پایگاه اطلاع رسانی فرهنگ امروز

انگلیسی‌ها در دوره قاجار ایرانی‌ها را معتاد کردند!

فلسفه وجودی نهاد وکالت ایده آلیستی یا ماکیاولیستی؟

بشر ایده آلیست کسی است که فضایل و رذایل اخلاقی را شناسایی کرده، در پی کسب و رد آنان برآمده و به معیارهای مطلق اخلاق گرایی و گزاره‌های همه شمول انسان ساز معتقد است.

چرا عدد ۴۰، در سیر و سلوک معنوی مورد توجه است؟

عدد ۴۰ در قرآن و احادیث، نمادی از رشد، بلوغ و آمادگی روحی و معنوی انسان است که انجام اعمال عبادی چهل‌روزه، معروف به چله‌نشینی، می‌تواند تحولی عمیق در روح و شخصیت انسان ایجاد کند.

بزرگترین فیلسوف دوران مدرن

کانت در یک تقسیم‌بندی کلی عقل را به عقل نظری و عقل عملی تقسیم می‌کند. در عقل نظری، دیگر عقل تنها ابزار شناخت نیست، بلکه شناخت علمی بدون عقل سالبه به انتفاء موضوع است.

رشدیه تن به اتمیزه شدن نداد

فراستخواه:‌یکی از مشکلات ما ایرانیان، گرفتاری در چرخه معیوب اتمیزه یا توده‌ای شدن است. رشدیه توانست از این چرخه معیوب رهایی یابد و دست به کنشگری بزند. یکی از ابداعات رشدیه در این مسیر، تولید فضای اجتماعی، اجتماعات و گروه‌ها بود.

«سنجش پیامدهای هستی‌شناسی هایدگر»

انقطاع نسلی و حافظگی و اندیشگی یکی از مشکلات بزرگ ما است. ما دچار آلزایمر فرهنگی شده‎‬ ایم و این نگران‬ ‎کننده است. به خصوص متولدین این دو دهه اخیر دچار چنین وضعیتی هستند.

نگاه هگل به تاریخ فلسفه و اهمیت ساختارهای سیاسی

هگل به نظرش می آید که قوانین فرمال و قوانینی که جایی ثبت شده باشند، خیلی مهم تر هستند از آداب رسوم عرفی یا قوانینی که صرفا عرفی هستند. بنابراین از نظر هگل چیزهایی که ثبت شده و رسمی هستند برایش دارای اهمیت هستند زیرا نهاد پشتوانه آنان ، تعین آزادی را خیلی بهتر نشان می دهند تا آداب و رسوم روزمره مردم، و یا حقوق عرفی. نظر هگل اگر بخواهید تاریخ را خوب بفهمید باید به تاریخ دولت ها نگاه بکنید زیرا دولت ها نهادهای متعینی هستند که قوانین متعینی دارند که آن ها را به صورت عمومی بیان کرده اند، به همین دلیل جایی هم مکتوب است و می توانیم در باره آن ها بیندیشیم

چرا و چگونه یک خرده‌فروش تنگدست قاتل شاه شد؟

میرزا رضا به مدت چهار سال و خرده‌ای محبوس ماند. پس از خلاصی راهی استانبول شد. اینک تنی رنجور داشت و یک پایش نیمه‌فلج بود. دو ماه در بیمارستان بستری شد اما بیش از آن آسیب دیده بود که بتواند در مدتی کوتاه سلامتی‌اش را بازیابد.

بردگی جدید انسان ها به وسیله تکنولوژی

از نظر هایدگر، تکنولوژی مدرن به‌جای اینکه خدمت‌گزار انسان و طبیعت باشد، به ابزاری برای سلطه و تسلط تبدیل می‌شود که نه تنها انسان‌ها را در خود محصور می‌کند، بلکه قدرت و خشونت را نیز در آن گسترش می‌دهد.

شهید مطهری و نسبتش با زمانه ما

تجزیه و تحلیل شخصیت استاد شهید آیةالله مرتضی مطهری، به اندازه‌ عظمت، عمق و وسعت ابعاد اندیشه های علمی و دینی این بزرگمرد معاصر، از پیچیدگی‌های زیادی برخوردار بوده و در یک کلام اینکه نه تنها کار آسان و متعارفی نیست بلکه بسیار دشوار است.

