شناسهٔ خبر: 21311 - سرویس دیگر رسانه ها
نسخه قابل چاپ

انتشار کتاب «جریان شناسی سیاسی»

کتاب «جریان شناسی سیاسی: نگاهی به احزاب، گروه‌ها و جریان‌های سیاسی در ایران معاصر» نوشته حجت الاسلام والمسلمین محمدعلی لیالی و علی مجتبی زاده از سوی دفتر نشر معارف منتشر شد.

به گزارش «فرهنگ امروز» به نقل از تسنیم؛ آگاهی از زمانه و تحولات پیرامون جامعه، نقش مهمی در تحلیل صحیح حوادث و رخدادهای پیش‌رو داشته و همچون چراغ راه، روشنی‌بخش مسیر حرکت آینده و مانع از لغزش‌ها و اشتباهات انسان می‌گردد و چه زیبا امام صادق(علیه‌السلام) می‌فرمایند: کسی که آگاه به زمان خویش باشد، اشتباهات به او هجوم نمی‌آورند.» از افتخارات ایران اسلامی، آن است که از سویی، سرشار از جوانانی پاک‌دل، کمال‌خواه و پرسش‌گر می‌باشد و از دیگر سوی، از مکتبی غنی برخوردار است که معارف بلند آن، گوارا نوش دل‌های عطشناک پرسش‌گر و دانش‌جوست. 

نویسندگان، کتاب جریان شناسی سیاسی را در پنج فصل «مفاهیم و اصطلاحات، فعالیت‌ احزاب و جریان‌های سیاسی از منظر اسلام و قانون اساسی، جریان شناسی احزاب و گروه‌های سیاسی پیش از انقلاب اسلامی، جریان شناسی احزاب و گروه‌های سیاسی پس از انقلاب اسلامی و تشکل‌های دانشجویی» گردآوری کرده‌اند.
این کتاب، نگاه اجمالی به دیدگاه‌ها و عملکردهای جریان‌های سیاسی کشور بر اساس منابع موجود گروه‌ها و جریان‌ها می‌باشد، طبیعی است نگاه تفصیلی و انتقادی به احزاب و فعالیت‌های آنان فرصت دیگری را می‌طلبد.

فصل اول به «جریان‌شناسی، مفهوم حزب و جناح، چپ و راست» پرداخته است. در رابطه با تعریف جریان در این کتاب می‌خوانیم: «جریان عبارت است از تشکل، جمعیت و گروه اجتماعی معینی که علاوه بر مبانی فکری، از نوعی رفتار ویژه اجتماعی برخوردار است. جریان دارای سه ویژگی و شاخصه اساسی است که عبارتند از: ۱ـ اجتماعی‌بودن و برخورداری از نوعی رفتار ویژه اجتماعی، ۲ـ دارا بودن تشکل و جمعیت، ۳ـ برخورداری از اندیشه مشخص و رفتار معین مرتبط با آن.»

فصل دوم  از عناوین «کارکردهای احزاب، اسلام و فعالیت احزاب، فعالیت احزاب و قانون اساسی و رهبری و حزب» تشکیل شده است. از اساسی‌ترین کارکردهای ویژه احزاب: ۱ـ رقابت انتخاباتی با هدف پیروزی، ۲ـ تدوین سیاست‌های عمومی، ۳ ـ آموزش سیاسی مردم، ۴ ـ برخورد و انتقاد از حکومت، ۴ـ برخورد و انتقاد از حکومت، ۵ـ واسطه میان حکومت و مردم، ۶ ـ تسهیل کار حکومت پارلمانی، ۷ ـ گردآوری همفکران است. برنامه‌ریزی آموزشی و سیاسی از وظایف احزاب سیاسی می‌باشد که به منظور ارتقای سطح فکری افراد، ایجاد انگیزه مشارکت سیاسی و کادرسازی برای تصدی قدرت و اداره موفق جامعه انجام می‌گیرد.»

