نمایش همه
  • سیاوش جمادی ۱۳۹۷/۰۹/۲۷

    تفسیری فلسفی از مفهوم پدرسالاری در تاریخ ایران در مصاحبه با سیاوش جمادی (۱۱)؛

    رنسانس وقتی رنسانس می‌شود که اجتماعی شود

    رنسانس و روشنگری و پروژۀ پیشرفت و همۀ عناصر کانونی مدرنیته فرق‌شان با آن‌چه ما رنسانس ایرانی یا اسلامی می‌نامیم، در افکار مکتوب‌شده در کتاب‌ها نیست. فرق‌شان در عمومی شدن آن‌ها و اجتماعی شدن و تبدیل شدن آن‌ها به فرهنگ است. ...رنسانس وقتی رنسانس می‌شود که اجتماعی شود یا از آغاز هستی اجتماعی ایجادش کرده باشد. اگر درهم‌کنشی فرهنگ‌پرور میان آثار نخبگان و اذهان و زندگی جمعی رخ ندهد، چرخشی عصری نیز که با غروب قدیم و طلوع جدید همراه باشد، رخ نخواهد داد. رنسانس در آثار اقلیتی از نخبگان محصور نمی‌ماند.

  • جنگل ۱۳۹۷-۰۹-۲۶ ۱۰:۳۷

    نگاهی به کتاب روایتی نو از جنبش و انقلاب جنگل؛

    مفهوم مهم است

    نگاهی اجمالی در تحقیقاتی که در باب جنگل صورت گرفته، نشان می‌دهد اگرچه به ندرت عنوان انقلاب جنگل برای این واقعۀ تاریخی به کار گرفته شده، اما پیشوندهایی چون قیام، جنبش و نهضت بیشترین کاربرد را در عنوان‌دهی به این واقعه را داشته‌اند. باید به این نکته توجه نشان داد که همۀ این واژه‌ها مفاهیم گوناگونی را با خود حمل می‌کنند که نمی‌توان یکی را بر دیگری بار کرد

  • ملکیان ۱۳۹۷/۰۹/۲۶

    زمین از دریچه ‎آسمان در گفت‌وگو با مصطفی ملکیان؛

    نقد درون در میان روشنفکران و مردم ما مغفول است

    من می‌توانم بگویم فرزانگان همه جزو معنویان هستند، اما هستند معنویانی که با تعریفی که من از فرزانه دارم، فرزانه نیستند. بنابراین می‌توان گفت هر فرزانه‎ای (sage) معنوی است، اما چنین نیست که هر انسان معنوی (spiritual) فرزانه هم باشد. فرزانگی یک رتبه عمیق‌تر یا والاتر است. کسانی که در اوج قرار می‌گیرند را فرزانگان تاریخ می‌خوانیم. اما می‌توان گفت نوعی هم‌پوشانی مصداقی این دو مفهوم دارند. اگر چه مفهوم معنوی، اعم از مفهوم فرزانه‎ است و دایره وسیع‌تری را در بر می‌گیرد.

  • لویاتان ۱۳۹۷/۰۹/۲۵

    گفت‌وگوی فرهنگ امروز با الویشس مارتینیچ (۲)؛

    تناقض هابز بیرون از دین و سیاست رخ می‌دهد

    هابز در واقع از تفسیرهایی که راجع‌به مگنا کارتا و قوانین مصوب می‌شد، دل ‌خوشی نداشت. به‌زعم وی، تنها حاکمیت است که می‌تواند و این حق را دارد که قانون را تفسیر کند. هابز نمی‌تواند موضع منفی نسبت‌به قانون داشته باشد، چون قانون یک فرمان است و حاکم هم مجبور است با صدور فرمان حکم براند. هابز بر هیبت و اتوریتۀ حاکم تأکید دارد، چون باورهای کذب پارلمنتاریان‌ها دربارۀ اتوریتۀ مذکور یکی از علل مهم جنگ داخلی بود.

