نیچه - فرهنگ امروز

۱۳۹۶-۰۵-۲۲ ۱۰:۰۰

کتاب «فراسوی هگل و نیچه» نقد و بررسی می‌شود

نشست هفتگی شهر کتاب به ‌نقد و بررسی کتاب «فراسوی هگل و نیچه» اختصاص دارد.

۱۳۹۶-۰۴-۱۱ ۱۲:۴۰

گفت‌وگوی هگل و نیچه

«فراسوی هگل و نیچه: فلسفه فرهنگ و فاعلیت» اثر الیوت ل. ژورست که ترجمه فارسی آن به‌تازگی از سوی نشر مرکز منتشر شده است.

۱۳۹۶/۰۳/۲۰

تحلیل سیاست معاصر از دیدگاه« فیلسوف رنج»؛

نیچه «جنگ‌هایی برای تعیین آینده بشر» پیش‌بینی می‌کند و معتقد است این جنگ‌ها در پستوی پنهان انگاشتن خدا رخ می‌دهند. در واقع نیچه می‌خواهد پاسخی برای این پرسش بیابد که «می‌خواهیم چگونه انسان‌هایی باشیم؟» درجهان غرب، مفهوم «انسانِ خوب» در مسیحیت، پاسخی بود که ما برای این پرسش داشتیم.

۱۳۹۵-۱۲-۲۳ ۱۳:۲۰

شرحی نظام مند از فلسفه نیچه

نهاماس بر این عقیده است که نیچه به جهان به مثابه متن ادبی می‌نگرد و برای رسیدن به دیدگاه‌های خویش درباره جهان و اشیا و حتی انسان‌ها، نخست ایده‌ها و اصولی را از ادبیات و آفرینش آثار ادبی برمی‌گیرد و سپس آنها را به دیدگاه‌های مزبور تعمیم می‌دهد.

۱۳۹۵-۱۲-۱۹ ۲۲:۰۸

نیچه جوان (برآمدن نابغه)

کارل پلیچ

زمانی که نیچه پسربچه‌ای بیش نبود گوته به قهرمان ملی آلمان بدل شده بود. در سال ۱۸۵۰ مفهوم نبوغ تنها یک قرن قدمت داشت، اما در بین افراد فرهیخته قهرمانان خلاقی چون گوته و شیلر، در مقام چهره‌هایی مورد احترام، جای بلندمرتبگان و پادشاهان را گرفته بودند.

۱۳۹۵-۱۲-۱۵ ۱۳:۲۰

مواضع هگل و نیچه در فلسفه، فرهنگ و فاعلیت چیست؟

کتاب «فراسوی هگل و نیچه: فلسفه، فرهنگ و فاعلیت» منتشر شد. الیوت ل. ژورستف نویسنده کتاب بر این باور است که اندیشیدن فراسوی آن چیزی است که به سادگی مسلم پنداشته می‌شود.

۱۳۹۵-۱۲-۱۵ ۱۲:۲۰

ولی‌یاری کتاب جدیدی درباره نیچه ترجمه می‌کند

رضا ولی‌یاری اکنون مشغول ترجمه کتاب دیگری درباره «نیچه» است.

۱۳۹۵-۱۱-۱۹ ۱۵:۴۰

گذر از هگل و نیچه ممکن نیست

تقابل 2 فیلسوف قرن نوزدهم در کتاب «فراسوی هگل و نیچه».

۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۳:۴۰

نیچه شرقی: ایران‌مآبی و دیونیزوسی

در گزینش نام زرتشت باید یادآور شد که نیچه، حدود سال ۱۸۷۰، زمانی‌که زایش تراژدی را می‌نویسد، فهمید که دیونیزوس خدایی شرقی و یونانی‌شده است، یعنی دیونیزوس تباری هندو- ایرانی دارد.

۱۳۹۵-۱۰-۲۷ ۱۶:۲۰

نیچه، راه‌ گشـای مـدرنیته، فـردیت

نیچه از سرسخت‌ترین منتقدین تفکر و فلسفه سنت گراست. مهمترین مشخصات آثار و افکار او تیزبینی تحلیل گرایانه ، زبان گویا ، شکاکیت عمیق نسبت به دین ، قدرت و نیز تردید جدی در توانایی شناخت علمی انسان است.

