات است.
مقدسی در توضیح اهداف دیگر نوشتن کتاب جای پای جلال عنوان کرد: یکی دیگر از ویژگیهای توجه نوشتن به این کتاب، تمرکز بر مسئله ایرانگردی و سفر به ایران و همچنین توجه به داشتههای فرهنگی است. این کتاب باعث یک سفر نامهنویسی مجدد برای توجه به نقاط جغرافیایی و تاریخی ایران شد.
وی ادامه داد: ما در سفرنامهنویسی مرز مسیر خلیج فارس تا دریای عمان یعنی جنوب سیستان و بلوچستان را در نظر گرفته بودیم اما شرایط به خوبی فراهم نشد. امیدوارم مهدی قزلی توانسته باشد این ایده را تحقق ببخشد. این تکنگاریها میتواند برای کارهای رسانهای و توجه به ظرفیت آنها برای معرفی کارهای ادبی بین نسل جوان مفید باشد.
مشاور رئیس سازمان تبلیغات در پایان سخنان خود گفت: از دوستان رسانهای میخواهم نسبت به این ظرفیت رسانه توجه داشته باشند تا از این طریق بتوانیم به حوزه نشر کمک کنیم. امیدوارم مجموعههای فرهنگی دیگر بتوانند یاد جلال را در سپهر فرهنگی کشور دنبال کنند.
در ادامه این نشست حجتالاسلام والمسلمین زائری درباره کتاب «جای پای جلال» گفت: به طور طبیعی این جلسه مربوط به رونمایی کتاب است و نقدی در آن صورت نمیگیرد اما ذکر نکاتی ضروری است. دو نکته اول مربوط به خود موضوع کتاب است.کاش مهدی قزلی نام طراح سوژه و ایده را بیان میکرد. به هر حال اینکه مطالعات و پژوهشهای اجتماعی بتواند با سطح عامه مردم ارتباط برقرار کند اهمیت دارد. ارتباط نگاه آکادمیک و پژوهشهای اجتماعی با نیاز مخاطب، به وسیله این آثار که با زبان امروز صحبت میکنند برقرار میشود.
زائری در رابطه با پیشرفت شبکه نشنالجغرافی در زمینه تاریخنگاری و ثبت رویدادها تشریح کرد: بسیاری از نهادها ازجمله نشنالجغرافی در این حوزه از ما جلوتر هستند. نشنالجغرافی حدود یک قرن پیش به وسیله مستشرقین که دوربین به دست میگرفتند و به عنوان خبرنگار کار میکردند، مطرح شد. در حال حاضر گستره این موسسه بسیار وسیع شده و انواع پژوهشها را در زمینه جانورشناسی، مستندسازی و... انجام داده است و همچنین چند ویژهنامه جذاب درباره ایران منتشر کرده است.
وی با اشاره به اهمیت تک نگاری خاطرنشان کرد:درحوزه انقلاب و دین پرداختن به این مسئله اهمیت دارد. یکی ازضعفهای جدی ما این است که در عادات و رفتارخود ثبت مستندنگاری نداریم و نگرانی ما نیز به دلیل ثبت نشدن این تجربیات است.مهم این است که دیگران صادقانه این مسائل که قبلا تجربه شده را بپذیرند.
زائری در ادامه افزود: ما امروز بیش از هر زمانی به آزادگی جلال نیازمندیم و باید اجازه دهیم این مسیر برای نسل جوان ما در حوزه فرهنگی اتفاق بیفتد. جلال نمونه خوبی برای نسل جوان است. ما نیازمند همین چهرهها هستیم و متاسفانه گاهی مخاطب را از آنها محروم میکنیم. صدا و سیما به افرادی مثل شریعتی، جلال آل احمد و آیتالله طالقانی نمیپردازد. گاهی جایگزین کردن افرادی مثل جلال به راحتی امکانپذیر نیست و معلوم نیست چه افرادی جایگزین آنها میشوند و چه اتفاقی میافتد. امثال دکتر شریعتی و جلال را آدم امروز ما باید بشناسد و بداند در چه فضایی این روزآمد شدن در فکر دیگران تفاق افتاده است. بازنگری در متون سفرنامه معمولا مرسوم است. حداقل حسن این سفرنامهها این است که فاصلهها و تحولات در طول تاریخ نشان میدهد. آقای قزلی این تغییرات و تحولات را به خوبی در کتابشان نشان داده اند.
وی در بیان دیگر ویژگی کتاب «جای پای جلال» گفت: تعداد آثار آقای قزلی بیش از ۳۰ اثر است اما کیفیت آنها افت نکرده است و قلم او بسیار زیبا، روان و جذاب است و عمده آثار او در زمینه مستندنویسی است.