طرح آمریکا ؛بزرگنمایی حزب توده برای کودتا در ایران

در این بحث کوشیده‌ام با طرح یک بحث نظری، ناکارآمدی تعریف آقای دکتر غنی‌نژاد از کودتا، برپایه شورش بر علیه رئیس کشور، را نشان دهم. همچنین به این واقعیت اشاره شد که در نظام‌های سیاسی مدرن به دلیل توازن قدرت در سطح قوای سه گانه کشور، اساسا عبارت Head of State به عنوان رئیس کشور، فاقد وجاهت حقوقی است. به همین دلیل به عنوان نمونه به موقعیت قانونی رئیس جمهور آمریکا توجه کردم؛ که می‌شود او را حتی با دست‌بند به دادگاه برد، امری که در نظام شاهنشاهی ایران، تصور آن هم امری محال بوده است. بنابراین آقای دکتر غنی‌نژاد در دنیای مدرن نباید درپی یافتن رئیس کشوری باشد، که بتوان تعریف خود از کودتا را بر آن، بنا نهد.

نقدی فمینیستی بر مفهوم عدالت در فلسفهٔ افلاطون

از منظر فمینیستی، عدالت در فلسفهٔ افلاطون اگرچه در ظاهر نوآورانه به نظر می‌رسد، اما همچنان در بستری مردسالارانه تعریف می‌شود. این نقدها یادآور می‌شوند که مفاهیمی چون طبیعت، برابری و قدرت، خود نیازمند بازاندیشی‌اند، اگر هدف ما دستیابی به عدالتی فراگیر و واقعی باشد.

جدایی از دین در ایران و جهان

بررسی گزارش های گرایش داشتن و گرایش نداشتن به دین در ایران و جهان، نتیجه گیری و ارائه پیشنهادهای سیاستی

جای خالی گرامشی در روشنفکری چپ ایران

گرامشی فهمی مبسوط از ماهیت قدرت و سیاست به ما می‌دهد و الگویی در اختیار ما قرار می‌دهد که بر طبق آن می‌توانیم نحوه به قدرت رسیدن احزاب و علل ناکامی جنبش‌های انقلابی را به واسطه بررسی این رخدادها در بستر تاریخی‌شان درک کنیم. گرامشی به تأسی از ماکیاولّی قصد دارد به «کسانی که نمی‌دانند» آموزش سیاسی بدهد. آموزش سیاسی برای شناخت ابزار لازم، حتی ابزار مستبدان. بستر کار گرامشی واقعیت است و نه آرمان‌ها، رؤیاها، بیانیه‌ها، شعارها و....

چرا فارسی یک «اَبَرزبان» است؟

یدالله گودرزی معتقد است، زبان فارسی یک «اَبَرزبان» است و می‌گوید: باید گفت که ابرزبان‌ها ممکن است در برخی شاخصه‌ها پررنگ‌تر و در بعضی کم‌توان‌تر ظاهر شده باشند اما توانسته‌اند قله‌های رفیع ادبی، اندیشه‌ای و هنری را در خود جای دهند و تولیدکننده دانش باشند.

فلسفه‌خوانی، فلسفه‌دانی نیست

هر سال شمار زیادی کتاب فلسفی در ایران منتشر و خریداری می‌شود، اما خواندن آن‌ها الزاماً به فهم عمیق فلسفه نمی‌انجامد. فلسفه‌خوانی لزوماً به فلسفه‌دانی و فلسفه‌دانی لزوماً به فلسفه‌ورزی منجر نمی‌شود.

آیا حامیان دیکتاتوری به حامیان دموکراسی تبدیل می شوند؟

نکته‌ی جالب این که در مجموع، فاصله‌ی بین موقعیت اطرافیان فرانکو در دوره گذار به دموکراسی ثابت ماند، و طی دهه‌ی ۱۹۹۰ اغلب این افراد موقعیت‌های قابل قیاسی با موقعیت‌هایی داشتند که در فاصله سال‌های ۱۹۷۰ تا ۱۹۷۵ در دوره دیکتاتوری به آن دست یافته بودند. به این ترتیب یک فرضیه‌ی مهم تأیید می‌شود: چون فرایند گذار اسپانیا به دموکراسی فرایندی از بالا به پایین بوده است، هر چه فرد در دوران فرانکو اهمیت بیشتری داشت، موقعیتی که در دوران دموکراسی کسب کرد هم مهمتر بود.

