به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از تسنیم؛ رضا حاجیآبادی مدیر انتشارات هزاره ققنوس با اشاره به طرح واسپاری ممیزی به ناشران گفت: در اجرای این طرح باید چند نکته را مدنظر قرار داد، بنده به عنوان یک ناشر از سالهای خیلی دور این بحث را مطرح کردم که در ممیزی کتاب و مطبوعات به عنوان دو رسانه مکتوب، اختلافاتی وجود دارد، اگر بپذیریم مطبوعات کتابهایی با دوره انتشار کوتاهتر و کتابها با دوره انتشار بلندتر هستند، دو قانون متفاوت برای آنها داریم. در حوزه مطبوعات مسئولیت بر عهده نویسنده مطلب و سردبیر و مدیرمسئول است، اما در کتاب تمام مسئولیتها بر عهده وزارت ارشاد است و ناشر و نویسنده مسئولیت آنچه را که منتشر کردهاند، نمیپذیرند.
وی ادامه داد: ترس من از این است که وزارت ارشاد در اجرای طرح واسپاری ممیزی به ناشران دچار همان افراط و تفریطهایی که معمولاً هستیم، شود. به عبارت بهتر قرار بر این نباشد که با اجرای این طرح همه بار مسئولیت بر عهده نویسنده و ناشر باشد و مسئولیت از دوش ارشاد برداشته شود.
حاجیآبادی تصریح کرد: پس قبل از هر چیز باید اطلاع رسانی خوبی درباره نحوه اجرای این طرح انجام شود، دوم، چارچوب قانونی درستی داشته باشد و سوم اینکه این موضوع جا بیافتد که ممیزیها برداشته نخواهند شد. این گونه باشد که یک چارچوب کلی برای ناشران مشخص شود و ناشران و گروههای کارشناسی در آن چارچوب کلی قدم بردارند و اگر در این چارچوب قانونی عمل نکنند، دچار مشکل خواهند شد.
رواج کتابسازی از آفتهای واسپاری ممیزی به ناشران است
وی گفت: اگر بتوان این طرح را به درستی اجرا کرد، بخش اعظمی از هزینههایی که در اداره کتاب ارشاد رخ میدهد، کاسته میشود، البته آفتهایی نیز در بر خواهد داشت، برای نمونه اگر چه ممکن است دوره صدور مجوز کوتاهتر شود، اما کتابهای سطح پایین در بازار نشر بیشتری پیدا میکنند. کتابسازیها رواج مییابد، چون ناشران اختیار با خودشان است، بنابراین کتابهای ضعیف را هم نیز منتشر میکنند. البته استنباطم این است که این دوره دوره کوتاهی خواهد بود و ناشران به این نتیجه می رسند که سودی از چاپ کتابهای سطح پایین نخواهند برد.
حاجیآبادی در پاسخ به این پرسش که عدهای از ناشران معتقد هستند که واسپاری ممیزی به ناشران به صلاح اقتصاد نشر نبوده و ریسک سرمایهگذاری ناشر را بالا میبرد، نظر شما در این زمینه چیست؟ گفت: در گذشته نیز تا حدودی این اتفاق رخ میداد، برای نمونه در حوزه کودک ناشر کتابی را سرمایهگذاری میکرد، حقالتألیف را پرداخت میکرد، فیپا و شابک را دریافت میکرد، اما غیر قابل چاپ شناخته میشد.
وی افزود: اما بحثی که به نظر من مانع از آسیب به اقتصاد نشر میشود، عمل به قانون مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۸۹ است، این قانون در سال ۸۹ زمانی به تصویب رسید که آخرین قانون ما در حوزه ممیزی در سال ۶۱ تصویب شده بود، به همین دلیل ممیزی با ضعفهای قانونی روبرو بود، اکنون نیز اگر بخواهیم اشکالی ایجاد نشود باید در حوزه قانونی کار را انجام دهیم.
مدیر انتشارات هزاره ققنوس با بیان این مطلب که اگر قرار است واسپاری ممیزی داشته باشیم باید برای همه ناشران شرایط یکسان باشد، گفت: تا پیش از این برخی از ناشران قانون را دور زده و از ارشاد به مانند سایر ناشران مجوز نشر دریافت نمیکردند، که اینگونه امور قبل از هر چیز باید اصلاح شود.
وی در پاسخ به این پرسش که به گفته ناشران واسپاری ممیزی به ناشران موجب افزایش سلیقهگری در روند ممیزی خواهد شد، امری که سالهاست ناشران از آن گلایه دارند، گفت: تدوین آییننامه و چارچوب قانونی باید مانع از این اقدام شود، علاوه بر آن من معتقد هستم، با اجرای این طرح دایره افرادی که در چاپ کتاب نظر میدهند، گستردهتر خواهد شد.
حاجیآبادی با اشاره به مشکلات اقتصادی نشر گفت: وضعیت نشر آنقدر خراب شده است، که شمارگان کتابهای چاپی ناشران محدود است، اما بهتر است مسئولان وزارت ارشاد، حداقل در مشورت با ناشران بزرگ این مسئله و طرح را ارزیابی کنند، آییننامه را بررسی کنند و همه ناشران بزرگ نظراتشان را اعلام کنند. حتی میتوان برای شروع طرح را به صورت آزمایشی در یکی از استانهای کشور پیاده کرد تا در صورت موفقیت طرح آن را در تهران و به صورت عمومی اجرا کرد.
وی در پایان گفت :به نظر من بهتر است مسئولان وزارت ارشاد از وزیر گرفته تا معاونان از ژستهای خبری و رسانهای بیرون آمده و به اقدامات ساختاری بیاندیشند، تا بتوان شاهد عملکرد موفق در حوزه فرهنگ از آنها بود.