  • جان رالز ۱۳۹۷-۰۹-۲۴ ۱۵:۳۵

    گزارشی از همایش بین‌المللی «جان رالز: با نگاهی به عدالت، توسعه، صلح و دموکراسی»؛

    جان رالز در تهران

    در حکمت ۴۲۹ نهج‌البلاغه از جود و عدل سخن به میان آمده و مقایسه‌ای میان این دو مولفه صورت گرفته است. حضرت امیر(ع) در آن حکمت می‌فرماید:«الْعدْلُ سائِسٌ عامٌّ و الْجُودُ عارِضٌ خاصٌّ» یعنی«عدل همگان را دربرمی‌گیرد و جود فقط به فرد بهره می‌رساند» سپس نتیجه می‌گیرد:«فالْعدْلُ أشْرفُهُما و أفْضلُهُما» یعنی «عدل شریف‌تر و برتر است». این تمایز در اندیشه رالز نیز وجود دارد. زمانی که وی میان عدالت و بخشش تفاوت قائل می‌شود. رالز عدالت را مقوله‌ای مستمر و ساختارمند می‌داند و آن را در مقابل باوری رایج قرار می‌دهد که کمک به هم نوع و حتی حمایت دولت از مردم را امری مقطعی می‌شمارد و اساسا جود را به خیریه‌ها، اشخاص و نهادهای مدنی واگذار می‌کند.

  • شب های روشن ۱۳۹۷-۰۹-۲۴ ۱۰:۰۲

    نگاهی به سینمای شاعرانه (۲)؛

    تماشاگر سینمای شاعرانه باید تماشاگری اندیشمند باشد

    در کشور ما واکنش‌های برخی از منتقدین، پژوهشگران و فیلم‌سازان به پدیده‌ای به نام «سینمای شاعرانه» تهاجمی و منفی است. چند ماه پیش در مصاحبۀ یکی از فیلم‌سازان مشهور و پرتجربه خواندم که گفته بود «این اصطلاحِ سینمای شاعرانه مزخرف است.» برخی نیز اصرار دارند که اصلاً چنین چیزی وجود ندارد؛ با این نگرش‌ها نمی‌شود پدیده‌ای آشکار در تاریخ سینمای ایران و جهان را انکار کرد.

  • هابز ۱۳۹۷/۰۹/۲۱

    گفت‌وگوی فرهنگ امروز با الویشس مارتینیچ (۱)؛

    صداقت هابز را نباید زیر سؤال برد

    در «لویاتان» هابز اعلام می‌کند که زیستن تحت سیطرۀ هر نوع حکومتی به‌مراتب بهتر از زیستن بدون حکومت است و اینکه اگر مردم سرشان به کار خودشان باشد، حاکم نیز کاری به کارشان نخواهد داشت. تنها تاریخ باستان بایستی به او نشان می‌داد که این دومی حداقل نمی‌تواند درست باشد. هابز فکر نمی‌کند که اتباع باید دربارۀ کیفیت و ویژگی فرمانروایی حاکمشان رأیی داشته باشند.

  • زوهر ۱۳۹۷-۰۹-۲۰ ۱۲:۲۹

    نگاهی به کتاب زوهر؛

    «... و روشنایی شد»*

     در زمان مشه لئونی، قبالا به معنای علوم خفیه، عرفان و ادبیات عرفانی بود؛ در این زمان که اوج فراگیری قبالا در اسپانیا بود، او توانست با برخی از قبالایی‌ها و کتاب باهیر آشنا شود. او با مطالعۀ کتاب باهیر تحت تأثیر واژه‌های سوف و سفیروت قرار گرفت و آن‌ها را به طور وسیعی در اثر خود به کار برد و بدین شکل نگارش زوهر و دیگر آثار خود را آغاز کرد. فحوای کتاب زوهر در باب ذات خداوند، منشأ و ساختار جهان، ذات و سرشت روح، رستگاری و نجات، ارتباط بین نفس و تاریکی و خویشتن حقیقی با نور خداوند است و بیان می‌دارد که چگونه خداوند که قبالاییان آن را اِن سوف می‌نامند، جهان را به‌وسیلۀ ده سفیروت اداره می‌کند.

