فرهنگ امروز/ سارا فرجی: زمستان هرسال برای علاقهمندان فیلم و سینما یا بهاصطلاح برای کسانیکه فن (fan) سینما هستند، فصل پرهیاهو و پرخبری است؛ کسانی که پیگیر اخبار سینمای ایران هستند درگیر انتخاب و به دست آوردن اطلاعات درباره فیلمهای جشنوارهی فجر هستند و علاقهمندان سینمای جهان پیگیر پیشبینیهای پایگاههای اینترنتی و روزنامههای مختلف دربارهی جوایز اسکار. اتفاقی که اغلب، این جوایز را جذاب میکند، انتخابهای غافلگیرکننده و اسامی راهیافته به این جشنوارهها و از آن جذابتر، انتخاب نهایی یک فیلم بهعنوان برگزیده است.
اسکار ۲۰۱۵ فعالیت رسمی خود را از هشتم نوامبر با جوایز هیئترئیسه آغاز کرد و در ادامه ۲۹ دسامبر رأیگیری برای انتخاب نامزدها آغاز شد. هشتم ژانویه رأیگیری برای انتخاب نامزدها تمام شد و در نهایت پانزدهم ژانویه اتفاقی که بسیاری منتظر آن بودند رخ داد و نامزدهای اسکار اعلام شدند. اما برنامهی روزهای آتی این مراسم ضیافت ناهار نامزدهای اسکار، آغاز رأیگیری برای انتخاب برندهها و جوایز علمی و فنی است و در پایان روز هفدهم فوریه هم رأیگیری برای انتخاب برندهها به پایان میرسد؛ سرانجام قرار است هشتادوهفتمین مراسم جایزهی اسکار در تاریخ ۲۲ فوریه سال ۲۰۱۵ میلادی (یکشنبه سوم اسفندماه) در ساموئل گلدوین تئاتر لسآنجلس با اجرای «نیل پاتریک هریس» اعلام شود.
«تكتیرانداز آمریکایی»، «مرد پرندهای»، «بچگی»، «هتل بزرگ بوداپست»، «بازی تقلید»، «سلما»، «تئوری همه چیز» و «ضربه شلاق» اسامی نامزدهای بهترین فیلم اسکار ۲۰۱۵ هستند که پانزدهم فوریه توسط جی. جی آبرامز و آلفونسو کوارون دو کارگردان برجسته انتخاب شدند. در این میان دو فیلم «هتل بزرگ بوداپست» و «مرد پرندهای» با نامزدی در ۹ بخش پیشتاز هستند. «بازی تقلید» با هشت نامزدی در مرحلهی بعدی ایستاد. «بچگی» با ۶ نامزدی و «تکتیرانداز آمریکایی» نیز در ۶ بخش نامزد شد.
نکتهای که همیشه تا پیش از برگزاری مراسم اسکار اهمیت دارد، پیشبینیها، مراسمهای مهم و معتبر بینالمللی و مراسم اهدای جوایزی است که قبل از اهدای جوایز اسکار برگزار میشود و به برخی از پیشبینیها قوت بیشتری میبخشد؛ بهعنوان مثال وبسایت «گلد دربی» اولین پیشبینیهایش را در مورد اسکار ۲۰۱۵ منتشر کرد و فاکس کچر، بچگی، شکستناپذیر، دختر گمشده و معاون ذاتی را داری بیشترین شانس برای اسکار امسال معرفی کرد. * از طرفی چندی پیش هفتادودومین مراسم جوایز اتحادیه مطبوعات خارجی هالیوود (گلدن گلوب) در هتل بورلی هیلتن برگزار شد و جایزهی بهترین کارگردانی و بهترین فیلم درام به «بچگی» رسید و همین موضوع به حدس کسانی که پیشبینی کرده بودند «بچگی» اسکار میگیرد قوت بیشتری بخشید.
اما فیلمهای حضوریافته در اسکار امسال با دورههای قبلی کمی متفاوت است. در چند سال پیش فیلمهایی با مضمون کمابیش تاریخی و با داستانی واقعی انتخاب شدند (۱۲ سال بردگی و آرگو)، اما در فهرست اسامی فیلمهای اسکار امسال بیشتر فیلمهایی با ژانر اجتماعی به چشم میآید. در دههی جدید از ۴ فیلمی که تاکنون اسکار بهترین فیلم را از آنِ خودشان کردند، ۳ فیلم بر اساس یک داستان واقعی ساخته شدهاند. البته حضور شماری از فیلمها با سوژههای خاص در اسکار همیشگی است؛ مثلاً در سالهای اخیر حضور فیلمهای ضدایرانی جلوهی بیشتری داشته است، چنانکه در سال ۲۰۱۳ فیلم ضدایرانی آرگو جوایز بسیار زیادی را از آنِ خود کرد. امسال هم فیلم «گلاب» ساختهی مجری مشهور تلویزیون آمریکا جان استوارت حضور دارد که در قالب فیلمهای ایرانهراسی طبقهبندی میشود؛ فیلمی که با جمعی از بازیگران خارجنشین و بر مبنای دادههای اطلاعاتی برگرفته از خبرنگار بیبیسی ساخته شده است. این فیلم قرار بود چند ماه قبل اکران شود، اما به روی پرده نرفت تا شاید امیدهایش برای فصل جوایز بیشتر شود. از طرفی فیلمهای تخیلی هم جزو ژانرهای ثابت این جایزهی معتبر بینالمللی هستند و اگرچه هیچگاه نظر داوران و منتقدان را بهعنوان بهترین فیلم به خود جذب نکردهاند، اما همچنان فیلمهایی با این ژانر ساخته میشود؛ بهعنوان مثال «در میان ستارگان» کریستوفر نولان که در اسکار امسال حاضر است، به نوعی شبیه فیلم «جاذبه»، ساختهی آلفونسو کوارون است که در سال ۲۰۱۳ جوایز بسیاری را از آنِ خود کرد.
