نمایش همه
  • ناصر فکوهی ۱۳۹۲/۱۰/۳۰

    پاسخ‌های ناصر فکوهی به پرسش‌های فرهنگ امروز؛

    مسایل انسان‌شناسی در ایران

    نظریه‌پردازی و مطرح بودن در سیاست‌های جهانی علم برای ما ممکن است به‌شرط آنکه شرایط مادی و واقعی این کار را فراهم کنیم و دست از خودشیفتگی و همچنین خودکم‌بینی نسبت به دیگران و به‌ویژه آکادمی‌های غربی برداریم و درعین‌حال متوجه باشیم جهان فقط در غرب خلاصه نشده است.

  • مقصود فراستخواه ۱۳۹۲-۱۰-۲۵ ۱۰:۳۱

    گزارشی از نشست «نظام علمی و دانشگاهی در ایران و مساله نابرابری»؛

    فراستخواه:شاهد فروش آموزش در نظام آموزش عالی هستیم

    زندگی و علم‎آموزی به مثابه یک کالا شده و به مدارج علمی نیز، شی‎انگارانه نگریسته می‎شود. یعنی در نزد عموم می‎شنویم که مدام عنوان می‎شود دکترا دارید یا ندارید؛ این یعنی دکتری به حالت بت‎وارگی در آمده است و هم‎چون کالایی خریداری می‎شود. زیمل از این فرایند به عنوان «بی‎رحمی پول» یاد می‎کند که گوشه‎ای از تراژدی سلطه‎ی عینیت بر فرهنگ است.

  • ترجمه ۱۳۹۲-۱۰-۲۴ ۰۸:۴۰

    نگاهی به حجم بالای ترجمه‌های متون علوم انسانی و اجتماعی و پیامدهای آن؛

    رهاورد ترجمه

    برخوردهای گزینشی مترجمان با متون معرفتی غرب، باعث شده است تا کمتر اثری با محتوای انتقادی نسبت به غرب و ابعاد مختلف فرهنگی، سیاسی و اقتصادی و نیز معرفت‌شناختی آن مورد توجه و ترجمه‌ی این عده قرار گیرد و به فضای دانشگاهی و عمومی جامعه عرضه شود.

  • تهمورث شیری ۱۳۹۲/۱۰/۱۸

    تهمورث شیری در گفت‎وگو با فرهنگ امروز؛

    مسائل و مصائب پایان‌نامه نویسی

    اما مسئله‌ای که ما در حال حاضر در پایان‎نامه‎ها شاهد آن هستیم این است که مبانی نظری کپی‎برداری است؛ یعنی دانشجو از اینترنت و فضای مجازی اطلاعات را با زدن کلیدواژه‎ی مورد نظر، جمع‎آوری می‎کنند و در کنار هم می‎چسباند، بدون اینکه یک ارتباط ارگانیکی بین این پاراگراف‎ها وجود داشته باشد.

  • آزمون ۱۳۹۲-۱۰-۱۸ ۰۹:۵۵

    نگاهی دوباره به آزمون جامع؛

    آزمون جامع و مسئلۀ قانون‌گریزی و بی‌نظمی دانشگاه‌ها

    آزمون جامع با شیوه‌ی فعلی آن آن‌قدر مشکل، نقص و ابهام دارد که برای بسیاری از دانشجویان تبدیل به یک کابوس شده است. در نوشتار پیشین اهداف و غایت این آزمون در مقام نظر و عمل مورد بررسی قرار گرفت و اشاره شد که شیوه‌ی فعلی این آزمون هیچ هدف درستی را دنبال نمی‌کند و فایده‌ی چندانی بر آن مترتب نیست.

  • اسماعیل حسن زاده ۱۳۹۲/۱۰/۱۵

    اسماعیل حسن زاده در گفت‎وگو با فرهنگ امروز؛

    ماهیت دانش تاریخ را اسیر نظريه‎ها نکنیم

    ما باید حد و مرزهایی که از لحاظ زمان‎بندی ترسیم کردیم؛ کنار بگذاریم. بلکه بگوییم که تاریخ عرصه بسیار گسترده‎ای در اجتماع و در ارتباط با انسان دارد. حتی ممکن است برخی از دوستان در زمینه پیش‎بینی آینده با بنده موافق نباشند. اما معتقدم که کارکرد تاریخ مانند کارکرد جامعه‎شناسی است. تحولات گذشته را بررسی می‎کند و راهکاری برای آینده ارائه می‎دهد.

