به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ دانشگاههای مختلف جهان سالانه میلیونها دلار برای خرید مقالات علمی به موسسات و سایتهای دولتی و خصوصی پرداخت میکنند. در ایران هر دانشجوی دکتری برای مطالعه یک مقاله علمی باید به طور متوسط هزار دلار پرداخت کند. در آمریکا سالانه ۱۴۰ میلیارد دلار برای تحقیقات علمی از بودجه دولتی هزینه میشود ولی دسترسی به نتایج تحقیقات برای عموم مردم آزاد نیست.
اخیراً روزنامه گاردین در یادداشتی انتقاد کارشناسان و محققان به این رویه را منتشر کرده بود و نوشته بود که بسیاری از مقالات علمی در اروپا و آمریکا توسط بعضی از مراجع به صورت انحصاری درآمده و به قیمتهای بالایی فروخته میشوند.
گروهی از محققان و دانشگاهیان در اروپا کمپینی برای آزاد کردن مقالات علمی راه انداخته و از مقامات کشورها میخواهند زمینه مطالعه رایگان مقالات علمی را فراهم کنند. گروه علمی اروپا که در این کمپین با عنوان طرح اس (cOALition S) گروهی از آژانسهای تحقیقاتی و علمی در ۱۱ کشور اروپایی هستند با بودجه خیریه نزدیک به ۹ میلیارد دلار قصد دارند زمینه رایگان کردن مقالات و کتابهای علمی را فراهم کنند.
گروه مذکور که شورای تحقیقات و ابداعات کشور نروژ یکی از طراحین اصلی آن محسوب میشود، اعلام کرده است تا سال ۲۰۲۰ پروژه خود را درباره رایگان کردن کتابها و مجلات علمی اجرایی خواهند کرد. بنیاد خیریه بیل گیتس موسس شرکت مایکروسافت نیز از این طرح حمایت کرده است.
گروه علمی اروپایی در وب سایتش اعلام کرد از تمام کمکها و بودجههای خیریه برای کاهش هزینههای چاپ مقالات و کتب علمی بهره خواهد گرفت و امیدوار است تا سال ۲۰۲۰ قیمت کتابهای علمی نیز کاهش پیدا کند. این گروه گفته است بیشتر تحقیقات علمی توسط بودجهها دولتی و از طریق پول مالیات دهندگان تامین میشود و نباید نتایج آن به همان مالیات دهندهها فروخته شود.
طبق آمارهای ارائه شده توسط این گروه در حال حاضر تنها ۱۵درصد از مجلات علمی د رسراسر جهان مقالات خود را به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار میدهند.