  • نوزیک ۱۳۹۷-۰۹-۲۰ ۰۹:۵۹

    درباره فلسفه سیاسی رابرت نوزیک و نظریه دولت حداقل او؛

    فیلسوفی که به جنگ لویاتان رفت

    نوزیک با بازگشتی آگاهانه به اصول مورد توجه جان لاک به مثابه پدر لیبرالیسم سیاسی، تاکید دوباره ای بر ایده حقوق طبیعی می گذارد و غیرقابل نقض بودن حق مالکیت را یادآور می شود و با تفسیری فردگرایانه از نظام فکری لاک وظایف دولت حداقلی را تبیین می کند. او با تاسی به ایمانوئل کانت دفاعی اخلاقی و ارزشی و نه سودانگارانه و فایده طلبانه از دولت حداقلی و بازار آزاد می کند و با تشبث به جان لاک نظام فلسفه سیاسی آزادی خواهانه خویش را از مسیر تبیین دوباره ای از حقوق طبیعی انسانی معماری می کند.

  • فرهادپور ۱۳۹۷-۰۹-۱۹ ۱۰:۵۱

    گزارشی از نشست نقد و بررسی کتاب «سویه‌ها، مطالعه‌ای در فلسفه‌ی هگل»؛

    رقصیدن آدورنو با ساز هگل

    آدورنو معتقد است کار هگل هم اساسا یک‌جور رها کردن تناقض‌های کانت از آن فرمت صوری و صرفا معرفت‌شناختی کانتی است. او به دنبال نشان دادن این‌ مساله است که تناقضات خیلی بیشتر از این‌ها هستند و هدف تاریخی کردن این تناقضات بوده است. ولی از طرف دیگر در حالی که این ایستادن در لبه تناقض یا به قول خود هگل سر کردن با امر منفی، اجازه می‌دهد که هگل به یک حقیقت درون ابژه و موضوع برسد و بصیرت‌های انتقادی داشته باشد، ولی در عین حال گرایش کلی به سیستم‌سازی و به یک معنا خنثی کردن نفی در برابر یک‌نوع سنتز و توتالیته ساختن باعث می‌شود که نهایتا این سویه انتقادی حقیقی اندیشه هگل به گونه‌ای کنترل شود.

  • فرشته حکمت ۱۳۹۷-۰۹-۱۸ ۱۳:۱۲

    سینمای شاعرانه چیست و نسبت آن با سینمای ایران کجاست؟ (۱)؛

    سینمای شعر، سینمای اندیشه

    ساده‌ترین پندار این است که فیلم شاعرانه را فیلمی بدانیم که برخوردار از دیالوگ‌ها یا مونولوگ‌های شاعرانه باشد؛ مثلاً در مورد «خانه سیاه است»، برداشت می‌شود که چون فروغ فرخزاد یک شاعر است و بخشی از نریشن این فیلم را شاعرانه نوشته، پس این فیلم به اعتبار نریشن شاعرانه‌اش و به اعتبار شاعر فیلم‌سازش فیلمی شاعرانه است؛ پس کسی می‌تواند فیلم شاعرانه بسازد که خودش شاعر کلمه باشد؛ همۀ این‌ها برداشت‌های نادرستی است.

  • مالجو ۱۳۹۷-۰۹-۱۷ ۱۰:۲۳

    محمد مالجو؛

    اثر مشروطه‌ستیزی بر نظام اقتصادی در ایران امروز

    در شرایط کنونی می‌بینیم دو گرایش اصلی به‌طور توأمان میان همین نیروهای واحد فعال است: یک گرایش در حوزه سیاسی و یک گرایش در حوزه اقتصادی. در حوزه سیاسی شاهدیم نیروهای تحول‌خواهِ درون حکومت عملا الگوی تمنای نافرجام از بالا و وعده‌های توخالی‌دادن به پایین را که شکل از ریخت افتاده آرمان مشروطه است جایگزین الگوی فشار از پایین و چانه‌زنی از بالا کرده‌اند. در حوزه اقتصادی اما همین نیروها استقرار و برقراری نوعی نظام بازار آزاد یا، به زبان دیگر، نوعی نظام سرمایه‌داری متعارف را طلب می‌کنند.