۱۳۹۵-۰۹-۰۶ ۱۳:۰۰

تاریخ افلاطونی هنر/شعر؛ نوعی خلاقیت بشری است

افلاطون اگر امروز بود با نیچه مخالفت نمی کرد، زیرا نیچه هم نوعی افلاطون، است که شعر را خلاقیت بشری می داند. یکی خلاقیتی می داند برای ظهور قدرت و دیگری خلاقیتی می داند برای ظهور حقیقت.

۱۳۹۵-۰۶-۲۷ ۰۹:۵۵

بررسی کتاب «همه چیز می‌درخشد» نوشته‌ی هربرت درایفوس و اس. دی. کلی (۱)؛

قهرمانان در دنیای مدرن

سنگینی بار انتخاب، یک ویژگی ضروری وجود انسانی است. حتی اگر اعمال قهرمانانه برای لحظاتی موجب فرار از این بار سنگین شوند. پس گویا عمل قهرمانانه باید نوعی رهایی از انتخاب باشد. سنگینی بار انتخاب به معنای پرسیدن پرسشهایی دشوار و عمیق است: چگونه می‌توان زندگی معناداری داشت؟ یا به طور مشخص‌تر، تفاوت کنشهای مختلف در کجاست؟ چون همین تفاوتها مبنا و اساس تصمیم‌گیری ما را درباره هویتمان تشکیل می‌دهند.

۱۳۹۵-۰۶-۰۶ ۱۰:۱۱

گزارشی از سخنرانی امیرعلی نجومیان در نشست «نشانه‌شناسی تاریخ» (۸)؛

بازی نشانه‌ها و گفتمان‌ها در تاریخ تبارشناختی

اگر بخواهیم بگوییم از ویژگی‌های نشانه‌شناختی تبارشناسی چیست: ۱- توجه به چرخه یا گردش نشانه‌ای: تولید سامان‌دهی و توزیع متن؛ ۲- توجه به تنازع گفتمان‌ها در هر دوره‌ی تاریخی؛ ۳- توجه به نقش ساخت‌های روایت؛ ۴- توجه به اشکال بازنمایی به‌عنوان مواد تاریخی و نهایتاً توجه به دینامیک پویایی رمزگان‌های فرهنگی به‌مثابه نشانه.

۱۳۹۵-۰۶-۰۲ ۰۹:۴۹

نگاهی به اندیشه ماکس وبر(۲)؛

جریان‌های همسو با وبر در نقد مدرنیته

در نگرش جریان «پسامدرن» به مدرنیته شاهد برجسته شدن رگه‌های نیچه‌ای در نگاه به مدرنیته هستیم؛ در این نگرش، کارهای وبر نیز همچون نیچه مبین یک گذار به‌سوی نیهیلیسم یا (ارزش‌زدایی از ارزش‌های غایی) در غرب طی فرایند روشنگری است. در چنین تفسیری از جایگاه عقلانیت در مدرنیته، عقلانی شدن علمی یک راه‌حل و آرمان محسوب نمی‌گردد، بلکه عامل کمکی مهم در فرایند نیهیلیسم است.

۱۳۹۵-۰۶-۰۱ ۱۰:۴۱

مقدمه‌ای بر سرگذشت فلسفی مفهوم ِ «دوستی» و نگاهی به کتابی از دریدا/ حسین مصباحیان؛

در پیِ دوستی های ِ ناممکن !

در مورد سرگذشت فلسفی مفهوم مشخص دوستی باید گفت که گرچه فلاسفه، عمدتاً، به نحوی باورنکردنی نسبت به مساله «دوستی» ساکت بوده اند، از دریدا اما، می‌توان آموخت که علاوه بر شاهراه‌ها و دروازه‌هائی مانند حزب و جامعه مدنی و حقوق بشر و رفرم و انقلاب که همه روزه کثیری از مردم در آن عبور و مرور و از آن ورود و خروج می‌کنند، راه‌های باریک ِ خاکی ِ ناشناخته و درهای ِ تنگ ِ چوبی ِ فراموش شده ای هم برای ورود به عرصه سیاست وجود دارند ، که دوستی یکی از آنها است.

