-
۱۴۰۱-۰۹-۱۵ ۱۹:۰۸
زن به علاوه زندگی یعنی آزادی
زمانه ما با عصر مدرن متفاوت است. اگر بهرغم اختلافنظرهای وسیعی که وجود دارد، عصر مدرن را از نیمه دوم قرن شانزدهم تا دهه ۱۹۷۰ فرض کنیم، شرایط جهان از دهه ۱۹۷۰ تا پایان هزاره دوم را باید شرایط پستمدرن دانست.
-
۱۴۰۱-۰۹-۰۸ ۱۹:۱۷
افلاطون خودش مرا به دنبال خود میکشانید
آشنایی با ترجمه محمدحسن لطفی از کتاب «تاریخ جنگ پلوپونزی» برایم آغاز شد اما وقتی کتاب «مرگ سقراط» نوشته «رومانو گواردینی» ترجمه لطفی را میخواندم، به ترجمه ماندگارش پیبردم و زمانی که خود با زبان سخت یونانی آشنایی پیدا کردم به این همه تلاش و همت لطفی درود فرستادم.
-
۱۴۰۱-۰۹-۰۸ ۱۹:۰۶
شمس الملوک مصطفوی: جای طرح مباحث جدی فلسفی درباره هنرهای سنتی ایرانی خالی است
مصطفوی میگوید: در سنت فلسفی و عرفانی ما، قابلیتهای فراوانی برای طرح موضوعات جدی مرتبط با فلسفه هنر وجود دارد که نیازمند پژوهشهای عمیقتر و همهجانبهتر است. عناصری که در فلسفه فیلسوفانی مانند فارابی، ابن سینا، سهروردی و ملاصدرا وجود دارد، مانند زیبایی، خیال، نور، رنگ و ... این قابلیت را دارند که دستمایه مباحث فلسفی جدی درباره هنر و زیبایی قرار گیرند.
-
۱۴۰۱-۰۹-۰۶ ۲۳:۴۳
شماره بیست و چهارم سیاستنامه منتشر شد
شماره جدید مجله سیاستنامه با تصویری از بهرام بیضایی منتشر شد. در این شماره از مجله که ویژه پائیز ۱۴۰۱ محسوب میشود، پرونده اصلی سیاستنامه به بهانه توجه ویژه بیضایی به زنان در آثار خویش به این اندیشمند شاخص ایرانی اختصاص داده شده است.
-
۱۴۰۱-۰۸-۲۸ ۱۸:۵۹
نقطۀ تلاقی فیلسوف، الهیدان و جامعهشناس
مسئلۀ «معیارهای عقلانیت باور» از افلاطون تا آکویناس و از آکویناس تا لاک و دکارت و از آنان تا معاصرانی چون چیزولم، ویتگنشتاین، پلنتینگا و دیگران، افتوخیز بسیار و درخور تأملی داشته است.
-
۱۴۰۱-۰۸-۲۸ ۱۸:۱۳
هانری کربن و تغییر مسیر مطالعات شرقشناسی به سمت تشیع / زهرا قزلباش
دو منظومه فکری مهم شیعه عبارت از امامت و مهدویت است. کربن در اینها راز و رمزی در باب اقلیم هشتم میبیند؛ امام ادامه و بسط نبی است و سلسله امامت بر محور حضرت مهدی (عج) قرار دارد.
-
۱۴۰۱-۰۸-۱۱ ۱۵:۳۹
بیرونی و عرفان تطبیقی در گفتگو با منوچهر صدوقی سها
استاد صدوقی، از پیشگامان تحقیق و ترجمه در آثار ابوریحان بیرونی، وی را از مفاخر علمی ایران و جهان اسلام و یکی از کوشاترین دانشمندان تاریخ معرفی میکند که در شکلگیری تحقیقات دینشناسی و هندشناسی بسیار مؤثر بوده است.
-
۱۴۰۱-۰۸-۱۱ ۱۵:۳۳
سعادت از نگاه سهروردی در گفتاری از محسن جوادی
سعادت (در یونانی «ائودایمونیا») یا شادکامی (happiness) غایت و هدف زندگی هر انسانی است، همه میخواهند کامیاب و خوشبخت باشند، اما به چه معنا؟ مشکل از همین جا شروع میشود. هر انسان و مرام و عقیده و مکتب و فلسفهای، تعبیر خاص خود را از سعادت دارد و زندگی سعادتمند را به گونه خاص خود تعریف میکند.