  • اراسموس ۱۳۹۷/۰۹/۱۴

    اراسموس و آثار او در گفت‌وگو با دکتر موسی اکرمی؛

    مرد «شپشو» یا منادی عقلانیت؟

    شخصیتی نظیر اراسموس بر زمینۀ موج رنسانس آنقدر خوانش مترقی و انسانگرایانه ای از مسیحیت داشت که از چارچوب‌های مسیحیت زمانه خود بسیار فراتر ‌رود. در واقع او درک خود از مسیحیت را چنان گسترش می‌دهد که حکیمانی نظیر سقراط و افلاطون را در معنائی ژرفتر در برمی‌گیرد. مسیح را در چارچوب تنگ‌نظرانه دگماتیک نمی‌بیند. بلکه خوانش او از اناجیل بسیار فراتر از برخی قرائت‌های تنگ‌نظرانه بود. در این خوانش وسیع اراسموس از مسیحیت، می‌توان گفت که سقراط و افلاطون و همچنین سایر حکمای پیشامسیح نیز جای داشته‌اند.

  • پادشاهی ۱۳۹۷/۰۹/۱۴

    تفسیری فلسفی از مفهوم پدرسالاری در تاریخ ایران در مصاحبه با سیاوش جمادی (۱۰)؛

    از موبد-شاهی تا اومانیسم

    محرک آغازین پیشرفت و توسعه همان محرک آغازین مدرن شدن است، چون پیشرفت و توسعه در نظر و در عمل از نتایج یک دگرگشت بزرگ تمدنی است که بی‌گمان تک‌علتی نمی‌تواند باشد و فروکاست همۀ علت‌ها به یک وجه از هستی اجتماعی با واقعیات نمی خواند . یکی از حیطه‌های مهم علمی که جای پرداختن به پرسش شماست تاریخ است، اما نه تاریخ به مفهوم تاریخ‌نویسی مورخان قدیم که به تاریخ فرهنگ و اجتماع و اندیشه‌ها توجهی نداشته‌اند و تاریخ‌نویسی‌شان غالباً و عمدتاً وقایع‌نگاری دربارها و فتوحات و جنگ‌ها یا به دیگر سخن تاریخ از بالا بوده است.

  • صابر ابر ۱۳۹۷-۰۹-۱۳ ۱۰:۲۷

    نگاهی به سلبریتیزه شدن فرهنگ ایرانی؛

    بحرانِ کنش، جولانِ نمایش

    فرهنگ سلبریتی، هم‌آغوش امر محتومِ واقع و مُهر تأییدی بر زوال ایماژهای فرهنگی در بستر لغزان تجربۀ زیسته است؛ تجربۀ داغ و گداخته‌ای که زیر فشار واقعیت، هستیِ فروزانش به تاراج رفته است. در این میان می‌شود به مدد فانتزیِ سلبریتی‌وار، چراغی برافروخت که شعاع نورش حتی «تا هفت خانه آن‌ورتر» هم نمی‌رود، در قالب تعریف یک پروژۀ فرهنگی غلط‌انداز با کلی آب‌وتاب و شناسنامۀ عریض و طویل که بوی سنت‌گرایی و مادرانگی و غذاهای خانگی بدهد.

  • زبان ۱۳۹۷-۰۹-۱۲ ۱۱:۳۲

    زبان چه نقشی در تولید دانش دارد؟

    زبان، آگاهی و دنیاهای متفاوت

    زبان‌ها عینک‌های ذهنی هستند که ما همواره از منظر آن‌ها به دنیای ابژکتیو می‌نگریم. پدیدارها آن‌گونه که هستند (وجودی در خود و فی‌نفسه) برای ما قابل شناخت و دسترس نیستند، مگر با واسطۀ زبان. ما حتی وقتی در خلوت خویشتن به موضوعی می‌اندیشیم، باز هم مستقر در میدان زبان هستیم، چراکه در یک گفت‌وگوی زبانی دوطرفه با خویشتن به سر می‌بریم. ازاین‌رو بود که هایدگر، فیلسوف زبان‌اندیش قرن‌بیستمی نهیب می‌زد که «زبان خانۀ هستی است»،

  • آصف بیات ۱۳۹۷/۰۹/۱۱

    آصف بیات در مصاحبه با احمد العوفی؛

    اسلامگرایی، پسااسلامگرایی و جنبش‌های اجتماعی

    هر دو تفکر پسااسلامگرا و نواسلامگرا، قرابتی گزینشی با عقلانیت نولیبرال پیدا کرده‌اند. پسااسلامگرایی محصول دوران پس از جنگ سرد است با گفتمان مسلطش در باب فرد، جامعه مدنی و بازار؛ در حالی‌که جنبش‌های اسلامگرا، هم‌چون بسیاری دیگر از جنبش‌ها و احزاب سکولار، در ظرف چنین چارچوب گفتمانی‌ای «جامعه‌پذیر» شده‌اند.