در فصل سوم مباحث «پیشینه شکل‌گیری احزاب، احزاب سیاسی پیش از انقلاب اسلامی، فدائیان اسلام، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، حزب مؤتلفه اسلامی، انجمن حجتیه، جبهه ملی، سایر احزاب ملی‌گرا، نهضت آزادی، حزب توده، خداپرستان سوسیالیست، سازمان مجاهدین خلق، چریک‌های فدایی خلق، جریان‌های سلطنت‌طلب» مورد بررسی قرار گرفته است.

منظور از جریان‌های اسلام‌گرا جریان‌هایی است که بر اساس اندیشه و آموزه‌های اسلام اصیل شکل گرفته است که رهبری و محوریت اصلی آن به طور غالب در اختیار روحانیت قرار داشت و از جمله می‌توان به سه جریان فدائیان اسلام، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، حزب مؤتلفه اسلامی اشاره نمود. البته در کنار این جریان‌ها، جریان‌های انحرافی نیز با عنوان اسلام پا به میدان مبارزه گذاردند که از جمله می‌توان به انجمن حجتیه اشاره نمود.

مؤلفان در فصل چهارم در رابطه با «حزب جمهوری اسلامی، جامعه روحانیت مبارز، سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی، حزب خلق مسلمان، دوران دفاع مقدس، مجمع روحانیون مبارز، دوران سازندگی، حزب کارگزاران سازندگی، جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی، جمعیت دفاع از ارزش‌های انقلاب اسلامی، دوران اصلاحات، حزب مشارکت، جبهه دوم خرداد، سایر احزاب اصلاح‌طلب، آبادگران ایران اسلامی، دوران اصول‌گرایی، شاخصه‌های اصول‌گرایی، فتنه ۸۸، جریان انحرافی، جبهه‌بندی‌های اصول‌گرایان و حزب اعتماد ملی» مطالبی را به نگارش آورده‌اند.

در بخشی از این کتاب آمده است: تشکل‌های سیاسی بعد از انقلاب اسلامی در ابتدا تحت عنوان گروه‌های موسوم به چپ و گروه‌های موسوم به راست در قالب‌های مختلفی تقسیم‌بندی می‌شدند، و بعدها در قالب اصول‌گرا و اصلاح‌طلب صف‌بندی کردند و هر کدام شامل طیف سنتی و مدرن می‌باشند و در درون خود نیز با جبهه‌بندی‌های مختلفی همراه هستند.
نکته قابل توجه در اینکه این تقسیم‌بندی در قالب جریان راست و چپ در ادبیات سیاسی کشور واقعی نبوده و اهداف و شعارهایی که توسط این احزاب مطرح می‌گردد، با آنچه به عنوان احزاب چپ و راست در کشورهای اروپایی و آمریکایی شناخته می‌شوند، متفاوت می‌باشد.‌

موضوعات «پیشینه تشکل‌های دانشجویی، دفتر تحکیم وحدت، بسیج دانشجویی،  جامعه اسلامی دانشجویان، انجمن اسلامی دانشجویان مستقل، جنبش عدالت خواه دانشجویی و بایسته‌های تشکل‌های دانشجویی» در فصل پنجم  مورد کنکاش قرار گرفته‌است. تشکل‌های دانشجویی به دلیل برخورداری از نیروی جوانی، پویایی و نشاط و روحیه آرمان‌گرایی همواره از تشکل‌های تأثیرگذار در تحولات کشور در برهه‌های مختلف بوده است که نمی‌توان نقش و جایگاه آن را نادیده گرفت. در این فصل ابتدا به پیشینه تشکل‌های دانشجویی اشاره  و سپس مهم‌ترین تشکل‌های دانشجویی برشمرده و در پایان به بایسته‌های تشکل‌های دانشجویی از منظر رهبر معظم انقلاب اسلامی اشاره می‌شود.

کتاب «جریان شناسی سیاسی» در ۳۷۰ صفحه، قطع رقعی، شمارگان ۳۰۰۰ نسخه و به قیمت ۹۶۰۰ تومان منتشر شده است. پیش از این، دفتر نشر معارف در زمینه مسائل سیاسی معاصر دو کتاب «سیاست و تاریخ معاصر ایران» و «سیاست نامه» را از مسعود رضایی شریف آبادی منتشر کرده است.

برچسب‌ها:

نظر شما