حجتالاسلام زائری در پایان صحبتهای خود درباره نظر خاص رهبر معظم انقلاب درباره کتاب قزلی عنوان کرد: جالب این است که تفریظهای عمده رهبری روی کتابهای دفاع مقدس بود و من نگران بودم که حوزههای دیگر به واسطه این نگاه خاص ضعیف شود و ناخودآگاه ناشران به دنبال استانداردهایی نباشند که رهبر معظم انقلاب برای آنها تفریظ بنویسد. وقتی دیدم رهبری برای کتاب «پنجرههای تشنه» تفریظ نوشتند خیلی خوشحال شدم که حوزه ادبیات در این زمینه مهجور نماند.
در ادامه این نشست علی عسگری مدیرعامل خبرگزاری مهر درباره کتاب «جای پای جلال» گفت: این کتاب فرزند متولد شده امروز است و امیدوارم به سیصدمین کتاب برسیم. حس ما این است که مردم در حال جدا شدن از کتاب هستند و این احساس را در برخی کشورها مثل روسیه ندیدهاند چون مردم کتاب میخواندند و تئاترها براساس رمان اجرا میشد و این ادبیات و فرهنگ را زنده نگه میدارد.
وی با اشاره به تکثر رسانههای مختلف در کشور یادآور شد: ما احساس میکنیم به عنوان رسانه باید مردم را به کتاب نزدیک کنیم و با توجه به اینکه رسانه مهر متعلق به جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی است بیشتر به کتابهایی که در این حوزه فعالیت میکند میپردازد و آنها را معرفی میکند.
مهدی قزلی، نویسنده کتاب «جای پای جلال» در ادامه این نشست گفت: من برای کارم محافظهکاری و بوروکراسی نداشتم و این باعث افزایش اعتماد به نفسم شد. متاسفانه ما در مدیریت فرهنگی دچار مشکل هستیم و کسی که میخواهد کار کند همیشه استرس دارد.
وی درباره چگونگی نوشتن سفرنامه با همراهی خانوادهاش عگفت: فقط دو سفرم با خانواده بود چون احتیاج به دقت و تمرکز داشتم. آقای مهدیپور در زمینه مشاوره به درستی عمل کرد و به معنای واقعی مشاور بود. دلیل نیامدن اسم طرح کننده سوژه به این دلیل بود که کتاب در رسانه مهر رونمایی میشد و آوردن این نام چندان مناسب نبود.
قزلی درباره نوشتن اولین سفرنامه خود گفت: اولین سفرنامهای که نوشتم به زلزله بم برمیگردد و قرار بود که یک گزارش ۴۰ صفحهای بنویسم.
وی در رابطه با چگونگی نوشتن کتاب پنجرههای تشنه توضیح داد: کتاب پنجرههای تشنه در اسنای نوشتن کتاب «جای پای جلال» پیشنهاد شد. نوشتن این کتاب اوایل به رضا امیرخانی پیشنهاد شد اما او من را برای نوشتن کتاب پیشنهاد کردند و این کتاب زودتر از جای پای جلال منتشر شد.
قزلی ادامه داد: پس از نوشتن پنجرههای تشنه، متوجه شدم که این فرم نوشتن جدید و راهی بین خبرنگاری و نویسندگی است که همچنان مهجور مانده است. به نظرم اگر هنگام بازی المپیک دو نویسنده به همراه چند خبرنگار بروند با نوشتههای متفاوتی روبرو میشویم و همین تک نگاریها میتواند اثربخش باشد و باقی بماند.
وی در پایان سخنان خود گفت: وقتی یک قدم به سمت ایده حرکت کردید، چند قدم به ما نزدیک میشوید. دیدن و شنیدن و سفر کردن برای یک نویسنده بسیار ضروری است. من بیش از ۵۰ هزار کیلومتر در این یکسال مسیر طی کردم و این کتاب برایم آثار پربرکتی داشت.
در پایان این نشست محمدی دبیر وقت سرویس فرهنگی درباره کتاب «جای پای جلال» گفت: با وجود اینکه مهدی قزلی آثار بسیاری دارد چرایی اینکه کتاب جای پای جلال شناسنامهای برای او شده است اهمیت دارد. او برای این کار زحمت بسیاری کشیده و سفرهایی که برای این کتاب کرده است لذتبخش بوده است و هنگام نوشتن این کتاب اثر این لذت در متن آن منعکس شده و مشخص است.
وی در پایان گفت: قزلی نوشتن این کتاب را به عنوان یک ماموریت کاری انجام نداده است. وقتی اوایل جای پای جلال منتشر شد، بازخوردها و کلیکها روی آن محدود بود و جذابیت چندانی نداشت و من از این نظر خیلی نگران بودم که زحمات مهدی قزلی دیده نمیشود. فکر میکنم اکنون کتاب «جای پای جلال» دیده شده و به ثمر نشسته است.
نظر شما