  • فضای مجازی ۱۳۹۷-۰۹-۱۱ ۱۱:۲۳

    انسان با اینترنت چه تغییراتی را تجربه کرده است؟

    تغییر در فضای حاکم بر انسان در پرتو فضای مجازی

    نظام روابط انسانی و هویت فردی و اجتماعی در عصر فضای مجازی امکان انتخاب بیشتری برای ابراز هویت و برقراری ارتباط یافته است. ما امروزه با «هویت‌های مجازی»، «اجتماعات مجازی» و «فرهنگ مجازی» روبه‌رو هستیم که در همکاری و رقابت با هویت، فرهنگ و جامعۀ واقعی در فضای دوجهانی‌شدن فرهنگ و هویت و شهر جریان دارند.

  • فلسفه دین ۱۳۹۷-۰۹-۱۰ ۱۱:۴۸

    آیندۀ فلسفه در هزارۀ سوم؛

    بازگرداندن مردم به اندیشۀ فلسفی

    در عصر مدرن از اندیشۀ دموکرات روسو و رویکردش به «ارادۀ همگان» تا اندیشۀ کانت در باب «ارادۀ کلی و عقلانی»، گناه فلسفی ارسطو، بار دیگر تکرار می‌شود. کانت با تبدیل ارادۀ همگان روسو که به مردم اشاره دارد، به ارادۀ کلی و میان‌تهی عقلانی، بار دیگر مردم را از فلسفه حذف می‌کند. اندیشۀ روسو در بحبوحۀ انقلاب در میان مردم شکل می‌گیرد، ولی اندیشۀ سرد کانتی فارغ از مردم و به دور از هیاهوی انقلاب در دانشگاه کونیکسیرگ چهره نمود.

  • سایمون کریچلی ۱۳۹۷/۰۹/۰۷

    گفت ‌و گو با مهرداد پارسا درباره سایمون کریچلی؛

    این ‌بار بهتر شکست بخور

    برداشت کریچلی از فلسفه سیال و فرآیندمحور است. از نظر او فلسفه فاقد هر گونه ذات پیشینی است و همین ویژگی است که به او اجازه می‌دهد با بازتعریف فلسفه موضوعات ناممکن را وارد وادی تفکر فلسفی کند. فلسفه به این معنا لزوما فعالیتی حرفه‌ای یا دانشگاهی نیست بلکه چیزی نیست جز نفس فلسفه‌ ورزیدن و پرسشگری و البته این پرسشگری همواره به یک بافت فرهنگی و اجتماعی پیوند خورده است.

  • شکسپیر ۱۳۹۷-۰۹-۰۷ ۰۸:۳۵

    در مورد درسی که «تاجر ونیزی» در مورد تنفر قومی و تخیل ادبی آموخت؛

    درمان شکسپیر برای بیگانه‌هراسی*

    وصیت شکسپیر برای ما پیشنهاد امکان فرار از گتوهای ذهنی‌ای است که خیلی از ما در آن‌ها ساکنیم. حتی در دنیای خود او به نظر می‌رسد تخیلش او را به مسیرهای شگفت‌انگیزی می‌کشاند. در زمانی که میخانه‌ها و مسافرخانه‌ها پر از جاسوسانی بود که دنبال اظهارات خرابکارانه می‌گشتند، او نمایشنامه‌نویسی بود که توانست یک جامعه‌ستیز پیچیده را در صحنۀ عمومی نشان دهد که به روش خودش به مقامی عالی‌رتبه دروغ بگوید.