۱۳۹۵-۰۵-۳۰ ۱۱:۲۱

نگاهی به اندیشه ماکس وبر(۱)؛

ماکس وبر و نقادی عقل مدرن در قرن بیستم

وبر در نگاه به مدرنیته آن را به‌مثابه سرنوشتی می‌دید که فرد غربی در این سرنوشت روزگار خود را سپری می‌کند؛ این سرنوشت، نه کابوسی تلخ و نه رؤیایی شیرین است، بلکه شرایطی است که فرد غربی در آن میراث‌دار تاریخ عقلانی مغرب‌زمین است. او همان‌طور که گفته شد، نه قائل به امکان تغییری اساسی در وضع حال بود و نه تمام راه را رو به سقوطی ناگزیر می‌دانست، در برابر، همواره به دنبال روزنه‌ای حتی کوچک برای تحمل وضع حال و امید به شرایط بهتری بود.

۱۳۹۵-۰۲-۲۲ ۰۹:۱۸

درآمدی بر چیستی تبارشناسی در اندیشه‌ی فوکو (۳)؛

رژیم علوم انسانی

فوکو به‌عنوان تبارشناس (برخلاف نیچه) دیگر از کشف اینکه ادعای عینیت جز نقابی برای انگیزش‌های ذهنی نیست، عصبانی نیست، وی مایل به تحلیل حقیقت متعلق به زمان خودش بود که به آن لقب «رژیم علوم انسانی» داده بود؛ اینکه چگونه عینیت علمی و نیات ذهنی با یکدیگر در درون فضایی پیدا می‌شوند که نه به‌وسیله‌ی افراد بلکه به‌وسیله‌ی کردارهای اجتماعی برقرار شده است.

۱۳۹۵-۰۲-۱۳ ۰۹:۲۹

درآمدی بر چیستی تبارشناسی در اندیشه‌ی فوکو (۱)؛

پایان فلسفه

از دیدگاه تبارشناسی، فلسفه به پایان خود رسیده است. تعبیر، کشف معنایی نهفته نیست؛ «اگر تعبیر کار پایان‌ناپذیری است، دلیل آن تنها این است که هیچ‌چیز برای تعبیر وجود ندارد، هیچ‌چیز مطلقاً اولیه‌ای برای تعبیر وجود ندارد، زیرا به‌هرحال هر چیزی در بنیاد خود پیشاپیش تعبیر است»

۱۳۹۵-۰۱-۳۱ ۰۹:۱۶

نگاهی به کتاب نیچه و فلسفه‌ی ژیل دلوز، ترجمه‌ی عادل مشایخی؛

آری گفتن به زندگی فقط با انحلال رنج امکان دارد

نیچه به مسئولیت معنای ایجابی می‌بخشد، اما مسئولیت او احساس بی‌مسئولیتی کامل و خود را از قید ستایش و نکوهش اکنون و گذشته آزاد کردن است. هنگامی که یونانیان وجود را جنایت‌کارانه و «گستاخانه» می‌خوانند، بر این گمانند که خدایان انسان‌ها را دیوانه کرده‌اند: وجود مجرمانه است اما خدایانند که مسئولیت این خطا را بر عهده می‌گیرند. یونانی‌ها وجود را جرم می‌دانند، مسیحی‌ها گناه. یونانی‌ها می‌گویند تو مقصری، مسیحی‌ها می‌گویند من مقصرم. انسان نیچه‌ای اما بی‌گناه است، بی‌گناهی نیچه اما به چه معناست؟

۱۳۹۴-۱۲-۰۵ ۱۴:۰۰

زندگی المثنی نمی‌خواهد/به مناسبت انتشار «علیه تفسیر» سوزان سانتاگ

سوزان سانتاگ در انتخاب سه اندیشمند تأثیرگذار: مارکس، نیچه و فروید، نیچه را برمی‌گزیند. «علیه تفسیر» او بیان همین مسئله است.