  • توسعه ۱۳۹۲-۱۰-۱۴ ۱۱:۲۹

    امکان و امتناع تحقق توسعه در جامعه ایران؛

    علوم اجتماعی و مناسبات توسعه و سیاست

    در دهه‌های اخیر یکی از نمایندگان فلسفه‌ی ایرانی که «پرسش از امکان توسعه» را مطرح کرد نویسنده‌ی «دیباچه‌ای بر نظریه‌ی انحطاط ایران»، دکتر جواد طباطبائی است. البته وی به جهت دقت نظری که دارد و بغرنجی وصف‌ناپذیری که در طرح این پرسش در جامعه و تاریخ ایرانی می‌بیند، مستقیماً به طرح پرسش از امکان توسعه نمی‌رود، بلکه او پرسش از شرایط امتناع توسعه را پیش می‌کشد.

  • نویسندگی ۱۳۹۲-۱۰-۰۵ ۱۱:۳۷

    درنگی بر برخی معضلات نویسندگی در ایران؛

    قصه‌ی «پرآب چشم» کتاب و نویسندگی در ایران

    در ایران کمتر نویسنده‌ای را می‌توان رصد کرد که بتواند تنها با منافع مادی‌ای که از راه تألیف و نویسندگی به دست می‌آورند امرارمعاش کند، حتی مشهورترین مؤلفان ایران نیز از گذران زندگی گلایه کرده و یا از طرق دیگر امرارمعاش می‌کنند. نتیجه‌ی مستقیم چنین فرایندی تألیف کتاب‌هایی‌ است که نمی‌توان نام فاخر بر آن نهاد.

  • مهدوی زادگان ۱۳۹۲/۱۰/۰۱

    داود مهدوی زادگان در گفت‎وگو با فرهنگ امروز؛

    کرامت استاد در پژوهشگاه بی‌معناست

    درب اتاق استاد شکسته می‌شود یا وسایل فلان استاد به جای دیگر برده می‌شود. حتی یک عضو هیأت علمی آنقدر ارزش ندارد که قبل از آن‎که جابه‎جایی صورت بگیرد با وی تماس بگیرند و صحبت کنند. فرض کنید مدیری تغییر می‎کند و جلسه معارفه برگزار می‎کنند. سپس به آنان می‎گوییم چرا ما را دعوت نکردید می‎گویند هر کسی را که صلاح بدانیم دعوت می‎کنیم.

  • محمدامین قانعی‌راد ۱۳۹۲/۰۹/۳۰

    گفت‌وگوی محمدامین قانعی‌راد با فرهنگ امروز به مناسبت روز پژوهش (2)؛

    دانشگاه‎های کشور آشفته و آنومیک هستند

    وزارت علوم به عنوان نایب جامعه، به عنوان متکفل بخش دانشگاه؛ باید دغدغه این امر را داشته باشد که چگونه باید به آموزش و پژوهش با کیفیت برسیم. اما در این چند سال اخیر دائم معیار و ضوابط غیر علمی را وارد دانشگاه کردیم. از آن طرف نیز دائم شاهد افت آموزشی و پژوهشی هستیم، به افت آموزشی و پژوهشی توجه نمی‎کنیم. اما به رشد تعداد مقالات توجه می‎کنیم که برمبنای آن، خود را توسعه یافته از نظر علمی معرفی می‎کنیم.

  • محمدامین قانعی‌راد ۱۳۹۲/۰۹/۲۵

    گفت‌وگوی محمدامین قانعی‌راد با فرهنگ امروز به مناسبت روز پژوهش (1)؛

    باوری به دانش و دانشگاه وجود ندارد

    بسیاری‎ اعتبارات پژوهشی دولتی را یک رانت یا امتیاز تلقی می‎کنند. در مقابل آن تحقیقات کم کیفیتی را ارائه می‎کنند، که خوب هم مورد ارزیابی قرار نمی‎گیرد. به دلیل آنکه محقق هم می‎داند آن بخش دولتی که این تحقیق را سفارش داده است، قرار نیست بر مبنای آن تصمیم‎گیری کند. قرار نیست چیزی تغییر کند. بنابراین تنها می‎خواهند کاری صورت بگیرد، آن را جلد کرده و در کتاب‎خانه بگذارند.

  • کریم مجتهدی ۱۳۹۲/۰۹/۲۱

    کریم مجتهدی در گفت‎وگو با فرهنگ امروز؛

    اصطلاح مضاف برای فلسفه جایز نیست

    کلمه‎ی مضاف به معنای آلودگی است. کسانی که آن را به کار می‎برند در واقع می‎خواهند فلسفه را به علومی دیگر نزدیک کنند که اصطلاح «میان‎رشته‎ای» برای این علوم جدید مناسب‎تر است.