  • مجید کیانی ۱۳۹۷/۰۹/۰۵

    گفت و گوی فرهنگ امروز با مجید کیانی در مورد تغییر و تحولات موسیقی سنتی ایرانی؛

    صدای ساز ما باید ایرانی باشد

    متأسفانه موسیقی‌ای که ما دهه‌های قبل از رادیو یا موسیقی گلها شنیدیم، معمولاً حالتی تخدیری دارد. در واقع رادیو وسیله‌ای است که می‌خواهد ارتباط موسیقی را با مردم برقرار کند و به‌ناچار باید گرایش‌های مردم‌پسند داشته باشد. اما در این گرایش‌ها بخش‌های حماسه‌مانند و فردوسی‌گونه‌اش یا سعدی و مولانا و حافظ‌مانندش کمی ضعیف می‌شود و موسیقی مقداری حالت تخدیر به خود می‌گیرد و اندیشمندانه با آن برخورد نمی‌شود.

  • جنگ ۱۳۹۷-۰۸-۳۰ ۰۹:۵۹

    بهزاد جامه‌بزرگ/ چرا آکادمیسین‌ها و روشنفکران ایرانی از اندیشیدن در باب جنگ در هراسند؟

    اندیشیدن جنگ را

    در ایران سده‌های اخیر و پس از شکل‌گیری نخستین مواجهه‌ها با غرب تاکنون که همواره سایۀ جنگ بر سر این سرزمین وجود داشته، کمتر تأمل نظری متناسب با شرایط جدیدی که به آن وارد شده‌ایم از سوی هواداران سنت قدمایی و یا منورالفکران و روشنفکران دربارۀ جنگ انجام شده است. پس از تأسیس دانشگاه در ایران نیز تا به امروز، دانشگاه بیش از اینکه علاقه‌مند باشد به مسائل تاریخی و مبتلابه جامعۀ ایرانی بیندیشد، بیشتر ترجیح داده است که در خلوت خود و بدون اینکه نسبتی با جامعۀ خود برقرار کند، از مُدهای فکری زمانه تبعیت کند.

  • اباذری ۱۳۹۷-۰۸-۲۹ ۱۰:۵۴

    به بهانه فایل صوتی سخنان اباذری در یک جلسه دفاع؛

    علم به مکر و به زرق معجون شد

    جناب آقای اباذری بهتر است قبل از اینکه اسیر هیجانات جهان‌وطنی اندیشه‌های معاصر (که در عمل برای این کشور کم خسران و ضرر به همراه نیاورده) شویم، به همگرایی درونی و لحن دوستانه با هموطنان خود ولو معتقدان به ایرانشهری بپردازیم و سپس برای رابطه با بیرون نسخه بپیچیم؛ و با توجه به سیاست‌ورزیِ مثلاً کسی چون اردوغان بگوییم: «برادری ما با جهان به‌ جا، ولی بز ما هفت سنار است.»

  • حسن حضرتی ۱۳۹۷/۰۸/۲۸

    گفت‌وگو با حسن حضرتی در خصوص کتاب دولت و جامعه در دورۀ عثمانی؛

    تلاش علمی دو جریان اسلام‌گرا در یک کتاب

    این کتاب دارای تحلیل‌های متفاوت نسبت به نگاه‌های ایرانی است. اینکه یک کتابی در عثمانی نوشته شده باشد و در ایران هم عیناً ترجمه شده باشد مشکلاتی را خودبه‌خود ایجاد می‌کند؛ مثلاً شما بخش چالدران آن را ببینید، قتل‌عام سلیم در آناتولی پیش از نبرد چالدران را بر پایۀ منابع رد می‌کند. حال اینکه این ادعا درست باشد یا نباشد مسئلۀ بحث من نیست، اما کمی با رویکردهای ما نسبت به نبرد چالدران متفاوت است. به استناد همان منابع ما معتقد هستیم که کشتار سلیم در بحث شکل‌گیری نبرد چالدران بسیار تأثیرگذار بود.