فاجعه اتمی چرنوبیل از افسانه تا واقعیت

در ساعت ۱:۲۳ دقیقه به ‌وقت مسکو، در این واحد انفجاری رخ داد و آتش‌سوزی به‌وقوع پیوست. این حادثه به بزرگ‌ترین فاجعه در تاریخ انرژی هسته‌ای تبدیل شد: ناحیه فعال راکتور به ‌طور کامل تخریب شد، ساختمان واحد نیروگاه تا حدی فرو ریخت و مقدار قابل‌توجهی از مواد رادیواکتیو در محیط زیست انتشار یافت.

نشست "تحلیلی بر آثار و خدمات میرزا حسن رشدیه" برگزار می شود

نشست "تحلیلی بر آثار و خدمات میرزا حسن رشدیه" روز سه شنبه 9 اردیبهشت در سالن فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار می شود.

اهمیت دوری از افرادی که واقعیت‌ها را در نظر انسان وارونه جلوه می‌دهند

کسانی که واقعیت‌ها را در نظر انسان وارونه جلوه می‌دهند شباهت زیادی به سراب دارند و امیر مؤمنان علی (ع) مخصوصاً روی این مطلب تکیه فرموده که دروغگویان، دور را نزدیک و نزدیک را دور می‌سازند.

چالش‌های کنشگری و بقای ایران

متأسفانه ما دگرگونی نهادها در عصر دیجیتال را در ایران در کتاب‌های درسی آموزش نمی‌دهیم. کتاب‌های درسی که واقعاً خودشان مشکلات زیادی ایجاد می‌کنند، اما کارهایی می‌شود انجام داد. یکی از آن‌ها دگرگون‌سازی لاک‌پشتی به شکل همگانی با پیگیری و استمرار بالاست. من به آن تعبیر «سیم شدن همگانی» به معنای «سریش شدن همگانی» داده‌ام. این نخستین مرحله از جنبش‌های اجتماعی است.

ریمون آرون فرمانده سارتر در جنگ جهانی دوم

ژان پل سارتر، در میان صدهاهزار سرباز ذخیره‌ای بود که در اول سپتامبر ۱۹۳۹ برای حضور در جنگ بسیج شدند. سارتر متولد ۱۹۰۵، خدمت نظامی خود را در سال ۱۹۲۹ در رَستۀ هواشناسی گذرانده بود، که در آن‌جا، تحت فرمان ریمون آرون قرار داشت، کسی که بعدها دوست او و سپس به مخالف سیاسی او بدل شد.

فردریش نیچه به زبان ساده: خدا مرده است و ما او را کشته ایم!

منظورش این بود که مردم دیگر مثل گذشته به دین پایبند نیستند ولی ارزش های جایگزین هم پیدا نکرده اند و این، باعث ایجاد خلأ در جوامع انسانی می شود و مشکلات بعدی را به وجود می آورد که حول محور "پوچی" می چرخند.

نخستین همایش فرافلسفه در ایران

گروه فلسفه و انجمن علمی با همکاری معاونت پژوهشی دانشکده ادبیات دانشگاه شهیدبهشتی «نخستین همایش فرافلسفه در ایران» را برگزار می کنند.

معمار و فیلسوفی که نخستین رساله توضیح المسائل به فارسی را نوشت

شیخ بهایی، به عنوان یک متفکر و دانشمند بزرگ با رویکردی نوین به علم و حکمت، توانست به تلفیق علم و دین بپردازد و میراثی ارزشمند برای نسل‌های آینده به جا بگذارد.

۵ نقل قول فلسفی که اشتباه فهمیده شده‌اند

فلسفه هنری است که در دسترس همگان قرار دارد، اما درک درست از سخنان فیلسوفان بزرگ نیازمند دانش، دقت و توجه به بستر اصلی اندیشه‌های آنهاست.

هایدگر و تکنولوژی: تضمنات امروزین

انجمن علمی دانشجویی علوم سیاسی دانشگاه تربیت مدرس با همکاری گروه علوم سیاسی خانه اندیشمندان علوم انسانی، نشست «هایدگر و تکنولوژی: تضمنات امروزین» را برگزار می کند.