بیشتر فیلمهایی که برای اسکار امسال انتخاب شدند در پاییز و زمستان ۲۰۱۴ اکران شدند و به نظر میرسد در اغلب مواقع این فیلمها بخت بیشتری برای قرار گرفتن در فهرست اسامی نامزدهای اسکار دارند، حال آنکه فیلمهایی که در ابتدای سال اکران شدند از بخت کمتری در این زمینه برخوردارند، البته «گرندهتل بوداپست» در این میان استثناست، چون علیرغم اینکه در ابتدای سال اکران شد باز هم جای خودش را در میان منتقدان و علاقهمندان به فیلم و سینما خوب باز کرده است.
امسال هم فیلمهای زندگینامهای زیادی داریم که میتوانند از شانسهای بردن جوایز پایان سال هم باشند؛ فیلمهایی چون «چشمان بزرگ» ساختهی تیم برتون، «فاکس کچر» ساختهی بنت میلر، «آقای ترنر» به کارگردانی مایک لی، «شکستناپذیر» از آنجلینا جولی و «وحشی» اثر ژان مارک ولی. اما رقیبان این فیلمها را میتوان از میان فیلمهایی جستوجو کرد که سازندگان آنها پیش از این خود توانستهاند نامزد اسکار شوند یا تندیس طلایی را بگیرند؛ الخاندرو گونزالس ایناریتو امسال با «مرد پرندهای» فصل جوایز را دنبال خواهد کرد. ریدلی اسکات، «هجرت» را دارد و استفان دالدری، «آشغال» را با خود به اسکار میآورد. از جیسون ریتمن، خالق «جونو» و «بالا در آسمان» هم فیلم «مردان، زنان و کودکان» حضوردارد. همچنین در اسکار امسال راب مارشال کارگردان فیلم «شیکاگو» فیلم «درون جنگل» را که در ژانر کودک است با حضور ستارههای هالیوودی بسیاری از جمله مریل استریپ و جانی دپ از روی داستانهای جن و پری خودش ساخته است.
اسکار آمریکایی هم مثل بسیاری از دیگر جشنوارهها هرساله حاشیههای خاص خود را دارد؛ نامزد نشدن فیلم «سلما» در رشتههای کارگردانی و بازیگری و عدم تنوع در انتخاب فیلمها و بحث تبعیض در انتخاب سیاهپوستان و سفیدپوستان از جمله حاشیههای اسکار امسال بود. اما در میان این حواشی، راه نیافتن بازیگران سیاهپوست در بخشهای بهترین بازیگر نقش اول و مکمل زن و مرد بیشتر از همه دردسرساز گشت و اعتراضات بسیاری را در پی آورد. «چریل بونی ایساکس»، اولین رئیس سیاهپوست آکادمی اسکار در واکنش به این موضوع ضمن محق دانستن برخی از این اعتراضات اظهار داشت که کمیتهی انتخاب آکادمی باید در انتخابهایش به دنبال تنوع بیشتری باشد، اما این موضوع باید در سطح وسیعتری در کل صنعت سینما مورد توجه قرار بگیرد. این موضوع همچنین خشم کاربران شبکههای اجتماعی را به شکلی گسترده برانگیخت و کاربران بسیاری به این موضوع که نامزدهای اصلی غالباً سفیدپوست و مرد هستند واکنش نشان دادند.
اسکار ۲۰۱۵ کمتر از یک ماه دیگر برگزار میشود و با وجود حاشیههای بسیاری که تا به حال داشته و هرساله هم وجود دارد، به نظر میرسد که به نسبت سالهای گذشته پربارتر بوده است، بااینحال باید نشست و منتظر ماند و دید که انتخابات نهایی چگونه صورت میگیرد و این گزینشها تا چه اندازه به حدس و گمانهای فعلی نزدیک است و این بار قرار است چه کسانی غافلگیر شوند، پیشبینیکنندگان یا شرکتکنندگان این جایزهی معتبر بینالملی؟
*http://www.goldderby.com
نظر شما