-
۱۴۰۱-۰۸-۰۸ ۱۵:۰۸
هانری کربن و تغییر مسیر مطالعات شرقشناسی به سمت تشیع
شیفتگی کربن به تشیع اولا مبتنی بر روش پدیدارشناسانه او در بررسی اندیشههای اسلامی است که نه لزوما جانبدارانه، بلکه از منظری انفسی و فراتاریخی، یا به عبارت بهتر، نتایجش منتج به توصیفی انفسی و فراتاریخی است و درثانی، توجه به باطن و درون مکاتب و اندیشهها در وصول به حقیقت است که باز نتیجه رویکرد پدیدارشناسانه وی است. طی این نوشته که دارای دو قسمت خواهد بود، سعی بر این است که چکیدهای از آرای کربن درباره مطالعات شیعی معرفی و تحلیل شود.
-
۱۴۰۱-۰۸-۰۸ ۱۵:۰۶
اندیشههای برونو لاتور در گفتوگو با رحمان شریفزاده
هفدهم مهر ماه سال جاری، برونو لاتور، فیلسوف، جامعهشناس و انسانشناس برجسته فرانسوی در هفتاد و پنج سالگی درگذشت. او به ویژه به دلیل آثارش در زمینه مطالعات علم و فناوری شناخته شده بود. لاتور یکبار هم در سال ۱۳۹۶ به ایران آمد و در چند دانشگاه و موسسه آموزشی با پژوهشگران دیدار کرد. با این همه این فیلسوف در ایران و برای علاقهمندان به فلسفه و جامعهشناسی چندان شناخته شده نیست، تنها چند کتابش به فارسی ترجمه شده.
-
۱۴۰۱-۰۸-۰۴ ۲۰:۲۶
فلسفههای خطرناک در کشور جولان میدهند/ عقلانیت تعریف شسته رفته ندارد
در میان فلسفهها، فلسفههای خطرناک و به قول امروزیها غیربهداشتی هم داریم که شوربختانه در کشور ما جولانگاه خوبی داشتهاند. اگر فلسفهای در خدمت قدرت سیاسی در بیاید تا واقعیت را به نفع آن تفسیر و تعبیر کند آنگاه این فلسفه برای رشد و حیات یک جامعه خطرناک خواهد بود.
-
۱۴۰۱-۰۸-۰۴ ۲۰:۱۴
عقبه فلسفی تکثرگرایی در ایران حکمت متعالی ملاصدراست/ گفتوگوی مطلوب، گفتوگوی پیشرونده است
افروغ خطاب به دانشجویان گفت: گفتوگوی فلسفی یک گفتوگوی پیشرونده است. گفتوگوی اجتماعی، گفتوگوی درجا زننده است و گفتوگوی مطلوب، گفتوگوی پیشرونده است که در آن اختلاف و تفاوتها مطرح میشود نه اشتراکات.
-
۱۴۰۱-۰۸-۰۴ ۲۰:۰۸
اگر علم در کنار اخلاق و معنویت نباشد تهدیدزا خواهد بود
دبیر کل مجمع جهانی اهل بیت با بیان اینکه علم باید در کنار اخلاق، معنویت و تهذیب قرار گیرد، گفت:علم اگر در کنار اخلاق و تهذیب باشد انسان به یک خودباوری و خودآگاهی خواهد رسید.
-
۱۴۰۱-۰۷-۳۰ ۱۶:۵۰
آزادی برسازنده هویت انسان است
مفهوم پیشرفت (Development یا progress) از بحثبرانگیزترین مفاهیم فکری و فلسفی در روزگار کنونی است. بسیاری از محققان تاریخ و فلسفه و جامعهشناسی معتقدند ایده پیشرفت، از مفاهیم بنیادین و اساسی در عصر تجدد (مدرنیته) و در روزگار مدرن است، به این معنای ساده که مسیر تاریخ بشری، رو به تکامل و اعتلا و بهبود است و وضعیت زندگی انسان به صورت نسبی، ولو به شکل بسیار کند و بطئی، هر روز بهتر از دیروز میشود.