  • طالب زاده ۱۳۹۷/۰۸/۲۷

    فلسفه و رویارویی دو سنت فلسفی در گفت‌وگو با حمید طالب‌زاده؛

    فلسفه با حیرت آغاز می‌شود

    فلسفه، ژرف‌اندیشی مضبوط و مستدل است، فلسفه معاصرت اندیشیده شده و معاصرت جمیع شؤون زندگانی بشر را دربرمی‌گیرد، علم، فرهنگ، اخلاق، هنر، تعلیم و تربیت، نظامات خانوادگی و اجتماعی، مناسبات بین‌المللی و... همگی زیر مفهوم معاصرت با یکدیگر مرتبط می‌شود. فلسفه آیینه‌ای است که معاصرت را در ساحتی معقول منعکس می‌کند و آدمی را به خودش نمایان می‌کند.

  • جمادی ۱۳۹۷/۰۸/۲۷

    تفسیری فلسفی از مفهوم پدرسالاری در تاریخ ایران در مصاحبه با سیاوش جمادی (۹)؛

    موانع فرهنگ مدرن در قلمرو اسلامی

    مدرنیته تنها در علم و ابزار منحصر نمی‌شود. اولویت هستی اجتماعی درست، اما باورهایی که همگانی و قومی می‌شوند، یک روی هستی اجتماعی‌اند. خدای قوم، شریعت قوم، اخلاقیات قوم در شیوۀ زیست او تعین می‌یابند؛ حالا حقیقت باشد یا نباشد. اصلاً اختلاف جدید و قدیم بر سر حقیقت نیست. اصل در واقعیت خود انسانی است.

  • داوری ۱۳۹۷-۰۸-۲۶ ۱۲:۰۲

    رضا داوری اردکانی؛

    دفاع بدون تعصب اما صمیمانه از فرهنگستان

    درست است که فرهنگستان پیر است اما درد اصلیش پیری نیست و صرف جوان‌شدن آن را چندان کارآمد نمی‌کند که چند سال دیگر بتواند همه هدف‌های مذکور در اساسنامه را متحقق سازد و دیگر کسی نپرسد که فرهنگستان چه می‌کند؟ کسانی که می‌پرسند فرهنگستان چه کرده است به اعتباری حق دارند ولی کاش پیش از آن می‌پرسیدند چه می‌توانسته است بکند و اصلاً در کشور چه کارها می‌توان کرد و چه کارها نمی‌توان کرد. اگر دانشمندان و دانشگاهیان و سیاستمدارانی که از بیرون نظارتی بر کار فرهنگستان دارند بگویند که فرهنگستان علوم با امکان‌های مادی و معنوی و سازمانی که دارد چه می‌توانسته بکند که نکرده است منت بزرگی بر فرهنگستان و شاید بر علم کشور می‌نهند.

  • مرادی ۱۳۹۷-۰۸-۲۳ ۱۲:۳۵

    چند پیشنهاد ساده به سازندگان «مستند کوتاهی از زندگی مرحوم محمدعلی مرادی»(۲)؛

    دیگری را به جای خود در آینه دیدن!

    مرادی متأسفانه و به‌ویژه در دورۀ پایانی زندگی خود، دانسته یا ندانسته مورد سوءاستفادۀ محافل و تریبون‌های رنگارنگ و حتی سؤال‌برانگیز قرار گرفت. وجود آگاهی کاذبِ توسن‌وار، در او زمینه‌ساز موفقیت محافل و تریبون‌هایی بود که او را در مسیرهای دل‌خواه تشویق و هدایت می‌کردند. آنان به قصد پیشبرد اغراض خود، پیش و بیش از هر چیز بر خیال‌پردازی‌های او انگشت می‌فشردند.

  • صنعتی ۱۳۹۷/۰۸/۲۲

    گفت ‌و گو با محمد صنعتی در موضوع تفکر فلسفی در ایران؛

    مقابله با تاریخ نخ‌نما

    آیا ما جرات داریم که بر شاهنامه نقد بنویسم؟! آیا جرات می‌کنیم بر حافظ نقد بنویسیم؟! خیر! زیرا شاهنامه و دیوان حافظ و مثنوی معنوی برای مردم ایران مقدس‌ هستند! این طور نیست؟! من باید یک جا بتوانم این حرفم را بزنم که چرا نمی‌شود، شاهنامه و حافظ و مولوی و عطار را تحلیل نقادانه کرد؟ سانسور روشنفکری ما گاه سختگیرترتر از سانسور حکومتی است!