۱۳۹۴-۱۱-۲۴ ۰۸:۳۲

نگاهی به سمینار سال ۲۰۱۰ بین آلن بدیو و اسلاوی ژیژک؛

آیا لکان پادفیلسوف است!؟

این بدیو است که دیدگاه‌های دوست خود را به چالش می‌کشد؛ به نظر او ژیژک پادفلسفه را با فلسفه‌ی انتقادی یا نقد خلط کرده! و این‌ها دیدگاه‌های یک‌سانی نیستند. سؤال موضع پادفلسفی محدوده‌های تفکر عقلانی آن‌طور که کانت می‌گفت، نیست، بلکه چیز رادیکال‌تری است که تجربه را بالاتر از تفکر عقلانی می‌نشاند.

۱۳۹۴-۱۱-۰۵ ۲۰:۰۰

فوکو و روایت نیچه ‌ای از تاریخ

نشست فوکو و روایت نیچه ‌ای از تاریخ به میزبانی پژوهشکده تاریخ اسلام برگزار می شود.

۱۳۹۴-۱۰-۲۸ ۱۰:۱۵

نظریات برجسته زیبایی‌شناسی: از افلاطون تا نیچه

پژوهشکده هنر فرهنگستان هنر کتاب «نظریات برجستة زیبایی‌شناسی: از افلاطون تا نیچه» تألیف دکتر فرشید ابراهیمیان را منتشر کرد.

۱۳۹۴-۱۰-۰۶ ۰۸:۳۴

نگاهی به روش تبارشناسی فوکو؛

فوکو، تاریخ و علوم اجتماعی

روش تبارشناسی فوکو، آن تفاسیر و توجیهات پیرامون زمال حال که آن را به گونه‌ای به تصویر می‌کشند که گویی گریزناپذیر و ازاین‌رو نتیجه‌ی ضروری گذشته بوده است تحلیل می‌برد. تبارشناسی این برداشت از گریزناپذیری را با نشان دادن این نکته که مسیر تاریخی زمان حال با «شبکه‌ای از احتمالات»، تصادفات و پیامدهای ناخواسته، پیوسته بوده است به چالش می‌کشد.

۱۳۹۴-۰۹-۲۳ ۱۰:۰۰

روایت انتقادی نیچه از نهادهای آموزشی/ دلزدگی‌ای که تکرار می‌شود

مجموعه‌ای از سخنرانی‌های فردریش نیچه فیلسوف آلمانی بر علیه سیستم آموزشی به زودی در قالب یک کتاب منتشر و روانه بازار کتاب می‌شود.

۱۳۹۴/۰۸/۲۵

گفت‌وگو با داریوش شایگان درباره کتاب «جنون هشیاری»؛

تعطیلات در تاریخ

اگر بخواهیم مدرنیته را از دیدگاه هنری مطرح کنیم، بودلر نقش اساسی دارد و گریزی از مواجهه با او نداریم. بودلر، هم در شعرها و هم در نقدهای هنری‌اش بسیار نوآور بوده است. پیش از بودلر هم کلمه مدرنیته در متن‌هایی آمده بود، شاتوبریان و مادام دواستال هم آن را به‌کار برده‌اند اما در معنای منفی. بودلر نخستین کسی است که به این کلمه اعتبار جدید می‌دهد. و بسیار زیبا می‌گوید که نیمی از اثر مدرن مُد است، گذراست و به‌محض آنکه پدید می‌آید، ناپدید می‌شود و نیمی دیگرش ابدی است و پایدار.

۱۳۹۴-۰۸-۲۱ ۰۸:۵۵

نقدی بر کتاب «نیچه و نازی‌ها» استیون آر. سی. هیکس/ بخش دوم؛

نیچه؛ جنگ، قدرت و یهودی‌ستیزی

عبارات زیادی در نوشته‌های نیچه می‌توان یافت که از ضرورت و حتی از مطلوب بودن جنگ سخن می‌گوید. یک نظامی ناسیونالیست به‌سادگی می‌تواند چنین عباراتی را در راستای مقاصد خویش، یعنی جنگ‌طلبی، تفسیر کند. ...البته اگر بخواهیم منصف باشیم، باید اقرار کنیم که منظور نیچه از جنگ، گاهی چیزی بیشتر از تقابل ایده‌هاست.

۱۳۹۴-۰۸-۱۸ ۱۰:۲۵

کل اخبار:106