-
۱۴۰۱-۰۷-۳۰ ۱۶:۴۵
محمد امین فتاحی؛
تاریخنگاری کودتا، بازخوانی یک میراث
به نظر میرسد که آبراهامیان در شیوۀ تاریخنگاری تحولات ایران معاصر، به این الگو متعهد بوده است و کماکان در همین مسیر حرکت میکند. او در آخرین اثرش، یعنی کتاب «کودتا» نیز مطابق همین سیاق عمل کرده و براساس این الگو، بحثهایی را مطرح ساخته است که عملاً نظریههای پیشین دربارۀ کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ را با چالشهایی جدی روبهرو کرده است.
-
۱۴۰۱-۰۷-۳۰ ۱۶:۴۳
منتقد لیبرالیسم و توتالیتاریسم
نظریۀ قرارداد هابز را بسیاری سنگبنای مدرنیسم سیاسی نامیدهاند. اما نظریۀ لویاتان فقط یک نظریۀ سیاسی نیست، بلکه از جهات متعددی به حوزههای دیگر از جمله دین، انسانشناسی و تاریخ پیوند خورده است.
-
۱۴۰۱-۰۷-۳۰ ۱۶:۰۸
فراتر از یک مارکسیست انقلابی
«یادداشتهای زندان» مجموعه مقالاتی است که گرامشی طی 11 سال زندانش در رژیم فاشیستی ایتالیا نوشت؛ او از ۱۹۲۹ تا ۱۹۳۵ بیش از ۳۰ دفتر و حدود ۳ هزار صفحه مطلب نوشت.
-
۱۴۰۱-۰۷-۲۵ ۱۳:۵۱
شعر فرخی یزدی آیینه ادبیات دادخواهی است
آسیه ذبیحنیا، نویسنده، پژوهشگر ادبی و عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور تاکید دارد که شعر فرخی مصداق مبارزه با بیعدالتی و ظلم و نمونه شکوائیه سیاسی در عصر مشروطه است.
-
۱۴۰۱-۰۷-۲۵ ۱۳:۵۰
کریم فیضی: هیچ محققی در طراز استاد شفیعی کدکنی نداریم
نویسنده کتابهای «شفیعی کدکنی و هزاران سال انسان» و «صدها سال تنهایی» گفت: در دوران معاصر که تحقیقات آکادمیک به ایران آمدهاند، هیچ محققی در طراز استاد شفیعی کدکنی نداریم.
-
۱۴۰۱-۰۷-۱۹ ۱۹:۱۶
یک خلا بزرگ!/ عامل نابرابری ها در ایران امروز را، در سطح تئوریک باید جستجو کرد یا اقدام؟
تئوری عدالت، انسجام ساختاری می دهد و سطوح مختلف حکمرانی می توانند بر پایه آن، کارکردهای مکمل داشته باشد و عملکرد آنها به نتیجه ختم شود؛ اما در فقدان تئوری، اقدامات اقتضایی صورت می گیرد، آن چنان که تا امروز بر ما گذشته است.
-
۱۴۰۱-۰۷-۱۱ ۱۹:۱۷
نگاه مولانا به جهان در گفتوگو با علی اصغر باباصفری
مولانا ائتلاف و پیوستگی گردون، آسمان و افلاک را بهواسطه عشق میداند و معتقد است که بدون عشق همهجا تیرهوتار است. عشق است که همه خمیدگیها را بهراستی و درستی تبدیل میکند و بیعشق همهچیز خمیده، راکد و بیوجود است و همین نگاه عاشقانه است که چنین شور و حسی را در اشعار مولانا ایجاد کرده و در نگاه و بینش او شور و نشاط در جهان هستی بهواسطه عشق است و همه ذرات هستی از عشق، در جوش و خروشند.
-
۱۴۰۱-۰۶-۳۱ ۱۴:۴۷
گفتوگو با پریسا کدیور پژوهشگر تاریخ
ایران قجری
تاریخ عصر قاجار به علت کژتابیها و سوء نظرهای دوره بعدی یعنی عصر پهلوی، بسیار منفی و تیره و تار روایت شده است. رویکرد غالب سیاسی در تاریخنگاری سنتی ما هم در این زمینه نقش داشته. روشن است که ایران در این دوره موفقیتهای چشمگیر سیاسی نداشته و حکام قجری تنها توانستهاند، با قبول شکستها و عهدنامههایی بدنام، تمامیت ارضی کشور را حفظ کنند.