  • اسماعیل قدیمی ۱۳۹۲/۰۹/۲۰

    دکتر اسماعیل قدیمی در گفتگو با فرهنگ امروز؛

    زندگی جزیره‌ای دانشگاه‌ها در ایران

    در دانشگاه‌های دنیا تولید متن بومی است و محصول تحقیق و پژوهش است. اما در ایران تمام کلاس‎های علوم انسانی و اجتماعی برپایه متون ترجمه شده اداره می‎شود و این بزرگ‎ترین ضعف یک نظام آموزشی است. تئوری‎های علوم انسانی و اجتماعی غربی‎ وقتی به درد ما می‎خورند که با اقتضائات جامعه ما هماهنگ شوند.

  • نعمت فاضلی ۱۳۹۲-۰۹-۲۰ ۰۹:۲۶

    نعمت‌الله فاضلی/ تکثیر یا بازتولید مکانیکی دانش؛

    نگاهی انتقادی به محتوا و کارکرد مقاله‌های علوم اجتماعی

    97 درصد مقالات ارائه‌شده به مجلات علمی، پژوهشی فاقد ارزش هستند. معنای این حرف این است که 97 درصد تولیدات رشته‌های علوم اجتماعی کشور یا «ضایعات علمی» است یا اینکه این تولیدات را باید نوعی «کالای عمومی» بدانیم نه نوعی «اثر خلاقه‌ی» منحصربه‌فرد.

  • آشتیانی ۱۳۹۲-۰۹-۱۸ ۰۸:۳۲

    گفتاری از منوچهر آشتیانی در هایدلبرگ آلمان؛

    موضوع و مسئلۀ ترجمه

    معايب ترجمه در زمان ما كم نيستند و هر چه به دوران معاصر تعاطی‌های ادبی نزديك می‌شويم، اين معايب بيشتر می‌شوند: اولاً به شدت روزافزون ترجمه‌ها و كثرت آن‌ها عموماً تعقل عالمانه و اديبانه‌ی همراه آن‌ها را تضعيف می‌كند و ترجمه را به ابتذال می‌كشد. اين نقش مخرب را به ويژه انتشاراتی ايفا می‌نمايند كه به سازمان‌های غيرعلمی و غيرادبی و به نهادهای دولتی، شبه‌دولتی و شركت‌های تجاری تعلق دارند.

  • صادق حقیقت ۱۳۹۲/۰۹/۱۷

    سیدصادق حقیقت در گفت‎وگو با فرهنگ امروز؛

    در دانشگاه‌های غربی پایان‌نامه برای استاد منفعت مالی ندارد

    مشکل در روش تحقیق و روش‎شناسی پایان‎نامه‎ها و مقالات بیش از آن‎که به اساتید یا سرفصل‎ها برگردد، مشکل به نظام آموزشی ما برمی‎گردد. در نظام آموزشی ما به روش تحقیق و روش‎شناسی به اندازه‎ی کافی توجه نکرده‎اند. بنابراین دانشجویی که در مقطع دکترا در حال تدریس است و قرار است استاد عده‎ای دیگر شود، خودش به روش تحقیق و روش‎شناسی به شکل کامل مسلط نیست.

  • استاد و دانشجو ۱۳۹۲-۰۹-۱۷ ۰۹:۳۴

    آسیب‌شناسی قواعد تنظیم کننده تعاملات دانشگاهی در ایران؛

    رشد مقالات استاد-دانشجویی؛ علت یا معلول رکود علمی

    نقدهایی که متوجه افت کیفیت در علوم انسانی و اجتماعی و به‌طورکلی نظام دانشگاهی است، ریشه‌ی این بحران را بیشتر در فضای جامعه و قواعد تنظیم‌کننده‌ی کنش در نهاد علم جست‌وجو کند، نه اینکه با حمله به الگوی تعامل و همکاری استاد و دانشجو که یک الگوی نهادی‌شده و معتبر در نظام دانشگاهی کشورهای مختلف است، فضایی از بدبینی و سوءتفاهم ایجاد کند.