-
۱۴۰۱-۰۶-۳۱ ۱۴:۴۵
چه کسی تاریخ ما را مینویسد؟
در نگاه نخست، شاید پاسخ به پرسش بالا، اهمیت چندانی نداشته باشد. چه اهمیتی دارد که بدانیم تاریخ را چه کسی مینویسد؟ مگر تاریخ، روایت وقایع و رویدادهایی نیست که در گذشته رخ داده، رخدادهایی که معمولا انسانها آنها را رقم زدهاند یا بر زندگی آنها واقع شدهاند؟ اگر چنین است، پس دیگر با امری یا اموری سپری شده و پایان یافته سر و کار داریم که یک بار همیشه در یک جای تاریخ تحقق یافتهاند و پروندهشان برای همیشه بسته شده.
-
۱۴۰۱-۰۶-۳۱ ۱۳:۳۷
تعریف مفهومی در فلسفه سهروردی چیست؟
بیستوششمین نشست از مجموعه درسگفتارهایی دربارهی سهروردی به «واقعگرایی بیواسطه و نقش آن در نظریه تعریف در فلسفه سهروردی» اختصاص داشت که با سخنان دکتر رضا اکبری چهارشنبه۲۳ شهریورماه برگزار شد.
-
۱۴۰۱-۰۶-۲۹ ۱۶:۰۶
«زیستن با کتاب» و «انجیل به روایات مسلمانان» در شهر کتاب
سقراط و مونتنی با چاشنی ولتر
طریف خالدی، زاده ۲۴ ژانویه ۱۹۳۸، مورخ فلسطینی است. او هماکنون در دانشگاه امریکایی بیروت در لبنان کرسی شیخ زاید را به دست گرفته است. در ایران، دو کتاب «زیستن با کتاب» با ترجمه محمدرضا مروارید و «انجیل به روایت مسلمانان» او با ترجمه منصور معتمدی به همت انتشارات هرمس منتشر شده است.
-
۱۴۰۱-۰۶-۲۹ ۱۵:۵۴
آموزههای فلسفه یونان باستان برای رهبران تجاری!
در اینجا چند تکنیک از سوی چند فیلسوف آورده شده است که کسبوکارها میتوانند از آنها استفاده کنند تا شکوفایی بیشتری داشته باشند.
-
۱۴۰۱-۰۶-۲۳ ۱۲:۰۴
ارسال رایگان مجله فرهنگ امروز
-
۱۴۰۱-۰۶-۲۱ ۲۰:۴۱
رسول جعفریان: ابوریحان معتقد است که ریاضیات نخستین نیاز آدمی در زندگی شهرنشینی است
ابوریحان معتقد است که ریاضیات نخستین نیاز آدمی در زندگی شهرنشینی است. ابوریحان بیرونی در صفحات اولیه کتاب تحدید نهایات الاماکن، از نیاز انسان به شهرنشینی به نیاز او به فراهم آوری انواع دانش ها می رسد. زندگی شهر نشینی و بهره گیری از دنیا، بدون دانش بدست نمی آید.
-
۱۴۰۱-۰۶-۱۵ ۱۹:۳۶
«ابوریحان» بنیانگذار مطالعات تطبیقی ادیان است
انجمن آثار و مفاخر فرهنگی یکشنبه سیزدهم شهریورماه ۱۴۰۱ در روز بزرگداشت «ابوریحان بیرونی» مراسم پاسداشت این حکیم، فیلسوف و ریاضیدان برجسته ایرانی – اسلامی را برگزار کرد.
-
۱۴۰۱-۰۶-۱۵ ۱۹:۳۴
مقام علمی بیرونی / مهدی محقق
ابوریحان، محمد بن احمد بیرونی، در بامداد روز پنجشنبه سوم ذیحجه سال ۳۶۲ که مصادف با مهرروز، یعنی شانزدهم شهریور سال ۳۴۲ بود، به عرصه گیتی گام نهاد و مطابق آنچه به خط شاگردش ابوالفضل سرخسی صاحب کتاب «جوامعالتعالیم» بر حاشیه یکی از کتابهای استاد آمده، وفاتش در شب جمعه، دوم رجب سال ۴۴۰ اتفاق افتاده است.