  • آزمون جامع ۱۳۹۲-۰۹-۱۶ ۱۰:۴۸

    نگرشی متفاوت به یکی از مهمترین دغدغه‌های دانشجویان دکتری؛

    کابوسی به اسم «آزمون جامع»

    آیا واقعاً آزمون جامع به شیوه‌ی فعلی خود این هدف را پیگیری می‌کند؟ یعنی اگر دانشجویی در این آزمون موفق شود، این موفقیت حاکی از برخورداری وی از زمینه‌ی علمی کافی در رشته‌ی تخصصی‌اش است؟ و برعکس اگر دانشجویی در این آزمون رد شود، نشان از عدم قابلیت علمی وی است؟

  • پایان نامه ۱۳۹۲-۰۹-۱۱ ۱۰:۴۲

    چالشی­ بر اخلاق پژوهشی در ایران؛

    درنگی بر برخی بی‌اخلاقی‌های رایج در نگارش پایان‌نامه‌ها و مقالات علمی

    در یکی از بزرگ‌ترین دانشگاه‌­های کشور، دانش‌آموخته‌ی کارشناسی ارشدی متوجه می­‌شود استاد راهنمایش پایان‌نامه‌ی وی را به مثابه‌ی طرح پژوهشی با یکی از نهادهای دولتی، قرارداد بسته است. هنگام پیگیری، وی متوجه می‌­شود قرارداد مزبور با احتساب مبلغی بالا به نام استاد و فرزندش ثبت شده است و ...

  • آموزش ۱۳۹۲-۰۹-۱۰ ۰۹:۱۹

    غلامرضا ذاکرصالحی؛

    جامعه‌ی تبعی، توسعه‌نیافتگی و اكسير آموزش

    از مشخصه‌های جامعه‌ی تبعی، عدم رشد سیاست‌ورزی خردمندانه است. امری که موجب انزوای عقلای قوم و بی‌انگیزه شدن نخبگان و کارشناسان و جولان‌داری کم‌مایگان و متوسط‌اندیش‌ها می‌شود. در چنین شرایطی با فروپاشی قوه‌ی عاقله و خارج شدن تدریجی سایر قوا از حد اعتدال مواجه‌ایم.

  • ناصر فکوهی ۱۳۹۲/۰۹/۰۹

    پاسخ‌های کتبی «ناصر فکوهی» به پرسش‌های فرهنگ امروز؛

    منطق کمی‎گرا در نظام دانشگاهی ایران

    منطق دانشگاهی در ایران کاملا کمی‎گرا است. در دانشگاه‎ها به جای آن‎که به کیفیت توجه شود به کمیت توجه دارند. در این نظام مهم این نیست که چه مقالاتی در مجلات علمی پژوهشی داخلی یا خارجی منتشر می‎شود و این مقالات چه دردی را از جامعه ایران دوا می‎کنند، بلکه مسئله آن است که تعداد این مقالات چه تعداد است.

  • ابراهیم توفیق ۱۳۹۲-۰۹-۰۶ ۰۸:۵۴

    ابراهیم توفیق در نشست «گفتمان گذر و آسیب‌شناسی اجتماعی در ایران»؛

    گفتمان جامعه‌ی گذار و مسئله‌ی اجتماعی

    گفتمان جامعه‌ی گذار به نظر من گفت‌وگوی غالب بر تمام نظام اجتماعی است. هیچ‌چیزی غیرقابل توضیح‎تر از لحظه‌ی حال نیست.. کل نظام علوم انسانی و علوم اجتماعی ما تنها برای ورود به این علوم و مسایل کفایت می‌کند؛ این درس‎ها چیزی نیست جز درآمدهایی یا مدخل‎هایی در حوزه‌ی خاص.

  • تاریخنگاری ۱۳۹۲-۰۹-۰۵ ۱۰:۰۵

    گزارشی از اولین نشست «آغاز تاریخ‎نگاری جدید در ایران»؛

    نقدی بر تاریخ‌نویسی معاصر

    تاریخ‎نگاری نوین در بستری پدید می‎آید که ما شاهد تغییر و تحول عنوان رعیت به عنوان ملت هستیم. تاریخ‎نگاری جدید کوشید توده‎ها را محل مطالعه قرار بدهد. افزون بر این، خود این توده‎ها وارد فرایندهای تاریخی شدند. دیگر تاریخ‎سازان صرفا ارباب قدرت نیستند.

  • زرین کوب ۱۳۹۲-۰۹-۰۵ ۰۸:۴۱

    عبدالحسین زرین‌کوب؛

    تحقیق درست

    یاداشت حاضر از عبدالحسین زرین‌کوب اگر چه مربوط به 6دهه پیش است لکن مطالعه آن نشان می‌دهد مسائلی که امروز جامعه علمی و پژوهشی ما به آن دچار شده است ریشه در گذشته‌های دور دارد هر چند که فاجعه‌ی امروز ابعاد گسترده‌تری پیدا کرده‌ است.

  • میرزایی ۱۳۹۲-۰۹-۰۳ ۰۸:۵۸

    گزارشی از نشست «اخلاق پژوهش در علوم اجتماعی ایران»(1)؛

    قواعد هنجاری و اخلاقی تولید علم در ایران

    اعتبار آثار علمی منوط به رعایت قواعد و هنجارهای علمی مورد توافق اجتماعات علمی در کاوشگری و جستجوی مداوم حقیقت است. بر این اساس، ما مجاز نیستیم هر آن‎چه که می‎خواهیم، بگوییم، بنویسیم و منتشر کنیم. بلکه آثار علمی را بایستی بر پایه قواعد علمی و در چارچوب‎های مورد توافق اجتماع علمی عرضه كنيم.

  • کنگره ۱۳۹۲-۰۸-۲۸ ۱۴:۲۱

    گزارش از دومین کنگره بین‌المللی «علوم انسانی‎اسلامی»؛

    علی لاریجانی: وجود تعارضات در علوم انسانی طبیعی است

    دومین کنگره علوم انسانی‎اسلامی دوشنبه 27 آبان ماه در سالن همایش‎های صدا و سیما برگزار شد. اگرچه در میان حاضرین و ارائه کنندگان مقاله چهره‌های شاخصی به چشم می‌خورد، لیکن غیبت چهره‌های شاخص منتقد علوم انسانی غربی و قائلین به علوم انسانی اسلامی نیز جلب توجه می‌نمود.

  • حمید پارسانیا ۱۳۹۲/۰۸/۲۷

    گفت‌وگو با حمید پارسانیا؛

    گرایش‌های فکری دانشجویان علوم اجتماعی پس از انقلاب

    برخلاف تصور برخی دانشجویان، نظریات پوپر را آقای سروش نیاورد. منظورم این است که برخی مذهبی‌ها هم ظرفیتی در پوپر می‌دیدند که با تمسک به آن در برابر مارکسیسم به عنوان یک رقیب نظری بایستند؛ مثلاً با استفاده از این ظرفیت‌ها مارکسیسم را نقد می‌کردند که آیا اصلاً علم هست یا علم نیست؟

  • احد فرامرز قراملکی ۱۳۹۲/۰۸/۲۷

    گفت‌وگوهایی به مناسبت روز جهانی فلسفه(3)/ احد فرامرز قراملكی

    فلسفه به مثابه شغل

    معلم همیشه معلم است و تعیني بسته دارد و هرگز توسعه نمی‌يابد. اما وقتی شما به معلمی از دریچه‌ Education نگاه کنید، مي‌توانيد آن را به یک حرفه تبديل كنيد. آن‌وقت این معلمی بالنده می‌شود. این خود تعین معلمی را عوض می‌کند و در پي آن، نقش اجتماعی هم عوض می‌شود.

  • محمد خامنه ای ۱۳۹۲/۰۸/۲۶

    گفت‌وگوهایی به مناسبت روز جهانی فلسفه(2)/ آيت‌الله سيد محمد خامنه‌ای

    لگام تدريس فلسفه را نبايد به‌دست هر كسی داد

    نوآوری و پژوهش در دانشگاه‌ها كم است و از كساني كه به‌ندرت صاحب‌نظر و اهل پژوهش هستند، معمولاً ـ و نه هميشه ـ تشويق نمي‌شود و از پژوهشگاه‌هاي موجود دولتی هم خير و بركت رفته و پژوهش به‌قدر كافی و با كيفيت قابل قبول، نسبتاً اندك است و راه و رسم پژوهش را هم به جوانان ياد نمی‌دهد تا نخبگان جوان هنرنمايی كنند و استعدادهای خود را بروز دهند.

  • ضیا موحد ۱۳۹۲/۰۸/۲۵

    گفت‌وگوهایی به مناسبت روز جهانی فلسفه(1)/ ضیاء موحد؛

    مهجوریت «منطق» در ایران

    الان در كشورهای انگليسی زبان، كه ارزش منطق شناخته شده است، آن بخشی از آثار ابن‌سينا يا حكمای ما بيشتر جدی گرفته می‌شود كه منطقی است. كارهايی كه خصوصاً ابن‌سينا در تحليل زبان انجام می‌دهد بسيار مورد توجه قرار می‌گيرد.